Marmara Bölgesi'nde bu yıl yağışların azalması nedeniyle, İstanbul'a su sağlayan 10 barajın altısının su seviyesi yüzde 20'nin altına, genel doluluk ise 33.58'e düştü.
İSKİ, su tasarrufu çağrıları yapıyor ama "Suyu az kullanın" diyerek bu sorun çözülmez!
Çünkü İstanbul'a su sağlayan barajlardaki su oranı bugünün tarihine göre son 9 yılın en düşük seviyesinde!
Daha geçtiğimiz sonbahar ve kış ayları kurak geçtiğinde kademeli olarak su kesintileri yapılmalıydı!
SONBAHAR ÖNEMLİ!
Galiba seçim dönemi olduğu için tasarruf amaçlı su kesintisine gidilmedi. Ee gelecek mart ayında da belediye seçimleri var!
Türkiye'de seçim bitmez lakin su yönetimi doğru yapılmayan 18 milyonluk İstanbul'un suyu bitebilir!
Vatandaş suyu az kullanın uyarısını umursamaz! Gerekiyorsa su kesintilerine başlanmalı!
Barajlarda 300 milyon metreküpün altında su kalırsa su kullanım maliyeti de artar!
Eğer geçtiğimiz yıl olduğu gibi sonbahar ve kış kurak geçerse o zaman seyredin gümbürtüyü!
İstanbul'da ciddi su sıkıntısı yaşanabilir. Tedbir alınmadığı için de işimiz yağmur duasına kalabilir!
***
SİGARA BEYNİ ELE GEÇİRİYOR!
Sigara bırakmaya çalışanlar bu sürecin gerçekten zor olduğunu bilir. Sigara içenler genelde iradesiz olmakla suçlanır!
Evet, irade önemli ama bu iradeyi de sigaranın ele geçirdiği yeni bir araştırmada kanıtlandı!
Cambridge Üniversitesi'nde 800'den fazla insanın beyin taramaları incelenerek sigaranın yarattığı değişiklikler ortaya çıkarıldı.
Araştırmada sigara içenlerin frontal lobda, sol ventromedial prefrontal korteks adı verilen daha küçük bir bölgeye sahip olma olasılıklarının daha yüksek olduğu anlaşıldı.
Beynin bu bölümü kural çiğnemeye yatkınlıkla bağlantılıymış. İşte burada daha küçük bir loba sahip olanlar kurallara uymamaya daha yatkınmış.
Asıl ilginç keşif ise beyindeki aynı bölgenin sağ tarafının da sigaradan etkilendiğinin ortaya çıkması. Bu bölüm ise iradenin kontrolünde ve haz duygularının tetiklenmesinde rol oynuyormuş. Taramalar sigara içenlerde bu bölgenin küçüldüğünü ortaya çıkardı.
Yani bu nikotin denen illet hem beyinde kural çiğnemeyi hem de iradenin kontrolünü belli ölçülerde ele geçiriyor. Bununla da kalmıyor, haz duygularını tetikliyor!
Cambridgeli bilim insanları artık nikotinin zihni nerede ve nasıl çarpıttığını bildiklerini ve bağımlılığı tedavi etmenin mümkün olabileceğini söylüyor.
Keşke bu araştırma daha önce yapılsaydı!
Bilimsel araştırmalarda kullanılmak üzere sigara şirketlerinden para kesintisi yapılsa nikotin bağımlılığına kesin çare bulabiliriz!
***
882 KİLO FİRE OLUR MU?
İstanbul'un Pendik ilçesinde bir markette çalışanlarının kasa kasa domatesi çöpe döktüğü görüntüler sosyal medyada gündem oldu.
İstanbul Ticaret İl Müdürlüğü de hemen market hakkında inceleme başlattı. 882 kilo domatesin künye bilgisi olmadığı tespit edildi ve tutanak düzenlendi.
