Yükseköğretim Kurumları Sınavı'nı (YKS) geride bıraktık. Artık bu aşamadan sonra ve sınav sonuçları açıklanana kadar hem öğrencilerin hem de ebeveynlerin merak ettiği belli başlı konular var. Bu konular ise kişilik özelliklerine uygun meslek ya da meslekler hakkında sağlıklı bilgi edinilmesi, geleceğimizi daha iyi planlama ile tercih stratejileridir. Bütün bu konularla birlikte tercih sürecinde hep şunu gündeme getiriyoruz. Sadece sınavda başarılı olmak yetmiyor, aynı başarıyı ve performansı tercih yaparken de göstermek gerekiyor. Bu konuları Bingöl Üniversitesi'nde Akademisyen-Yazar Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Alkayış ile değerlendirdik.
AHMET HOCA'NIN ÖNERİLERİ
Tercih bildirim sürecinde nelere dikkat edilmeli: Tercih yapacak öğrencilerin meslekler konusunda şimdiden ciddi araştırma yapmalarında fayda var. Çünkü her yıl üniversite sınavında çok iyi bir puana ve başarı sıralamasına sahip olmalarına rağmen yeterli araştırma yapamayıp yanlış tercih listesiyle üniversiteye yerleşemeyenlerle karşılaşıyoruz. Bu yıl da öyle bir tablonun olmaması adına şimdiden gerekli araştırmalara başlamalılar. Ayrıca hem günümüzde hem de gelecekte önemi artan mesleklere dikkat etmekte yarar var.
Meslekler hakkında doğru ve sağlıklı bilgi almalılar: Tercihler döneminin en önemli kriterlerinden biri öğrencilerin meslek ya da meslekler hakkında doğru ve sağlıklı bilgi almasıdır. Bu dönem öğrenciye kendi ilgi ve yeteneklerine uygun olan mesleği seçmesine yardımcı olma aşamasıdır. Çünkü meslek seçimi sadece kişinin nasıl bir işte çalışacağı değil, aynı zamanda nasıl bir yaşam belirleyeceğinin de önemli bir faktörüdür. Gelecekte nasıl bir yerde olmanın önkoşulu, tercih edilen mesleğe ve üniversiteye bağlıdır.
Profesyonel bir tercih listesi için: 1- 2024 YKS tercih döneminde, bir önceki yılın (2023 TYT-AYT-YDT) sayısal verileri kullanılacağı için tercih kılavuzu çok iyi incelenmeli.
2- Tercih işleminin puana göre değil, başarı sırasına göre yapıldığı unutulmamalı.
3- Öğrencilerin toplam 24 tercih hakkı var ancak öğrenciler tercihlerin tamamını doldurmak zorunda değiller.
Tercihlerin makas aralığı geniş tutulmalı: Her yıl olduğu gibi özellikle bu yıl tercihlerin makas aralığı daha geniş tutulmalı. Nedeni ise 2023 YKS'de öğrenciler ikinci dönemin konularından sorumlu olmadıkları için çoğu öğrencinin puanları ve başarı sıralamaları beklentilerinin üstünde geldi. Ancak 2024 YKS'de öğrenciler bütün müfredattan sorumlu oldukları için sonuçların açıklanmasıyla hem puanlarda hem de başarı sıralarında ciddi değişkenlikler bekliyoruz. Bu durum tercih sürecinde göz ardı edilmemeli.
Okul birincileri tercihleri: Okul birinciliği kontenjanı, sadece lise son sınıf için geçerlidir. Öğrenci, mezun olup tekrardan üniversite sınavına hazırlandığında artık okul birinciliği kontenjanından faydalanamayacak. Okul birincileri hem ön lisans hem de lisans tercihi yaparken okul birinciliği kontenjanlarından yararlanabilirler. Ancak okul birincileri için ayrılan kontenjanlar sınırlıdır.