Temmuz ayı, çocuğu olan milyonlarca aile ve yine milyonlarca genç için oldukça önemli bir dönüm noktası. Hem lise, hem de üniversite seçimlerinin yapıldığı bu dönemde çok fazla bilgi kirliliği ve yanlış yönlendirme söz konusu. Birçok aile, üniversitelerin akademisyen sayılarına, bölümlerin taban puanlarına ve bugünün şartlarında iş bulma imkânlarına, en çok da devlete en kolay kapak atılabilen bölümlere bakacaklar.
Oysa bugün tercih yapacak ve 2023'te mezun olacak gençleri bekleyen hayat hiç de bölüme göre garanti vermiyor.
Bu konuyu Arel Üniversitesi Mütevelli Heyet Danışmanı Nur Erdem Özeren ile masaya yatırdık.
En büyük yanılgılardan biri de "Geleceğin Meslekleri" kavramı üzerinden konuşuluyor olması.
Oysa bilemediğimiz gelecekte, hangi mesleklerin olacağını da bilmiyoruz. Bu kavrama şu açıdan yaklaşmak gerekiyor. Dünya hızla değişiyor ve bu değişim hızında sürekli bilgi üretiliyor. Paylaştıkça üstüne yeni bilgilerin konmasıyla, eskiye göre çok daha hızlı yeni bilgilerle karşılaşıyoruz. Bu bilgilerin mesleğe dönüşmesi ise, 4 yıllık bir üniversite eğitimini ve onun eğitimini verebilecek profesörleri bekleyecek kadar yavaş değil.
Araştırmalar son 25 yılda üretilen bilgi miktarının insanlık tarihi boyunca üretilen bilgi kadar olduğunu söylüyor. Aynı yaklaşımla bugünkü mesleklerin yarısı 25 yıl önce yoktu, 25 yıl sonra da bugünkü mesleklerin en az yarısı olmayacak. Bir yandan da, insan ömrü uzadıkça, sosyal güvenlik sistemleri çöküyor ve emeklilik yaşı tüm dünyada 70'leri buluyor. Yani bugünün çocukları, gençleri, gelecekte 50 yıl çalışacaklar. Son bilgi ise, devletin 4 yıl sonra hangi alanda ne kadro açacağını, bugünden öngörmek de pek kolay değil.

Meslekler şekil değiştiriyor
Şimdi tüm bilgileri birleştirelim. 50 yıl çalışacaklar.
Dünya hızlı bir değişim içinde, bilgi çok hızlı gelişiyor ve devletteki iş imkânları ile ilgili de belirsizlik var. Gençler bu şartlar altında meslek, bölüm ve üniversite seçiyor. 5 yıl önce tüm PDR mezunları atanırken bugün yarısı bile atanamıyor.
Mobil Pazarlama diye bir kavram 5 yıl önce bu kadar yaygın değildi. Tüm meslekler, ya şekil değiştiriyor, ya da birileri kaybolup yerine başka birileri geliyor. En küçük şehirde en küçük kasabada bile değişimden hızlıca etkileniyoruz.
Tüm bu bilgileri alt alta koyduğumuzda, şunu görüyoruz ki, gençler meslek ve bu mesleğe göre bölüm seçmek yerine, yapacakları işi seçmeliler. Rakamlarla ilgilenmek, okumak, araştırmak, yazı yazmak.
Görsel bir şeyler üretmek, insanlarla iletişim halinde olmak. Çevresine fayda sağlamak, bir şeyler üretmek, fikir üretmek, var olan işlerin, sistemlerin daha iyi ilerlemesini sağlamak. Bu liste uzayıp gidebilir. Ama meslek ve bölüm seçmek yerine, bu şekilde kendi hedefi olan işi seçerse bir genç, meslek ve bölümü ona göre seçer.
Bir diğer bilgi ise, bu seçimden sonra hepsinin kendisini geliştirme zorunluluğu. Hayata daha hazır bireyler olmaları için, her şeyden önce günün şartlarına adaptasyon becerisi ve sürekli öğrenmeye açık olmaları gerekiyor.
Ayrıca iletişim ve takım çalışması ve her kurumda başarıyı getiren faktörler.
Üniversite giriş sınavı sonuçları 18 Temmuz'da açıklanacak. 23-29 Temmuz tarihleri arasında tercihler gerçekleştirilecek.
Bence, üniversite tercihleri için 7 gün yeterli değil. Bu süre, 2 Ağustos'a kadar uzatılmalı.