Market yöneticileri üç ton domates aldıklarını ve 882 kilosunun satışa uygun olmadığı için fireye ayrılıp çöpe atıldığını açıkladı.
Fireye ayırma işlemi tüm marketlerde oluyor ama üç tonda 882 kilo fire çok yüksek oran! Ürün sağlam olsa bile fiyatı yüksek tutmak için çöpe atılma olaylarına çok rastladık! Bu da böyle bir olaysa hiç şaşırmam!
Sebze ve meyvelerde künye bilgisinin olmaması aslında sorunun başlangıcı!
Market, manav, hal ve pazarlarda her ürünün nereden, ne zaman geldiği, bozulma süresi ve kaça alınıp kaça satıldığı sıkı bir şekilde denetlense, fiyatı yüksek tutmak için ürünlerin çöpe atılma oranı düşebilir!
Avrupa'da bazı ülkelerde marketlerde son kullanım tarihi yaklaşan ürünlerin önce fiyatı düşürülerek satışı, sonra da bozulmadan yardım kuruluşlarına bağışlanması organize ediliyor.
Böyle bir sistem ülkemizde sıkı denetimlerle uygulansa gıda enflasyonunda bile düşüş olabilir!
Türkiye'de her yıl 19 milyon ton gıda çöpe atılıyor. Gıda sektörünün cirosunun yıllık 500 milyar lira olduğu tahmin ediliyor. Çöpe giden ürünleri yüzde 5 azaltsak bile 25 milyar lira tasarruf sağlarız.
Yazık, günah
***
BEDEN UTANDIRMA!
İZMIR Çeşme'de bir plaja kilolu oldukları için alınmadıklarını iddia eden Aleyna isimli bir kadının açıklamaları gündem olmuştu. Ben de dün bu konuyu yazmıştım. Aleyna'nın sözleri henüz doğrulanmamış iddialar olduğu için mekânın da ismini vermemiştim.
Dün söz konusu mekânı bilen bazı arkadaşlar, şişman diye insanların oraya alınmamasının gerçekçi olmadığını, kalabalık yüzünden Aleyna'nın içeri alınmamış olabileceğinden bahsettiler.
Hatta Aleyna randevusuz gelip, içeri giremeyince bu videoyu çekmiş bile olabilir dediler. Evet, Aleyna etkileşim kasmak için yalan da söylemiş olabilir.
Araştırılırsa olay netleşir.
Bence bu olayda asıl tartışmamız gereken ülkemizde insanların fazla kiloları yüzünden ayrımcılığa, mobbinge maruz kalınmasının hafife alınması.
Oysa 'body shaming'i (beden utandırma) suç kabul eden ülkeler bile var!
***
KIZAMIĞA DİKKAT!
Türkiye'de 2023 yılının ilk altı ayında görülen kızamık sayısında bir önceki altı aya kıyasla artış yaşandı. En yüksek vaka sayısı ise haziran ayında görüldü.
Sağlık Bakanlığı da kızamık vakalarına ilişkin 81 ilin il sağlık müdürlüklerine yazı gönderdi.
TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı Emrah Kırımlı, "Kızamık aşısı 7 yaşında yapılıyordu.
Covid-19 dönemi erkene çekildi.
Veliler de 'Bu okul aşısıydı niye şimdi yapılıyor' diyorlar.
Toplumdaki bilgisizliğin aşılması lazım" diyor.
Kırımlı haklı, gerekirse bilgilendirici kamu spotları bile yayımlanmalı.
Kızamık vakalarının artmasında eksik aşısı olan göçmen çocukların ve aşı karşıtlarının da etkisi olabilir. Bazı aşı karşıtı aileler çocuklarına aşı yaptırmıyor. Çocuk kızamık olunca da vakalar artıyor. Aşı ihmale gelmez! Veliler, okulların açılmasına az bir süre varken, çocukların aşı karnelerini kontrol etseler iyi olur!