Barselona, dünyada çok sayıda insanı olduğu gibi, beni de çok etkileyen bir kent.
Görselliği, kent estetiği, mutfağı, kültürü, denizi, kıyıları, mimari eserleri, tarihselliği, müzeleri, birbirinden farklı çok sayıda özelliğiyle; insanı kucaklayan, sarıp sarmalayan, sıcacık bir kent Barselona. Her kentin özel bir hikayesi vardır. Barselona'nın hikayesi, hatta hikayeleri, üzerinde uzun konuşulacak düzeyde.
Kentleri birbirleriyle karşılaştırmayı çok doğru bulmam, ama yine de Barselona'nın; İzmir için örnek alınabilecek, model kentlerden biri olduğunu düşünürüm. Barselona da, tarihin çeşitli dönemeçlerinde, kendisini İzmir gibi yeniden keşfetmiş, yeniden kurgulamayı başarmış bir kent. İzmir'in düzenlemeye talip olduğu ve adaylık aşamasını sürdürdüğü EXPO'ya, 1929 yılında ev sahipliği yapan, parlak yılların ardından, uzun süren sessizliğe bürünen Barselona; 1988 yılında kendisini yeniden planlayarak, dünya vitrinine çıkan özel bir kent oldu.
ORTAK HEDEFTE
İzmir gibi tarihsel liman kenti olan Barselona, 1988'de hayata geçirdiği 'Ekonomik ve Toplumsal Strateji Planı" ile üniversitesinden sivil örgütlerine kadar, kentin tüm aktörlerini ortak bir hedefte örgütledi. Ardından bu süreç dahilinde, kent 1992 Olimpiyatları'na başarıyla ev sahipliği yaptı.
Çok değil, günümüzden 24 yıl önce, Barselona'yı Avrupa şehirler ağına dahil etmek, şehir sakinlerinin yaşam kalitesini yükseltmek, yeni ekonomik sektörleri teşvik etmek, sanayi ve hizmetler sektörünü rekabetçi hale getirmek, turizmi yükseltmek, işsizliği sona erdirmek için, birlikte yola çıkan kentliler, dayanışma içinde, ortak akılda buluşarak; övgüye değer, çok büyük bir başarının altına imza attılar.
Uluslararası bir olimpiyat etkinliği düzenlemek de, kentin dünyanın nezdindeki yerini büyüttü, kentsel dönüşümü tamamlama arzusunu, kentlilerde yoğunlaştırdı. Bu sürecin sonunda, ortaya kendisini tamamen değiştirmiş, kentsel yenileme alanları kazanmış, kentsel dönüşümünü başarıyla tamamlamış, evrensel kültür-sanat ağının parçası; ekonomisi çok güçlü, yılda tam 18 milyon turistin ziyaret ettiği 'küresel şehir Barselona' çıktı.
İzmir ile çok benzer yanlar taşıyan, şehrin içinden denizine de çok rahatlıkla girilebilen, yaşam kalitesi yüksek Barselona'dan, işte bu nedenlerle şehircilik alanında alınacak dersler, çok fazla. Hiçbir şey için, hiçbir zaman geç değil. Umarız EXPO 2020'ye aday güzel İzmir de, bu süreci başarıyla tamamlar, ardından kenti dönüştürmek için büyük adımlar atılır.
Barselona'ya bu kez gidişimizin nedeni, İzmir Sanayici ve İşadamları Derneği'nin (İZSİAD) bir davetiydi. İZSİAD bir süredir çok doğru bir anlayış ile İzmir ile Akdeniz kentleri arasında ekonomik ilişkileri güçlendirmeye yönelik, 'AVRO Akdeniz Projesi'ni yürütüyor.
Bu kapsamda daha önce de Marsilya, Beyrut gibi liman kentleri ziyaret edildi.
Barselona, işte bu projenin son ayağını oluşturuyordu. İZSİAD'ın amacı dernek üyelerinin özellikle Akdeniz çanağındaki kentlerle 'dış ticaret ve uluslararası ilişkileri'ni geliştirmek.
Barselona ziyareti de, buna hizmet eden bir adımdı. İZSİAD Başkanı, vizyonu geniş, tecrübeli işadamı Ayhan Baran da; İZSİAD'ın AVRO Akdeniz Projesi'ni başarıyla, etkin biçimde sürdürdüğünü ifade ederken; ziyaret ettikleri Akdeniz kentlerinden, farklı sektörlerdeki iş insanlarını, sonbahar aylarında İzmir'de bir iş forumunda buluşturacaklarını vurguladı.
BİR FIRIN YETMEZ
Ziyaret edilen yerler arasında, Barselona Limanı ve Barselona Kalkınma Ajansı (ACTIVA) da bulunuyordu. Bilgilendirilme toplantılarına katılan İZSİAD üyelerinin tümü, Barselona'nın ortak akıl zemininde, son 25 yılda gösterdiği gelişme çizgisinden çok etkilendiler.
Bu yazıdaki karşılaştırmalar ile amacım güzel İzmir'imizi olumsuzlamak değil.
Elbette Barselona'nın olumlulukları yanında, İzmir 8 bin 500 yıllık tarihinin gölgesinde bile çok değerli bir şehir. Ama şu gerçeği kabul etmeliyiz: İzmir'in, Barselona'nın ulaştığı evrensel noktayı yakalayabilmesi için, bir değil, çok sayıda fırın ekmek daha yemesi gerekir. Yani iki kent arasında bu kıyaslamaya objektif bakabilmek, Barselona'dan öğrenilecek dersleri sahici şekilde paylaşmak, İzmir'in lehine bir duruş.
Diğer notları bir başka yazıda paylaşalım.