Tüm ülkeler tarafından en çok merak edilen PISA sınavlarında listenin üst sıralarında yer alan Japonya eğitim sistemini, anaokulundan üniversiteye kadar tüm kademelerde sınıflarında inceleyen değerli dostum, İskenderun'daki KigaDorf Anaokulu kurucusu Burçak Çetin ile konuştuk. Japonya'da eğitim sistemi çalışkanlık ve düzenli çalışma alışkanlıklarının edinilmesinin gerekliliği üzerine kurulmuş. 6-3-3-4 eğitim sistemi uygulanıyor.
6 yıl ilkokul, 3 yıl ortaokul, 3 yıl lise ve 4 yıl üniversite eğitimi sürüyor.
Ortaokuldan sonra zorunlu eğitim sona eriyor.
Okul müfredatları Japon toplumunun ve kültürünün temel değerlerinin öğretilmesine adanmış Japonya'da okur-yazarlık oranı yüzde 99. İlkokul düzeyinde bir öğretmene ortalama 25, orta öğretimde 18, yükseköğretimde 11 öğrenci düşüyor. Okullaşma oranları okul öncesinde yüzde 65, ilkokulda yüzde 99, ortaokulda yüzde 99, lisede yüzde 92 ve yükseköğretimde ise yüzde 39. İlkokul zorunlu ve parasız.
İlkokulun amacı, işbirliği ruhunu, bölgesel ve ulusal gelenek bilgisini, uluslararası anlayış ruhunu, matematik, dil ve bilim yeteneğini, müzik, sanat ve edebiyata olan ilgiyi geliştirmek ve kazandırmak. Eğitim öğretim, Nisan-Temmuz ortası, Eylül -Aralık sonu ve Ocak- Mart sonu olmak üzere üç dönem halinde yapılıyor. Okulun bitmesiyle ders bitmiyor. Öğrencileri boş bırakmamak adına yüklü ev ödevleri ve proje çalışmaları veriliyor.
İlkokullarda, okulun temizlik hizmetlerini yapmak için ayrıca bir personel yok. Bu hizmetler öğretmenler ve öğrenciler tarafından birlikte yapılıyor. Amaç, çocuklara sorumluluk duygusu ve beceri kazandırmak. Ayrıca okulun temiz kalması için okula ayakkabı ile girilmesi yasak.
Okul öncesi eğitim
Japonya'da okul öncesi eğitim zorunlu değil. Bu kademede iki tip eğitim kurumu var.
Anaokulları (Yochien) ve gündüz bakım evleri (Hoikusho). Anaokulları Eğitim Bakanlığı'na bağlı. Bu kurumlarda 3,5 yaşlarındaki çocuklar günde 5 saat eğitim alıyor. Dünyanın her yerinde uygulanan farklı eğitim modellerini Japonya'daki anaokullarında da görmek mümkün. Japonya'da çalışan nüfus fazla olduğundan okul öncesi eğitim yaygın. 3 yaşındaki çocukların yüzde 80'i, 4 yaşındaki çocukların yüzde 90'ı, 5 yaşındaki çocukların ise yüzde 98'i okul öncesi eğitim alıyor.
Her sınıfta bir öğretmen var. Bütün Japon anaokullarının temel amacı, çocuğun sınıf arkadaşları ile kaynaşmasını sağlayıp, onun gelecekteki eğitim anlayışını yönlendirmek.
Genelde anaokulu müfredatı akademik değil. Ortak faaliyetler, oyunlar ve küçük el becerileri faaliyetleriyle çocukların birbirleriyle etkileşmelerini sağlıyor. Çeşitli materyalleri tanımaları, eğitimin özünü oluşturuyor.
Japonya'da öğretmenlik toplumsal statüsü ve prestiji yüksek mesleklerden biri. Buna paralel olarak elbette dolgun maaşlı bir meslek.
Ancak, öyle kolay kolay da kimseyi öğretmen yapmıyorlar. İşte, bizim eğitimimiz ile Japonya eğitimi arasındaki en büyük fark.