Türkiye'de bir süredir kayıt dışılık ile ciddi bir mücadele yürüyor. İstihdamda yüzde 50'leri bulan kayıt dışılık, yani sigortasız işçi çalıştırma oranı yüzde 30'lara kadar geriledi. Bu da yüksek çünkü, 5 milyona yakın kişinin sigortasız çalıştığını gösteriyor. Benim 'gizli kayıt dışılık' diye adlandırdığım olayı da bunun içine katmak lazım. O da gerçek maaşın bordroda gösterilmemesi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, maaşların bankaya yatırılması konusunda sınırların daraltıldığını duyurdu. Şu anda 10 ve üstünde işçi çalıştıran işyerleri için bu zorunluluk var. Yeni düzenlemeyle sayı 5'e inecek. Ancak bankaya asgari ücret yatırıp kalanını elden verme hilesine dikkat etmek gerekiyor.
CEZAYA DEĞER Mİ?
Bir buluşmamızda Bakan Soylu, 2016'nın denetim yılı olacağını söylemişti. Denetimde sigortasız işçi tespit edilirse 1 yıl için 38 asgari ücret tutarında ceza kesiliyor. Üstüne ödenmeyen primler faizleriyle ekleniyor. Toplam rakam 60 bin liraya yaklaşıyor. Oysa asgari ücretli bir işçinin yıllık maliyeti 4.152 lira. Devlet her ay 100 lira da destek verince rakam 2.952'ye iniyor. Sigortasız işçi çalıştıracak kadar zenginseniz buyurun, cezaları ödeyin.
İŞÇİNİN MALİYETİ
1 aylık maliyet: 346.01 TL
1 yıllık maliyet: 4.152,12 TL
Devlet katkısı: 1.200 TL
Toplam maliyet: 2.952,12 TL
BAĞ-KUR'LU OLURSUNUZ
1998'de başladığım işimden 2015'te ayrıldım. Kendi işimi kurarsam emekli maaşım düşer mi? Nejat Güzel
Kendi namınıza bir iş yaparsanız Bağ- Kur'lu olursunuz. Son 3.5 yıl Bağ-Kur'dan prim yatarsa hem emeklilik süresi uzar hem de maaş düşer.
2016 İÇİN GEÇERLİ
Ekimde emekliliği hak ediyorum ama Mart 2017'de ayrılmayı düşünüyorum. 100 lira seyyanen zamdan yararlanabilecek miyim? Cevat YILDIZ
Yeni düzenleme 31 Aralık 2016'ya kadar emekli olacakları kapsıyor. 2017'de olursanız zammı da 2016 enflasyon artışlarını da alamazsınız.
MAAŞ ÖDENMEZ
2010'dan bu yana bir devlet hastanesinde taşeron firma üzerinden çalışıyorum. Doğum iznine ayrıldım. İstifa edersem işsizlik maaşı alabilir miyim? Fatma ZENGİN
İstifa ederseniz hem tazminatınız yanar hem de işsizlik maaşınız.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Eşim 1993'te sigortalı oldu. 3100 günü var. 21.08.1970 doğumlu. Savaş ŞUTUNA
Eşinizin işe girişi 24 Mayıs'tan önce ise 48 yaş ve 5525 gün gerekiyor. Sonra ise 49 yaş 5600 güne ihtiyacı var. Primlerini tamamlayıp yaşı bekleyecek.
1972 doğumluyum. İşe girişim Mart 1997 Erdem KAYA
25 yıl, 56 yaş ve 5825 prim günü şartlarınız var. Yıl 2017'de dolacak. Primi tamamlayıp 2028'i bekleyin.
1966 doğumluyum. 1990'da işe başladım. Askerliği borçlanayım mı? Ufuk KABAKTEPE
25 yıl 52 yaş ve 5525 gün lazım. Askerlik 1990'dan önceyse 1.5 aylık borçlanabilirsiniz.