Gazetecilik öğrencisi bir grup olarak tatil ve foto safari için Afrika savanlarına gideceğiz. Çevresel şartlardan kaynaklanan bazı risklerin farkındayız ve önlem almak gerektiğini biliyoruz. Tatilin zehir olmaması, bazı sağlık sorunlarıyla dönmememiz için bize ne önerirsiniz?

İnsanlar, yaşadıkları çevre ile bir denge içerisindedirler. İklim, rakım ya da çevredeki mikroplarla huzur içinde yaşarlar. Fakat bu armoni, ortama yeni giren bir mikropla, öngörülmeyen mevsimsel değişimlerle ya da beklenmedik herhangi bir sebeple kolayca bozulabilir. İklimin, sıcaklığın, doğa şartlarının ve karşılaşılan mikropların aniden değiştiği uzak seyahatlerde ise sağlığın bozulma riski daha yüksektir. Ortaya çıkabilecek sağlık sorunları; planların önceden yapılmasıyla, doğru ve gerekli önlemlerin alınmasıyla azaltılabilir. Hekimler ve turizm endüstrisi bu konularda önemli yardımlar sunar ama ne yapılacağına dair sorular sormak ve önlemleri almak asıl seyahate çıkan kişinin sorumluluğundadır.

Riskler neler?
Hangi sorunların oluşabileceğini anlamak için seyahate dair değerlendirilmesi gereken anahtar unsurlar şunlar:

* Gidilecek yer
* Kalma süresi
* Seyahat sebebi
* Konaklama ve yeme içme hijyeni standartları
* Gezginin eğilimleri

Gidilecek yerdeki yaşam ve konaklama şartları ne derece iyi ise ortaya çıkabilecek risk ihtimali de nispeten azalır. Buna rağmen, kişideki daha önceden var olan hastalıklar ve sağlık sorunları mutlaka göz önüne alınmalı. İş ya da turistik nedenlerle büyük şehirlere gidenlerde sorun çıkma olasılığı; konaklama şartlarının kötü olduğu, temiz su ve uygun yiyecek bulmanın insanı zorladığı ve gerekli sağlık hizmetlerine ulaşma imkanının bulunmadığı doğa ile baş başa kalınan gezilere çıkanlara göre çok daha azdır. İkinci durumda hastalıktan korunmak için çok daha ciddi ve sıkı önlemlerin alınması gerekir. Gezginin yaşam alışkanlıkları standardın ötesinde özel önlemler almayı gerektirebilir. Örneğin; yerel sokak yemeklerini tatmayı isteyen birisine tifo aşısı yapılmalı. Aynı şekilde uzun konaklama süreleri de, çevresel kirliliğe ve risklere maruz kalmayı artıracağı için seyahate bağlı sorunlar çıkma ihtimalini artırır. Böceklere, kemirgenlere ve diğer hayvanlara karşı gerekli önlemleri almamış olmak, hastalık yapan mikroplar ve atıklarla kirlenmiş su ve yiyecekleri tüketmek ve yeterli sağlık hizmetinden yoksun bulunmak; uzak yöreleri gezgin için özellikle tehlikeli hale getirir.

Kontrol yaptırın
Gelişmekte olan bir ülkeye ziyarette bulunmaya niyetlenen kişiler gitmeden önce seyahat tıbbı ile uğraşan bir kliniğe gitmeli ya da bu konuda deneyimli bir hekimle görüşmeli. Aşılamaya ihtiyaç duyulacağı düşünülüyorsa, yolculuktan 4-6 hafta önce yaptırılmalı. Bununla birlikte seyahate çıkacaklar son dakika görüşmelerinden bile fayda sağlar. Bu görüşmelerde; yapılacak aşılar belirlenir, sıtma ya da benzeri hastalıklardan korunmak için kullanılacak ilaçlar tespit edilir ve kişinin ihtiyaçlarına uygun temel tıbbi ihtiyaç listesi oluşturulur. En önemli konulardan biri de kronik hastalıklar, hamilelik ve sakatlık gibi özel sağlık durumlarına uygun hazırlıkların başlatılması ve gerekiyorsa tedavilerin düzenlenmesidir. Uzun sürecek yolculuklara sağlıklı dişlerle başlamak, bilinmez diyarlarda diş ağrısı çekmekten daha az külfete mal olur. Ayrıca gidilecek yörelere dair çevresel ve sosyal bilgilerin edinilmesi de iyi bir seyahat için gereklidir. Gidilecek yerlerdeki sürprizlere hazırlıklı olmak için 'yapılacaklar' tablosunun doldurulması, işleri düzene koyar ve aksamaları ortadan kaldırır.