Sarı mercimeği ne kadar tanıyoruz? Lifli ve bol proteinli bir besin olan mercimek başta B vitamini ve demir olmak üzere kalsiyum, manganez, sodyum, bakır, çinko ve fosfor mineralleri açısından öyle zengin ki... Türkiye'de önemli bölümü Uşak, Manisa ve Kütahya'da yetiştiriliyor. Ülkemizde kırmızı mercimek üretimi yıllık 500 bin tona kadar çıkıyor. Buna göre bir fiyat dengesi oluşuyor. Sarı mercimek bu yıl bin ton üretildi, bu yüzden fiyatı kırmızı mercimeğin neredeyse üç katı.
GELELİM FAYDALARINA
Vücuda ve zihne güç verir. Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Gözlere yararlıdır. Mercimeğin kalori değeri yüksektir. Enerji verir ve yorgunluğu giderir. Kansızlığa faydalıdır. Anne sütünü artırır. Kandaki kolesterol oranını düşürür ve kan akışını hızlandırır. Kalp ve damar hastalıkları ile şeker hastalığından korunmaya yardımcı olur. Kalp krizi riskini azaltır. Bağırsakları çalıştırarak vücuttaki zararlı maddelerin uzaklaştırılmasını kolaylaştırır ve kabızlığı giderir.
KIRMIZI MERCİMEK İLE FARKLARI NELER?
KISA sürede pişen kırmızı mercimek genellikle çorba yaparken veya salata ve köfte yapımında kullanılır. Sarı mercimek de nişasta açısından zengindir ve kabuksuzdur. Demir yönünden en zengin mercimek olduğu söylenir. Haşlandığında kolayca dağılan sarı mercimek; çorba ve püre yapımında kullanılır. Genelde çorba yaparken kullanılan sarı mercimeğin diğer mercimek türlerine göre daha baskın bir lezzeti vardır. Sarı mercimek tohumu, Siyez buğdayı gibi orijinal bir genetiğe sahiptir. Sarı mercimeğin çorbası daha leziz olur. Tezgahta uzun süre tazeliğini korur. Eski lokanta ustaları da sarı mercimeği tercih eder.
LOKANTA USULÜ SARI MERCIMEK ÇORBASI
MALZEMELER
1 tane kuru soğan
1 diş sarımsak
1.5 su bardağı sarı mercimek
6 su bardağı sıcak su
1.5 çay kaşığı tuz
1 çay kaşığı kimyon
Yarım çay kaşığı karabiber
1 yemek kaşığı un
1.5 yemek kaşığı tereyağı
YAPILIŞI: Soğanı ve sarımsağı yemeklik olacak şekilde küçük küçük doğruyoruz. Tencereye tereyağını koyup eritiyoruz. Bu aşamada ocağın altını çok açarak tereyağını yakmamalısınız. Eriyen yağın içerisine doğradığımız soğanı ve sarımsağı atıp soğanlar hafif pembeleşene kadar biraz kavuruyoruz. Daha sonra 1 yemek kaşığı un ekleyerek, kokusu çıkana kadar karıştırarak kavuruyoruz. Unun kokusu çıkınca yıkadığımız mercimeği ekleyip birkaç kez karıştırıyoruz. Son olarak sıcak suyu ilave edip kimyon, karabiber ve tuzunu da koyuyoruz. Çorbamızı kaynayana kadar orta ateşte, kaynadıktan sonra kısık ateşte pişmeye bırakıyoruz ve yaklaşık 30 dakika kaynatıyoruz. Mercimekler yumuşayınca pürüzsüz bir kıvam alana kadar blender ile çekiyoruz. Çorbamızı kısık ateşte 5 dakika daha kaynattıktan sonra ocaktan alıyoruz ve üzerine tereyağında kızdırdığımız pul biberi gezdirerek servis ediyoruz.
SARI MERCİMEK KÖFTESİ
MALZEMELER
2 su bardağı sarı mercimek
1 su bardağı ince bulgur
HAŞLAMAK İÇİN:
3 su bardağı su
İÇ HARCI İÇİN:
1 adet soğan
5-6 adet yeşil soğan
1 demet taze maydanoz
1 su bardağı sıvı yağ
1 yemek kaşığı domates salçası
1 tatlı kaşığı biber salçası
Tuz
Pul biber
Kimyon
YAPILIŞI: Mercimeklerin üzerine su döküp, orta ateşte kaynamaya bırakıyoruz. Kaynadığında kapağını kapatıp kısık ateşe alarak suyunu çektiriyoruz ve pişmeye bırakıyoruz. Suyunu çektiğinde ocaktan indirip, içine ince bulgur döküp, iyice karıştırıyoruz. Kapağını kapatarak bulgurun şişmesi için 10 dakika kadar dinlendiriyoruz. Tavaya sıvı yağı döküp, küp doğranmış soğanları ekliyoruz. Soğanlar saydamlaştığında salçaları ilave edip kavuruyoruz. Pişirdiğimiz sosu, dinlenen mercimek ve bulgurun üzerine döküyoruz. Ilık oluncaya dek kaşıkla iyice karıştırıyoruz. Yeşillikleri incecik kıyıp üzerine ilave ediyoruz. Tuz ve baharatlarını da katıp, tüm malzemeler iyice karışıncaya dek elimizle yoğuruyoruz. Hazırladığımız harcımızdan parçalar kopararak elimizle ister sıkarak istersek yuvarlak şekiller veriyoruz.
NOT: Sarı mercimeğin iki çeşiti vardır. Biri kırmızı mercimek gibi ince olanıdır ve bu ölçülerle çabuk pişenidir. Diğer çeşidi ise, iri taneli olandır. Daha geç piştiği için pişme suyundaki su miktarı bir bardak kadar artırılabilir.