Türkiye'de vatandaşlar, toplamda 112 milyon 652 bin 685 adet kredi kartına, 184 milyon 412 bin 745 adet banka kartına sahip. Tabii bu rakam her gün değişiyor.
2022'de ülkemizde 340 milyon adet kartla 3,7 trilyon TL harcama yapıldı.
Yüzde 1 civarında komisyon payı alan Mastercard ve Visa her ay yapılan harcamalardan milyarlarca TL kazanıyor.
Bu kartlar yerine 2016'da resmi olarak kullanıma sunulan yerli ve milli ödeme sistemi TROY'un kullanımın yaygınlaştırılmasının cari açığı düşürmede faydası dokunabilir.
Ne yazık ki, TROY'un ülkemizdeki kart sayısı 19 milyon civarında.
Bu sayının az olmasının nedenlerinden biri de TROY'un, yurt dışında Mastercard ve VISA'ya göre hizmet verdikleri ülkelerin sınırlı olması.
Ancak Discover, Diners Club ve Pulse altyapılarının hizmet verdiği ülkelerde TROY kartlarını kullanabiliyoruz.
CARİ AÇIK
Memur Sen, kamu görevlilerinin maaş kartlarını değiştirerek Troy Kart'a geçilmesi çağrısında bulunmuştu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bağanlığı'nın da bu öneriyi değerlendireceğine dair haberler çıkmıştı. Henüz bu konuda bir karar alınmadı.
Sadece memurların değil emeklilerin ödemeleri de TROY kartı üzerinden yapılırsa ekonomiye büyük katkı sağlanmış olur.
İsteyen ayrıca Mastercard ve Visa kartı alabilir.
Hedef vatandaşı yerli karta alıştırmak, kartla yapılan işlemlerde elde edilen komisyon ücretlerinin ülkede kalmasını sağlamak olmalı.
Böylece Filistin için en başarılı boykotu da gerçekleştirmiş oluruz.
***
ÜNİVERSİTE ENFLASYONU
Türkiye kişi başına düşen üniversite öğrenci sayısında açık ara Avrupa'nın zirvesinde yer alıyor.
Her bin kişiye düşen üniversite öğrenci sayısı 95, Avrupa Birliği ortalaması ise 38.
Ancak ülkemizde 2018- 2022 yılları arasındaki beş yılda 1 milyon 957 bin üniversite öğrencisi okulu bıraktı.
Türkiye'de çözülmesi gereken bir üniversite enflasyonu var. Her yıl birçok genç işsizliğin garanti olduğu bölümlerden mezun oluyor.
Ailelerin ve gençlerin hayallerini kullanan binalardan bozma bazı özel üniversitelere gerek yok. Devlet üniversitelerinde de fazlalık var.
Örneğin 2023 KPSS A Grubu öğretmenlik sınavına 572 bin 19 aday başvurdu.Oysa 2023-2024 eğitim yılında 68 bin öğretmene ihtiyaç duyulduğu açıklandı.
Pedagojik formasyon alan ve öğretmenliğe atanma koşullarına sahip kişiler de dikkate alındığında atanamayan öğretmen sayısı 1 milyonu geçiyor!
Öğretmenlik gibi iş alanı kısıtlı olup onlarca bölüm var.
Bu hem kaynak israfı hem de gençlerin işsiz kalması demek.
İşsizlik garantili bölümlerin sayısı azaltılmalı.
Son beş yılda üniversite eğitimini yarıda bırakan 2 milyon genç bence en iyisini yaptı.
Eğer okunan bölümde geleceğe dair umut yoksa geçerli bir mesleğe yönelmekte fayda var.
Zararın neresinden dönülürse kardır!
***
İŞSİZ ÜNİVERSİTELİ ÇOK, ARA ELEMAN YOK
Ülkemizdeki üniversitelerdeki gereksiz, işsiz kalma garantili bölümlerden on binlerce genç mezun olup her yıl kamuda atanmayı beklerken, birçok sektörde eleman sıkıntısı çekiliyor.
Örneğin Türkiye Müteahhitler Birliği'nin son raporunda, inşaatlarda çalışacak demirci, kalıpçı, iş makinesi operatörü ve düz işçi gibi orta kademelerde 150 bin TL'ye kadar ulaşan maaşlarda eleman bulunamadığı açıklandı.
Bugün kaç işçi, memur, mühendis, bankacı vs. 150 bin TL kazanıyor!
Üniversitelerde işsizlik garantili bölümlerin bazıları kapatılmalı. Onların yerine meslek liseleri, meslek yüksekokulları açılmalı.
***
TÜİK'İN HARİTASI
TÜİK'in Türkiye'de her 1 kilometrelik alanın nüfus bilgilerini gösteren 'Grid Nüfusları' haritasının, Coğrafi İstatistik Portalı üzerinden kullanıma sunulduğunu yazmıştım.
Haritanın 1 kilometrekarelik alandaki toplam nüfus, kadın-erkek oranı, yaş kırılımı, okuryazarlık oranı, yapılar vs. birçok alanda faydalı bilgiler sunduğundan bahsetmiştim.
Aynı yazıda "Bu haritayla ilgili dışarıya fazla mı bilgi sunuyoruz" gibi bazı çekincelerimi paylaşmıştım.
Ve TÜİK Basın Halkla İlişkiler Müdürü İbrahim Başol'dan bir bilgilendirme e-mail'i aldım.
Başol endişelenmemem gerektiğini ve istatistiki veri gizliliği hassasiyeti gözetildiğini belirtti.
Nüfus gridleri, Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından ortaya konulmuş.
Finlandiya'dan Polonya'ya, Avusturya'dan Almanya'ya birçok Avrupa ülkesi bizim gibi 'Grid' haritasını hazırlamış.
Bu harita, Avrupa İstatistik Sistemi'nde de kullanılıyor.
Grid düzeyinde istatistik üretilmesinin en büyük avantajı ise istatistiki bilginin sunulduğu tüm gridler, aynı boyutta olduğu için karşılaştırılabilir istatistik üretimine imkan vermesi.
***
AVRUPA'YA GİDEN SAKATLANIYOR
Sivasspor'dan Premier Lig takımlarından Brentford'a 5 milyon Euro'ya transfer olan Yunus Emre Konak'ın, antrenmanda aldığı darbe sonucu üst ayak tendonu koptu.
18 yaşındaki futbolcunun 5 ay sahalardan uzak kalması bekleniyor.
Bu haberle ilgili genelde "Büyük şansızlık", "Nazar değdi çocuğa" gibi yorumlar yapıldı.
Farkında mısınız Türkiye'den Avrupa'ya transfer olan genç yeteneklerimiz genelde sakatlanıyor.
Örneğin Arda Güler Real Madrid'e transfer olduktan sonra üst üste sakatlıklar yaşadı ve yedek kulübesine demir attı.
Eskilere gidersek Cengiz Ünder, Enes Ünal gibi birçok genç yetenek Avrupa'da sakatlıklarla boğuştular.
Konak darbeye bağlı sakatlık yaşamış olsa bile büyük ihtimalle fizik kapasitesi Premier Lig seviyesinde değildi.
Türkiye'de antrenman metotlarını sorgulamakta fayda var. Fizik ve dayanıklılık açısından yerli futbolcular, genelde Avrupa'da başarılı olamıyor!
***
Altyazı
"Mükemmel değilsin. Seni şüpheden kurtarayım tanıştığın o kız da mükemmel değil. Asıl soru birbiriniz için mükemmel olup olmadığınız." (Good Will Hunting)
