Son iki yıl içinde yedi defa, idrar yolu iltihabı ve sistit nedeniyle tedavi gördüm. Genç kızlığımda da sık olurdu ama ikinci çocuğumdan sonra artık neredeyse hiç geçmez hale geldi. Bir seferinde ateşim de çok yükseldiğinden hastanede yatırdılar ve damardan antibiyotik verdiler. Ara sıra akıntım da oluyor. Acaba bu kadar çok hasta olmamın sebebi o olabilir mi?

Sistit; mesanenin akut veya kronik iltihabına verilen isimdir. Bakterilerle, virüslerle veya bilinmeyen nedenlerle ortaya çıkabilir. İdrar yolu enfeksiyonunun kadınlarda daha sık görülmesinin en önemli nedeni, kadın ile erkek anatomisi arasındaki farklılıklardır. Kadın dış idrar yolu erkeğinkine göre çok daha kısa olduğundan, bağırsaklarda bulunan koli basili isimli bakterinin kat etmesi gereken mesafe ve bu iş için geçen süre çok daha azdır. Kadınlarda sistit oluşumunda rol oynayan bir diğer faktör tuvalet alışkanlıklarıdır. Tuvalet sonrası temizliğin arkadan öne doğru yapılması anüs civarındaki organizmaları vajinaya taşır. Ayrıca anüs çevresi temiz tutulsa da iç çamaşıra yerleşen bakteriler vajinaya kadar ulaşabilir.

BALAYI SİSTİTİNE DİKKAT
Cinsel ilişki esnasında meydana gelen küçük tahrişler de enfeksiyona olan eğilimi artırır. İlk kez cinsel ilişkide bulunan ya da her zamankinden daha yoğun cinsellik yaşayan pek çok kadında 12-24 saat içinde yanma başlar. Özellikle balayında görülen bu durum nedeniyle tabloya 'balayı sistiti' denmektedir. Doğum kontrolünde kullanılan prezervatif ve sperm öldürücü maddeler de enfeksiyona eğilim yaratır. Gebelik esnasında meydana gelen hormonal değişimler, tüm düz kaslarda olduğu gibi idrar yollarında da yavaşlamaya yol açar. Bu yavaşlamanın sonucu olarak mesane tam boşaltılamaz, bir miktar idrar sürekli mesanede kalır ve enfeksiyon oluşur. Gebelerin yaklaşık yüzde 15'i sistit olduklarını fark etmezler. Bu nedenle kontrollerde gebenin herhangi bir yakınması olmasa dahi idrar tetkiki yapılmalıdır. Vajinal doğumlar da idrar yolu enfeksiyonunun daha sık görülmesinin bir başka nedenidir. Mesane boşalmasının bozulduğu bir diğer durum da menopozdur. Mesane; yaşlanmaya bağlı olarak esnekliğini kaybeder ve tam boşalamaz. Gebelikte olduğu gibi biriken idrar, enfeksiyon için uygun zemin hazırlar. İdrar yollarında taş bulunması hem erkekte hem de kadında enfeksiyon olasılığını artırır. Böbreklerden dışarıya doğru ilerleyen taşın yarattığı küçük travmalar ve kısa süreli tıkanıklıklar iltihap nedenidir.

SİSTİT TEDAVİSİ
Sistit tedavisinin yolu, diğer idrar yolu enfeksiyonlarında olduğu gibi antibiyotik tedavisi ve kronik vakalarda hastanede klinik tedavisidir. Ancak idrar yolu enfeksiyonları ve sistitten korunmak için şu noktalara dikkat edebilirsiniz:

* Günde 6-8 bardak su için.

* Alkol ve kafein içeren içecekleri aşırı tüketmeyin.

* İdrarınızı tutmayın, tuvalete gitmek için idrar hissinin gelmesini beklemeyin ve her 3-4 saatte bir idrara çıkmaya çalışın.

* Temizlik sırasında arkadan öne doğru değil, önden arkaya doğru temizlik kuralına uyun.

* Genital bölgenizi temiz tutun, günlük olarak hafif sabunlu suyla temizleyin ve temizlik için sentetik kimyasal maddeleri kullanmayın.

* Adet dönemlerinde tampon ve bağları sık aralıklarla değiştirin.

* Naylon yerine pamuklu çamaşır kullanın.

* Genital bölgenizin uzun süre nemli kalmasına izin vermeyin. Denizden çıkınca ıslak mayo ile kalmayın, mutlaka aralarda mayonuzu değiştirin.

* Cinsel ilişkiden sonraki on dakika içerisinde idrarınızı yapmaya çalışın.

* Cinsel ilişki esnasında yeterli kayganlığı sağlayın; bu dış idrar yolunun zedelenmesini azaltacaktır.