Öğrencilerin nezaket içeren davranışlar edinmesi, pozitif psikoloji, sosyal, duygusal öğrenme, karakter ve değerler eğitiminin de bir parçası. Bu konuyu, İstanbul Üniversitesi'nden Çocuk Üniversitesi Danışma Kurulu Üyesi Psikolog Yeliz Arda ile değerlendirdik. Yeliz Hoca, akran nezaketiyle iyi örnekleri çoğalttığımızda öğrencilerde birbirini önemsemenin, şefkatin, empatinin ve saygının, başkalarına karşı takdir etmenin, minnettarlığın ve öz farkındalığın gelişeceğini belirtti.
Nezaket sadece "iyi olmaktan" daha fazlası. Bu bir beceri. Nezaket, çocukların duygusal zekâsını geliştirmekle kalmayıp, kendilerini olduğu kadar başkalarını da önemsemeyi öğreten yaşam becerisi. Diğer beceriler gibi öğretilebilir, güçlendirilebilir. Öğrenciler nasıl kibar olunacağını ve nasıl nezaket gösterileceğini okulda ve diğer sosyal ortamlarda deneyimleyerek öğrenirler. Her okul nezaket öğretebilir. Nezaketi teşvik eden bir okul ikliminin saldırganlık, şiddet ve akran zorbalığını önlemede işlevsel olduğunu gösteren birçok bilimsel veri bulunmakta.
Okullarda, seminer ve eğitim ortamlarında geleneksel zorbalık karşıtı program, eğitimler ile çocuklarda kaygıya neden olan olumsuz eylemleri anlatmaya devam edelim. Çünkü, her şeyden önce bir ekosistem meselesi akran zorbalığı. Öte yandan iyi örnekleri paylaşmak da gerekiyor. Zorbalığa vurgu yapmanın ötesine geçip nezaket haberlerini, videolarını, uygulamalarını daha çok paylaşmak ve konuşmak gerektiğini düşünüyorum. Unutmayalım ki iyiliği yaymak için çocukların matematik, fen ve dil öğrenmeleri kadar nezaket eğitimine de ihtiyaçları var.

NEZAKET ELÇİSİ, PEDAGOJİK NEZAKET
Mesela öğretmenler böyle bir proje üretebilir: Akran Nezaketi Projesi. Çocuklar kendi yetenekleri, ilgileri kapsamında çalışabilirler. Öğrenciler, nezaket elçisi olarak okullarda nezaket ve iyiliği yaymak için çalışmalar yapabilirler. Bir dans videosu olabilir, bir şiir de. Öykü yarışması da, nezaket veya minnettarlık mektupları yazılması, dinleyen bir arkadaş olmak. Huzurevi gibi benzeri yerlere, nezaket ziyaretleri yapılması ve güzel örneklerin paylaşılması, nezaketin yayılması açısından çok önemli.
Hayat bilgisi dersinde "sihirli sözcükler", Türkçe, edebiyat, İngilizce derslerinde, nezaket ile ilgili okuma, yazma ve konuşmalar yapılabilir. Beden eğitiminde, kişisel, düşünsel ve sosyal beceriler ve adil oyun ile ilgili yönler nezaket ile ilişkilendirilebilir. Ancak her öğretmenin, nezaket elçisi olması ve pedagojik nezaket içinde olması önemli.
Nezaket elçisi öğretmenler, yetişkinler ve öğrenciler nezaketi, iyiliği yayma, başkalarına yardım etme, okul topluluklarında olumlu örnek oluşturma konusunda daha tutkulu, özverili, nazik liderler olurlar. Unutmayalım ki, çocuklar ve ergenler nezaketi sadece onu düşünerek ve onun hakkında konuşarak öğrenmezler. Nezaket en iyi hissederek öğrenilir, böylece yeniden üretilebilir. Nezaket, öğrencilerin hissettiği bir duygudur ve empati ile paylaştıkları bir güçtür.