Siyah pirinç, Endonezya, Tayland, Çin ve Filipinler gibi Uzak Doğu'ya ait bir pirinç türüdür. Yaklaşık olarak 10 bin yıl önce Asya topraklarında ortaya çıkmıştır. Bu pirinci diğer tahıllardan ayrı tutan özelliği ise, gen mutasyonuna uğraması sonucu sahip olduğu mor ve siyah rengidir. Çiğken siyah olur ancak, pişirdikten sonra morlaşır.
Mor pirinç olarak da bilinen siyah pirinç, antosiyanin maddesinden dolayı güçlü antioksidan etkilere sahiptir. Eski Çin'e dayanan kökeni ile siyah pirinç, o dönemde hemen herkes için yasaklanmıştır. Sadece belirli imtiyaza sahip kişilerin tüketebildiği bir gıda olduğu için 'yasak pirinç' adıyla da anılmıştır. Bunun nedeni, yüksek besin değerlerine ve inanılmaz bir lezzete sahip olmasından kaynaklanır. Günümüzde ise dünyanın çoğu yerinde ulaşılması zor olmayan bir pirinç türüdür.
Dünyada süper besin olarak adlandırılan siyah pirinç mineral ve vitamin açısından en zengin besinler arasındadır.
Antik çağlardan beri Çinliler tarafından tüketilmekte olan siyah pirincin yasak olarak adlandırılmasının sebebi çok az yetiştiği için sadece imparatorların yemesine izin verilmesinden kaynaklanır.
Piştiğinde tane tane değil biraz yapış yapış olduğundan, Asya mutfağında daha çok tatlı olarak tüketilir.
FAYDALARI NELERDİR?
Bu pirinç, diğer çeşitlerin arasında protein oranı en yüksek olanlardan biridir. 100 gramlık siyah pirinçte, 9 gram protein bulunur. Bundan dolayı kas ve kemik sağlığı için çok faydalıdır. Siyah pirinç içerisinde, günlük ihtiyacın yüzde 6'sını karşılayacak miktarda demir vardır. Kansızlık tedavisi görenler için bu anlamda ek bir destek olabilir. Demir aynı zamanda, vücuda oksijen taşıyan önemli bir mineraldir ve organların fonksiyonlarını, sağlıklı bir şekilde devam ettirmelerini sağlar. 50 gramlık siyah pirincin kalori değeri 160'tır ve 2 gram yağ, 5 gram protein, 35 gram karbonhidrat ve 1.5 gram lif vardır.
Yaban mersini ve tatlı patateste de bulunan antosiyanin, siyah pirince mor rengini veren maddedir. Flavonoid bir bitki pigmenti olan bu madde, anti- enflamatuar olması nedeniyle kanserin oluşmasını ve yayılmasını önlemekte yararlıdır. Antosiyanin kanserin yanı sıra, bazı kronik rahatsızlıklara, obeziteye ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağladığı bilinen bir maddedir.
Yapılan araştırmalara göre siyah pirincin içinde lutein ve zeaksantin olduğu kanıtlanmıştır. Bu maddeler, göz sağlığı için hayati öneme sahip karotenoid çeşitleridir ve mavi ışık dalgalarının gözlerde oluşturabileceği tahribatı büyük ölçüde azaltır. Siyah pirincin bunun gibi pek çok faydası bulunmaktadır.
BEYAZ PİRİNÇTEN FARKI NEDIR?
Siyah pirincin beyaz pirinçten farkı, dış kabuğundan ayrıştırılmamış olmasıdır. Bu sebeple vitamin, mineral, antioksidan ve lif açısından daha zengindir. Beyaz pirince oranla özellikle daha fazla magnezyum ve antioksidan içerir. Posa ve protein içeriği de daha yüksektir.
Siyah pirincin beyaz pirinçten bir diğer farkı antioksidan değerinin yüksek olmasıdır. Antioksidanlar vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek yaşlanmanın etkilerini de azaltır.
Özellikle spor yapan bireyler için güzel bir kompleks karbonhidrat alternatifidir.
SİYAH PİRİNCİN TADI NASILDIR?
Rengi ile kendine has bir görünümü olan siyah pirincin farklı bir lezzeti vardır. Tıpkı kahverengi pirince benzer şekilde cevizi andıran hoş bir tada sahiptir.
Dokulu yapısından dolayı çiğnemesi uzun sürer. Bu yüzden, diyet öğünlerinin vazgeçilmez tarifi yulaf lapasında ve her yemeğin yanında mutlaka olması gereken pilavlarda kullanılabilir. Glutensiz olması, lif ve protein kaynağı olmasından dolayı tüketilmesi tavsiye edilen sağlıklı bir besindir.
KİLO ALDIRIR MI?
Siyah pirinç kilo aldırmaz aksine vermeyi sağlar. İştahın azalmasına ve doygunluk hissinin artmasına yardımcı olur. Bu şekilde kilo vermeyi kolaylaştırır. Yüksek protein ve lif değerleri sayesinde sağlıklı zayıflamaya destek olur. Antosiyanin ile vücuttaki yağ oranının ve ağırlığın dengelenmesine yardımcı olur.
TÜRKİYE'DE DE ÜRETİLMEYE BAŞLANDI
İçerdiği yüksek besin değeri, demir, lif ve mineral deposu olarak bilinen siyah pirinç, Düzce'nin Çirimli ilçesinde yetiştiriliyor. Ayrıca 2 yıl önce Uluslararası Çeltik Enstitüsü'nden getirdikleri tohumları çoğaltan bir firma, pirinci ithalat yoluyla getirerek satışa sundu.
SİYAH PİRİNÇ PİLAVI
MALZEMELER
1 su bardağı siyah pirinç
1 yemek kaşığı tereyağı
1/2 (yarım) yemek kaşığı zeytinyağı
1 çay kaşığı şeker
Tuz
3 su bardağı kaynar su
YAPILIŞI: Öncelikle pirinçlerin üzerine bir miktar tuz ekleyip kaynar suda yaklaşık 1 saat bekletelim. Daha sonra iyice yıkayıp suyunu süzelim. Tencereye yağı ekleyip eritelim. Pirinçleri ekleyip 5-6 dakika kadar kavuralım. Tuz ve şekeri ekleyelim ve 3 su bardağı kaynar su dökelim. Daha sonra tencerenin altını kısıp kapağını kapatalım ve suyunu çekmesini bekleyelim. Suyu çekmesi yaklaşık 1 saat kadar sürüyor. Suyunu çektikten sonra temiz ve kuru bir bez ile üzerini örtüp 10-15 dakika kadar dinlendirelim.