Son 15 yıldır ister önlisans/lisans, ister lisansüstü seviyede olsun pek çok aday ve aile yurtdışında bulunan üniversiteleri Türkiye'deki üniversitelere alternatif olarak görüyor. Covid-19 pandemisi nedeniyle, ailenin yanından ayrılmak ve yurtdışına gitmek kaygı yaratıyor olsa da, 2020 YKS tercih döneminde de pek çok gencin hedefinde yurtdışı üniversiteler var. Bu konuyu, İELEV Eğitim Kurumları Genel Müdürü Burak Kılanç ile konuştuk
Bazı adaylar için yurtdışındaki üniversitelerdeki eğitimin kalitesinin yüksek olması öncelikli motivasyon unsuru oluyor. Bazı adaylar Türkiye'deki sınav sistemine uyum sağlayamadıkları ya da uyum sağlamak istemedikleri için yurtdışı üniversitelerini hedefliyorlar. Zira TYT/AYT puanları yeterince yüksek olmuyor
Öncelikle şunu belirtmek isterim ki, sınav ve eleme dünyanın her yerinde var. Bu yurtdışı üniversiteleri için de geçerli. Bu nedenle yurtdışını hedefleyenlerin GIB, IB, AP, Abitur, Matura, SAT gibi sınavlarda/programlarda yüksek performans göstermeleri avantaj getiriyor.
Bir kısım adaylar ve aileler, daha lise yıllarında, hatta lise seçiminde, yurtdışı üniversiteleri hedefliyorlar. Bu adayların önünün daha açık olduğunu gözlemliyorum. Zira yıllar boyu bu çerçevede hazırlık yapıyorlar. Bazı adaylar ve aileler ise, YKS'de istenilen başarı elde edilemeyince, son dakikada yurtdışı alternatifleri araştırmaya başlıyorlar. Bu büyük bir risk taşıyor. Zira bu adayların, ticari hedefleri olan bazı yurtdışı eğitim danışmanlıkları tarafından, yanlış yönlendirilebildiklerine de şahit oluyorum.
YÖK tarafından tanınma
Unutulmaması gereken altın kural şu: Size altın tepsi içinde sunulan fırsatları şüphe ile sorgulayın. Bu aşamada kendinizi korumanın ilk adımı hedeflenen yurtdışı üniversitenin YÖK tarafından tanınıp tanınmadığını öğrenmek. Bir diğer önemli husus yurtdışında okunacak bölümün seviye ve içerik olarak Türkiye'de eşdeğer karşılığının olup olmadığı. Bu noktada, özellikle bölüm isimlerindeki farklılıklar sorun yaratabiliyor. Dikkatli olmak gerekiyor
Şunu hassasiyetle belirtmek isterim ki, aday yurtdışında okuyup, mezun olup, diploma alıp Türkiye'ye geri gelecekse ve aldığı diplomasının geçerliliği ile meslek icra edecekse, YÖK'ün denklik sürecinden geçmesi gerekiyor. Denklik süreci, formalitesi çok olan, şekil şartlarının titizlikle incelendiği bir süreç. Özellikle tıp, hukuk, mühendislik gibi alanlarda yurtdışından alınan diplomaların geçerli olması için, Seviye Yeterlilik Belirleme Sistemi'nden geçmek gerekiyor.
YÖK 14 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanan bir yönetmelik değişikliği ile, salgın gerçeğini de dikkate alarak, yükseköğretimde çığır açacak bir adım attı. Artık, dünyada ilk 400 içinde yer alan bir yabancı üniversitede uzaktan eğitim ile, Türkiye'dekine eşdeğer programdan mezun olursanız, SBYS'e tabi olmadan, yani sınav, ek ders, ek proje, ek staj gerekmeden diplomanıza denklik alabileceksiniz, (tıp, hukuk, mühendislik, mimarlık, diş hekimliği, eczacılık, öğretmenlik ve YÖK'üm belirlediği klinik uygulaması olan sağlık alanları hariç). Buna yükseklisans programları da dahil. Bence, bu büyük bir fırsat diye düşünüyorum.