Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğu için ödendiği iddia edilen 55 milyon dolar çok tartışıldı.
Muhalif siyasetçilerden TV yorumcularına, ekonomistlerden fenomenlere kadar birçok kişi, 55 milyon doları aşırı pahalı ve gereksiz bulan yorumlar yaptılar.
55 milyon dolarla kaç emekli maaşı ödenebilir hesabı bile yapanlar oldu!
Aslında bu tartışma hiç yaşanmayabilirdi!
Türkiye Uzay Ajansı, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı başta olmak üzere devlet yetkilileri, uzaya çıkan herkes için büyük paralar ödediğini açıklasa kimse "55 milyon doların" lafını bile etmezdi.
Evet, NASA astronotları bile para ödüyor! Ee uzay sektörünü de yeni öğreniyoruz!
Dün 10 Haber'in New York Times'ı kaynak gösterdiği haberinde, Gezeravcı ile aynı araçta olan İsveçli Marcus Wandt için İsveç tarafı, Avrupa Uzay Ajansı adına Axiom Space şirketine 43 milyon dolar ödediği yazıyordu.
Fiyata astronotun uzay istasyonuna götürülmesinden dünyaya getirilmesine kadar her şey dahil.
Haberde de belirtildiği gibi Axiom Space kişileri belli bir ücret karşılığında uzaya götüren ve esas amacı gelecekteki uzay turizmine öncülük etmek olan bir şirket.
Şirket 2018 yılında astronotlardan koltuk başı 55 milyon dolar (1.6 milyar TL) talep ediyordu.
Gezeravcı yanındaki İtalyan Hava Kuvvetleri'nden Pilot Walter Villadei da Wandt gibi zengin turist değildi. O da devlet desteğiyle uzaya çıktı.
Uçuşa kaptanlık eden eski NASA astronotu Michael Lopez- Alegria ise NASA'nın özel astronot görevlerinde mutlaka deneyimli bir eski NASA pilotunun olmasını zorunlu tutması sebebiyle uçuşta yer aldı.
Axiom Space için şimdilik düzenli turistik geziler erken. Şirketin şu anki asıl misyonu ülkelerin artık insanlı uzay uçuşu programları düzenlemek için önce kendi roketlerini ve uzay araçlarını inşa etmek zorunda olmadıkları yeni bir dönemi başlatması.
Örneğin, SpaceX şirketi, CrewDragon'u geliştirene kadar NASA'nın Uluslararası Uzay İstasyonu'nda görev yapan astronotlarını Rus Uzay Ajansı uzaya taşıdı ve taşıdığı her astronot için yaklaşık 90 milyon dolar aldı.
Çünkü Uzay Mekiği programı sona erdikten sonra Amerika, uzayı özel sektöre açmaya karar verdi. NASA bu amaçla roket yapacak şirketlere ihaleler verdi.
Elon Musk'ın SpaceX şirketi böyle doğdu.
BAŞTAN ÖNLEM ALINMALI!
Bu bilgiler çok önceden Türk kamuoyuyla paylaşılsa Gezeravcı için "Parayla gitti. O uzay turisti" gibi yanlış bir algı oluşmayacaktı.
Ne yazık ki, bizde geleceğe dair olası kriz yönetimi yok. İş işten geçtikten sonra sosyal medyada 'asılsız haber', 'düzeltme' paylaşımları yapılıyor.
Sadece uzay maceramızda değil birçok olayda, çıkması muhtemel krizler önlenemiyor, olası negatif manipülasyona karşı baştan önlem alınamıyor.
Sonrada sosyal medyada durum toparlanmaya çalışılıyor. Atı alan 'Türkiye karşıtı algıcılar' Üsküdar'ı geçiyor!
Danışmanların birinci görevi ülke karşıtı geliştirilen negatif algıyı daha başlamadan önlemek ya da önlem almak olmalı!
***
BİR UZMAN 'TOSUNCUK' YORUMU!
"Çiftlik Bank" sistemiyle yüzlerce kişiyi dolandıran ''Tosuncuk'' lakaplı Mehmet Aydın, OdaTV'ye "Ponzi Seçil" olarak bilinen eski bankacı Seçil Erzan'ın para toplama yöntemini değerlendirdi.
Aydın, Erzan'ın para trafiğinin "piramit sistemi" olduğunu belirtirken, "Piramit sisteminin sonu bellidir. Giren herkes riski bilir ve girer" dedi. Ve ekledi:
"Her insanın bir delilik sınırı vardır. Yani risk iştahı da diyebiliriz. Tüm bu insanlar çok yüksek faiz beklentisiyle yüksek risk almışlar." Bence Erzan olayıyla ilgili uzman yorumu alınacak en doğru kişiyi bulmuşlar.
29 aydır tutuklu bulunduğu hapishanede ilk kez konuşan Aydın, "Çıkınca e-ticaret yapacağım" demiş ama bence aklı 'Seçil Erzan' olayında kalmış!
Belki de içeride yeni oyun planları yapıyordur!
2028 yılında denetimli serbestlikten yararlanacağını düşünen Aydın ayrıca "Starship'ten bir bilet alıp Mars kolonisine katılırım herhalde.
O yaştan sonra dünya çekilmez" demiş.
Anlaşılan dolandırdığı paraları harcayacağı yeri de bulmuş 'Tosuncuk'!
Ne yazık ki, bazılarımız balık hafızalı ve hep kısa yoldan zengin olmaya odaklı. Tosuncuk da bunun farkında.
Akıllı adam. O da, Jet Fadıl gibi cezaevinden çıkınca kaldığı yerden devam edebilir!
***
TERSE GÖÇ BAŞLAYABİLİR
Astrofizikçi Dr. Umut Yıldız, NASA'daki görevinden ayrıldığını ve deneyimlerini Türkiye'de değerlendirmek üzere geri döneceğini açıkladı.
Yıldız şu paylaşımı yaptı: "Ülkemde uzay ve bilim konularında yapacak çok fazla iş var. Bir gün NASA'dan ayrılma tweet'i atacağımı düşünmezdim, işte o gün bugünmüş.." Gezeravcı'nın uzay yolculuğunu eleştirenler büyük resmi göremediler!
Gezeravcı'nın uzay yolculuğu, çocuklara örnek olmanın dışında Dr. Yıdız gibi yurt dışına kaptırdığımız genç dehaların terse göçünü; yurda dönüşünü başlatabilir!
***
GALA KRİZİ
İsmail Hacıoğlu 'Cem Karaca'nın Gözyaşları' filminde rol arkadaşı Melisa Aslı Pamuk'un galaya katılmamasıyla ilgili olarak "Yani Fransa'ya 'mülteci' olarak yerleşmediyse gelmesi lazımdı" dedi.
Melisa futbolcu sevgilisi Yusuf Yazıcı ile Fransa'da yaşıyor. Daha önce de 'Kadınlara Mahsus' filminin galasına katılmamıştı.
Fransa'da defilesi olduğu söyleniyor ama filmin gala tarihi aylar önceden belliydi. Belli ki Melisa galayı önemsememiş.
Yurt dışında oyuncularla yapılan sözleşmelerde gala, basın toplantıları vs. filmin tanıtımıyla ilgili her türlü etkinliğe katılma şartı konur.
Bizde galaya katılma şartı koşmak pek önemsenmiyor galiba.
***
Altyazı
"İnsanlar kendileriyle yaşar ve kendileriyle ölür." (Uzak)