Eğitim sistemimizde sınıfta kalmanın neredeyse yasak olduğu, notların havada uçuştuğu, takdir teşekkür belgelerinin sayısının neredeyse öğrenci sayısına eşit olduğu, ölçme değerlendirmenin kurallarının hiçe sayıldığı bir sistem var. Yüz yüze bile verdiğimiz notlar çok adil olmayınca, salgında bu daha da sorunlu hale gelmiş oldu. Çünkü uzaktan eğitim, eğitimi sekteye uğratırken, biz bir de olağanüstü koşullarda olağanmış gibi ölçme değerlendirme yapmaya çalışınca ortaya gerçekten öğrencilerin geleceğine etki edecek bir sorun çıktı. Bereket, MEB bu sınav yapma ısrarından vazgeçti. Bu can alıcı durumu, Bahçeşehir Üniversitesi Rektör Danışmanı Turgay Polat ile masaya yatırdık. Görüşlerimiz bire bir paralel. Bundan sonra ne olur sorusunu sormak lazım. Bizce öncelikle ölçme değerlendirmeyi sınav olmaktan çıkarıp ödev, proje vb. sistemlere en azından bu dönemde başvurmak gerekiyor. Tabii bir de bu dönemde verilen notların çocuklar arasında eşitsizlik oluşturmaması önemli. Ama en büyük adaletsizlik şüphesiz üniversite sınavında olacak. Çünkü orada alınan puanların direkt sıralamayı etkilediğini biliyoruz. Bu anlamda son 2 yılda alınan notların sınava eklenmesi bizce çok büyük bir adaletsizlik olacak. Çünkü bu notların nasıl verildiğini ve adil olup olmadığını bilemiyoruz ve denetleyemiyoruz.
Neden üniversite sınavında notların eklenmesi önemli derseniz; çünkü üniversite sınavlarında zaten adil olarak uygulanmayan ortaöğretim başarı puanı neredeyse 1.5 yıldır normal eğitim alamayan çocuklar için ciddi adaletsizlik oluşturabilir. Bu açıdan zaten adaletsiz olan OBP'yi anlatmak ve çözüm önermemiz şart.

Düzeltilmesi şart
Aslında ÖSYM'nin uzun yıllar bu konu üzerinde çalışıp oluşturduğu birikim, bir kanun maddesi ile yok edildi. ÖSYM geçmişte, OBP hesaplama yönergesinde 28 farklı değişkenle öğrenciler arası eşitliği sağlamaya çalıştı. Ama ağırlıklandırma dediğimiz, AOBP kısmı kaldırılarak, sistemin tamamı çöpe atıldı maalesef. Eski sistemde öğrencilerin okul puanları, okulların puan verme işlemi birbirinden farklı ve sübjektif olmasından dolayı yeni bir işleme tabi tutularak objektif bir ayarlama yapılıyordu. Böylece not şişirme, bol keseden not verme gibi eşitsizlikler çözülüyordu.
Bunu değiştirdiler maalesef. Sistem o kadar kabaca ve istatistikten yoksun ki sormayın gitsin. Okul başarı puanı sistemi şöyle çalışıyor: Öğrencinin 100'lük sistemde başarı puanı "5" ile çarpılıyor çıkan rakam da "0.12" ile çarpılıp öğrencinin sınav puanına ekleniyor. Bu bir felaket. Bu ne ölçme değerlendirme bilimine uyar, ne de istatistiğe uyar. Uzun vadede bu OBP'nin düzeltilmesi şart. Ancak bu yıl özel bir yıl ve 2021 YKS'de OBP kullanılması ciddi adaletsizlik doğurabilir. Bu yüzden 2021 YKS'de ya etkisini azaltmak ya da kullanılmamasını önermemiz çok doğru olacak. Bunun için hem MEB, hem de YÖK çalışmalı. Aksi halde telafisi olmayan bir sıkıntı doğabilir.