Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı verilerine göre, Türkiye'de sigara satışları 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 17,7 artışla 137,4 milyar adete ulaştı.
İnternette çıkan haberlere bakılırsa bu, tüm zamanların en yüksek sigara tüketim sayısı.
Aslında 1999 yılında 114,4 milyar adet olan sigara satışı 2013'te 91,7 milyar adete kadar gerilemişti.
Sigara tüketiminin azalmasının en önemli nedenleri; sigara yasakları, tütün mamullerine uygulanan vergi artışları ve halkın sigaranın zararları konusunda bilinçlenmesidir.
Hükümetin ülkemiz için yaptığı en hayırlı işlerden biri de sigaraya karşı mücadele olmuştur.
Ancak veriler 2013 yılından sonraki 10 yılda sigara tüketiminin yavaş yavaş arttığını gösteriyor.
2023 yılına gelindiğinde ise satılan sigara adeti, 2013'teki rakamın yüzde 50 üzerine çıktı.
Türkiye'de sigara içenlerin sayısının 15 milyondan fazla olduğu söyleniyor.
15 yaş ve üzeri toplam nüfusta her 4 kişiden en az 1'inin sigara kullandığı tahmin ediliyor. Ve her yıl yaklaşık 100 bin kişi tütün kullanımına bağlı hastalıklardan hayatını kaybediyor!
Peki, bu nasıl oluyor?
Sigara yasakları arttı, sigara içilen alanlar azaldı. Sigaranın nasıl bir zehir olduğu herkese öğretildi.
Sigara vergileri ve fiyatı da çok arttı. Tüm bu gelişmelere rağmen dünya genelinde de sigara kullanım oranı düşüyorken neden Türkiye'de tam tersine artıyor?
NEDEN GİZLENİYOR?
Daha önce de bu konuya değindim. Sigara yasaklarından sonra sigaraların hasılatı düşünce şirketlerin sigaralardaki nikotin oranını artırarak bağımlılığı yükselttiğine dair iddialar var.
Böylece insanların daha çok sigara içip, daha zor sigarayı bıraktığı iddia ediliyor.
Tekel özeleştirildiğinden beri sigara piyasası yabancı şirketlerin elinde.
Dev sigara şirketleri yeterince denetleniyor mu? Yoksa nikotin oranı açıklanandan fazla mı?
5 Aralık 2019 tarihinde başlayan sigarada düz ve standart paket uygulamasıyla sigaraların tanıtım alanını daraltmak hedeflendi. Ancak yine aynı tarihte itibaren sigara paketlerinde zifir, nikotin ve karbon monoksit tablosu yer almıyor!
Neden? Bilgi toplumunda yaşıyoruz, ne içtiğimizi neden bilmiyoruz?
Bu konu neden tartışılmıyor? Sigara lobilerinin içeriğini görmemizi istememesinin nedeni ne olabilir?
***
KABLO HIRSIZLARI BÜYÜK SORUN!
Polis, Diyarbakır sokaklarında gece 02.00 ila 04.00 saatleri arasında rögar kapaklarını açıp içine giren ve daha sonra kıyafet değiştiren insanlar tespit etti.
Yapılan iki aylık teknik takip sonucunda tam 1 ton kablo çaldığı tespit edilen 14 şüpheli gözaltına alındı.
Şüphelilerin, çaldıkları bakır kabloları eriterek sattıkları belirlendi.
Rutin bir adliye haberi gibi gözüküyor ama bir de telefon, internet kabloları çalınan vatandaşlara sorun!
Bazen "İnterneti 15 gündür kesik olan mahalleli isyan etti" diye haberlerde görüyoruz.
İşte internetin kesik olmasının nedeni genelde bu kablo hırsızları!
Ekipler kabloları tekrar döşüyorlar. Bir-iki gün sonra yeni kablolar da çalınıyor.
Örneğin üç ay önce İstanbul- Sultangazi'de kablo çalan hırsızlara vatandaşlar cama çıkıp tepki göstermişler ama umursayan olmamış!
Demek ki, kablo çalmanın cezası caydırıcı değil!
Kablo hırsızları yüzünden insanlar haftalarca internete giremiyor, ev telefonunu kullanamıyor.
Bu basit bir sorun değil. Artık evden çalışan birçok insan var. Film, dizi izlemek... Çocukların eğitimi, oyunları vs. evde internet olmadı mı kıyamet kopuyor!
Kablo hırsızlarına daha caydırıcı cezalar verilmeli! İnternet artık su, elektrik kadar hayati bir ihtiyaç!
***
TANESİ 25 TL!
Yeni düzenlemeyle birlikte, balon balığını avlayan balıkçılara tane başı 25 TL destek ödemesi sağlanacak.
Süveyş Kanalı'ndan geçip Ege ve Akdeniz'e yerleşen balon balıkları, diğer balık türlerini ve yavrularını yiyen istilacı bir tür. Üstelik bu balık karaciğerinde depoladığı Tetrodotoksin kimyasalı, siyanürden 1200 kat daha etkili.
Yemek, dokunmak bile zehirlenmeyle sonuçlanıyor.
Keskin dişlere sahip balon balıkları, son insanlara da saldırmaya başlamıştı. Bu balığı yiyip zehirlenenler de oldu.
Eskiden bir balon balığı kuyruğu için 10 TL veriliyordu, şimdi 25 TL'ye çıktı.
Balıkçılar için iyi bir kazanç kapısı olabilecek bu uygulama balon balıklarının popülasyonunu düşürülebilir.
Umarım bu işin de dolandırıcıları çıkmaz!
Balon balığı çiftliği kurup balon balığı yakaladık diye satmazlar!
***
LİGİN SELAMETİ İÇİN YABANCI HAKEM!
Bu sezon hakem hatalarına VAR da eklenince iş çığırından çıktı. Öyle kararlar çıkıyor ki, öyle pozisyonlar görmezden geliniyor ki, resmen taraftarın aklıyla dalga geçiliyor!
Örneğin Galatasaray-Rizespor maçıyla ilgili hakem yorumculuğunun zirvesindeki ismi Erman Toroğlu aynen şunları söyledi:
"Galatasaray'ın attığı 2 gol ofsayt, 1 golden önce net faul var ve Rizespor'un bir penaltısı verilmedi. Büyük Bir organizasyonla Galatasaray'ı bu sene şampiyon yapacaklar. Bu hataların başka açıklaması yok." Erman Hoca haklı, bu hataların başka açıklaması olamaz! Durum böyleyken Galatasaray yönetiminin TFF'yi istifaya davet etmesine ne demeli?
Bu konuyla ilgili Ali Koç dün çok net şu soruyu yöneltti: "Madem TFF Başkanı'ndan memnun değilsiniz. Her maçtan sonra hakem hakkında geveliyorsunuz. Mertseniz, dürüstseniz, kendinize güveniyorsanız siz de bizim gibi yabancı hakem talebini destekleyin. Alın size samimiyet testi."
Bu ligi bunca rezillikten sonra belki yabancı hakemler kurtarır.
Fenerbahçe ve Galatasaray'ın maçlarına yabancı hakemler atanmadığı sürece bu lig şaibeli kalır!
***
Altyazı
"Çoğu insan onları mutsuz eden koşullarda yaşıyor ve gene de bunu değiştirmek için hiçbir şey yapmıyorlar. Çünkü güvenli, rahat, rutin bir hayata koşullanmış durumdalar." (Into the Wild)
