İşverenlere olduğu gibi çalışanlara da kanunlarımız güvenceler sağlıyor. Bu yüzden haksız yere işten çıkarılanlara çeşitli haklar tanınıyor. Bunlardan en önemlisi kıdem tazminatı. Bir yıllık süreyi tamamlayanlar tazminat hakkı kazanıyor. Yine ihbar tazminatı da işçiler için güvence demek. İşsiz kaldıktan sonra ise işsizlik maaşı imkânı var. Temmuz ayında artacak asgari ücretle birlikte en yüksek işsizlik maaşı bin 18 liraya çıkacak. İşsizlik maşı 10 ay süreyle alınabiliyor. Bu güvencelerin yanında kanunlar, işten atılan çalışanın tekrar geri dönmesini de sağlayacak imkânlar sunuyor. Bu hakkın kullandırılmaması durumunda ise işçiye 8 maaşa kadar brüt ücretin ödenmesi gerekiyor. Bunun için 'işe geri dönüş davası' açılıyor. Bu davayı açabilmek için gerekenler ise şunlar:
Öncelikle iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması şartı var.
Aynı işyerinde en az 6 aydır çalışıyor olmanız gerekiyor.
İşyerinde çalışan sayısının ise 30 ve daha fazla olması isteniyor. Bu sayı aynı şirketin tüm şubelerindeki çalışanları kapsıyor, unutmayın.
Son olarak da işten çıkarıldıktan sonra 1 ay içinde dava açmak olarak belirleniyor. Buna uymazsanız hakkınızı kaybediyorsunuz, dikkat!
DAVA HIZLI İLERLİYOR
İşyerinden ayrılırken tazminat ve diğer haklarınızı almış olmanız işe iade davası açmanıza engel değil. O yüzden haksız yere işten çıkarıldığınızda dava açarak hakkınızı kullanın. Bu tür davalar çoğunlukla işçinin lehine sonuçlanıyor. Çünkü Türkiye'de birçok firma işçisini somut delillere dayandırmadan sebepsiz çıkarıyor. Üstelik davalarda işveren işçiyi çıkarma gerekçesinin geçerli bir sebep olduğunu ispatla yükümlü tutuluyor. Aksi durumda mahkeme, çalışanı işe iade ediyor. Burada dikkat edilmesi gereken bir konu da 10 günlük süre. İşçi mahkeme kararından sonra 10 gün içinde işverene yazılı olarak işe başlamak istediğini bildirmek zorunda. Bunu yapmazsa hakkından vazgeçmiş sayılıyor ve tazminat da alamıyor.
TAZMİNAT ÖDEMEK ZORUNDA
İşçinin başvurusuyla mahkeme kararından itibaren bir ay içinde işverenin, işçiyi başlatma mecburiyeti var. Yoksa tazminat devreye giriyor. Başlatmama ihtimaline karşı mahkemeler tazminatı da baştan belirliyor. Bu da en az 4, en fazla da 8 aylık brüt ücret şeklinde oluyor. Dava uzun sürerse işçiye, karar kesinleşinceye kadar ayrıca en az 4 ücret ödeniyor.
GİDİP DÜZELTTİRİN
01.04.1969 doğumluyum. 1986 sigorta girişim, 6884 gün primim var. 1996'da 181 gün başka birisinin adına yatırılmış. Bu düzelir mi ne zaman emekli olurum? Dinçer POLAT
Birçok çalışanın internetteki hizmet dökümünde bu tür yanlışlıklar çıkıyor. SGK'ya gidip durumu düzelttirebilirsiniz. 50 yaşında emekli olursunuz.
VERGİ İNDİRİMİ ALIN
Engelliyim ve bir bankada çalışıyorum. Vergi indiriminden nasıl yararlanabilirim. Y. Emre ARSLAN
En yakın vergi dairesine işyerinden alacağınız belgelerle gidip hastaneye sevkinizi isteyin. Yüzde 40 ve üzeri raporla indirim alıp erken emekli olabilirsiniz.
ÇALIŞMASI LAZIM
Babam 01.05.1965 doğumlu. 19.01.1988 sigorta başlangıcı. 900 günü var. Prim gün sayısını para ile tamamlayabilir mi? Mustafa YOLUK Maalesef eksik günleri toptan tamamlama imkânı yok. Ancak askerlik borçlanması yapabilir ama yetmez. Çalışması veya isteğe bağlı sigortalı olması gerekir.
NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM
10.05.1968 doğumluyum. 8750 gün primim var. 1984 tarihinde sigorta başlangıcım var. Ne zaman emekli olabilirim? Süleyman AYAYDIN 25 yıl ve 5225 prim günü şartlarını tamamlamışsınız. Yaş şartınız 48. Dolayısıyla 48 yaşınızın dolacağı 10.05.2016 tarihinde emekli olursunuz.
1960 doğumluyum. 1983'ün 2'nci ayında SSK'lı oldum. 3944 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Vedat ÖZTÜRK
25 yıl 47 yaş ve 5150 gün şartlarınız var. Yıl ve yaş şartınız tamam. SSK'lı olarak çalışmaya devam ederek primlerinizi tamamladığınızda emekli olursunuz.
01.03 1966 doğumluyum. Askerliğimi 1990'da yaptım. 16.01.1991'den beri çalışıyorum. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim. B. Ali YILDIRIM
25 yıl 52 yaş ve 5525 gün şartlarınız var. 14 aylık askerlik borçlanması yaparsanız yaş şartınız 51'e düşer ve 01.03.2017'de emekli olursunuz.
22.04.1989'da SSK başlangıcım yapıldı. 10 Temmuz 1970 doğumluyum 4800 günüm var. Ne zaman emekli olurum? Aysel CANTÜRK
SSK başlangıcınıza göre 20 yıl, 45 yaş ve 5300 güne ihtiyacınız var. 500 gün daha ödemeniz gerekiyor. Yaşınız 10 Temmuz'da doluyor. Eğer 1989'dan sonra doğumunuz varsa borçlanarak 10 Temmuz'da emekli olabilirsiniz.
SORULARINIZI BEKLİYORUZ
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.
HER CUMARTESİ PAZAR SAAT 08.45'TE A HABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ… Tel: 0212 300 66 66