Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Meclis'in 28'inci dönem 3'üncü yasama yılını "Anayasa... Yeni Anayasa" diyerek açtı.
Meclisimiz, Anayasa yapma kudretine sahiptir. Yeni Anayasa'yı milletin temsilcisi bu Meclis ile yapacağız.
Yeni Anayasa ihtiyacı günden güne kendini daha fazla belli ediyor.
Hazırlıklarımızı çok titiz bir şekilde yapıyoruz. Her yapıcı teklifi değerlendiririz.
Yamalı bohçaya dönen 1982 Anayasası'nın miadı dolmuştur.
Türkiye'nin 21'inci Yüzyıl'da hedeflerini gerçekleştirmesi ancak yeni katılımcı, sivil Anayasa ile mümkündür.
Yeni Anayasa'nın kutuplaştırıcı değil uzlaştırıcı, yasakçı değil özgürlükçü olması, milletimizi farklılıklarda değil ortak noktalarda buluşturması sarsılmaz ilkemizdir.
Bütün partileri, toplumumuzun tüm kesimlerini, Türk demokrasisini yeni ve sivil bir Anayasa ile taçlandırma mücadelemize omuz vermeye davet ediyorum.
***
Bozuk plak
Muhalefetin görevi muhalefet etmektir... Muhalefet, eleştirecektir.
Ama... Fakat... Lakin... Muhalefet etmek, bozuk plak gibi aynı sözlere takılıp kalmak değildir.
Muhalefet... Erdoğan'a karşı olabilir... Doğaldır.
Ancak... Erdoğan karşıtlığı her şeye... İstanbul Havalimanı'na... Yavuz Sultan Selim Köprüsü'ne karşı olmayı gerektirmez.
Muhalefet... Fikir üretir... Yol gösterir.
Bülent Ecevit de muhalefet lideriydi... Ve Anayasa konuşulurken, "İstemem de istemem" diye inat etmemişti.
Dün de yazdık... "1982 Anayasası'nı Türk toplumunun demokrasi özlemiyle bağdaştırmak olanaksızdır... Tümüyle yeni bir Anayasa hazırlanması zorunludur" demişti.
Ecevit 1993'te bu sözleri söylediği zaman... Gündem değişikliğinin mi peşindeydi?
***
Yamalı bohça gibi
Tarih 18 Mart 2003... Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Meclis'te, 59'uncu Cumhuriyet Hükümeti programını okuyor.
Noktasına, virgülüne dokunmadan... Tutanaklardan:
Artık ülkemize dar gelen Anayasa yerine yürürlükteki katılımcı ve özgürlükçü yeni bir Anayasa hazırlayacağız.
Bu Anayasa'nın hazırlanmasında, kendi fikrimiz kadar, muhalefet partilerinin ve tüm kesimlerin katılımını en etkin biçimde sağlama çabası içinde olmaya söz veriyoruz.
Birtakım hükümleri sürekli değiştirilmek zorunda olan bir Anayasa yerine, ülkemizi geleceğe taşıyacak bir Anayasa yapmak çocuklarımızın geleceği açısından yerine getirmemiz gereken bir sorumluluktur.
Sahi... Erdoğan daha yolun başındayken... Birinci Erdoğan Hükümeti'ni kurarken... Hangi gündemi değiştirmek istiyordu?
***
Darbenin yıldönümü
Askeri darbe... 12 Eylül 1980... Demokrasi tatilde.
43 yıl sonra... 12 Eylül 2023'te... Cumhurbaşkanı Erdoğan, çağrıda bulunuyor:
Gelin, yeni Anayasa'yı konuşalım... Tartışalım.
Türkiye'yi yeni, sivil, kuşatıcı, özgürlükçü bir Anayasa'ya kavuşturalım.
Çağrı karşılık bulmuyor... Niçin?
Çağrıyı, Erdoğan yaptığı için.
***
Dar alanda kısa paslaşmalar
Yakın bir tarih... 10 Mayıs 2024... Cuma.
İdari Yargı Günü... Ve Danıştay'ın 156'ncı kuruluş yıldönümü töreni. Kürsüde... Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Yeni Anayasa, sivil siyasetin alanını genişleterek, ekonomiden sosyal hayata, ülkemizin meselelerinin çözümünü daha da hızlandıracaktır."
Erdoğan, konuştuktan sonra kimse "Gündemi değiştirmek istiyor" demedi. Fakat... Siyasette, dar alanda kısa paslaşmalardan... Olayı değil kişileri tartışmaktan bir türlü kopamıyoruz.
***
Keşke yapılabilse
Yeni yasama yılı, hayırlı olsun. Yüce Meclis, bu yasama yılında, yeni/sivil bir Anayasa yapmayı başaracak mı?
Zor... Ah keşke.
***
Çok sesli koro... 'İstemezük'
Erdoğan, ne zaman, "Yeni/ sivil Anayasa" diye konuşsa, hemen çok sesli istemezük korosu sesini yükseltir:
"Erdoğan, gündemi değiştirmek istiyor... Karşıyız karşı, her şeye karşı... Gündemin değişmesine de karşıyız, yeni Anayasa'ya da."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün bir kez daha "Yeni/sivil Anayasa" dedi.
Ret cephesi/lobisi yine direnişe geçti. Sürpriz değil.
***
Ucuz siyaset
Süleyman Demirel, Cumhurbaşkanı olarak Meclis'te yaptığı ilk konuşmada... "Anayasa üzerindeki çalışmaların bir sonuca ulaştırılmasında yarar görüyorum" demişti... 1 Eylül 1993.
Ve... Cumhurbaşkanı Demirel'in son Meclis konuşması... Demirel... Bilmem kaçıncı kez... Aynı sözleri tekrarlıyor: "Anayasa." Sahi... Demirel de gündemi değiştirmek mi istiyordu?
Ret/istemezük cephesi, çerezle uğraşıyor.
Çerez... Slogan siyaseti... Ucuz muhalefet.
***
Erdoğan-2007
Adalet ve Kalkınma Partisi'nin, gücünün zirvesinde olduğu dönem.
Erdoğan konuşuyor... 19 Eylül 2007:
Genel kabul görecek, milletimizin ortak akıl ve iradesini temsil eden, Türkiye'ye yakışan, bütünlükçü ve çağdaş bir Anayasa'ya kavuşmanın zamanı gelmiştir.
Yeni Anayasa, Türkiye'nin önünü açacak, Cumhuriyet'in kuruluş idealleri ve Atatürk'ün gösterdiği çağdaşlaşma hedefleri doğrultusunda, Türkiye'nin beklenti ve ihtiyaçlarına cevap bir metin olacaktır.
Şimdi... Eğri oturalım, doğru konuşalım... Ve soralım:
Erdoğan'ın 2007 yılında bir gündem sorunu mu vardı? Gündem değiştirmeye mi çalışıyordu?
***
Niyet okuyanlar
Tarih1 Ekim 2023. Yüce Meclis, yeni yasama yılına giriyor... Kürsüde Cumhurbaşkanı Erdoğan:
Şimdi önümüzde yeni bir görev ve yeni bir fırsat var. Bu da ülkemizi, Cumhuriyet'in ilk yıllarının ardından tekrar yeni ve sivil bir Anayasa'ya kavuşturmaktır.
Başkanlık kürsüsünün hemen arkasında yazan, 'Hâkimiyet Kayıtsız Şartsız Milletindir' ilkesinin hakkını, ancak bu şekilde verebiliriz.
Uzatmayalım... Erdoğan, "Yeni/sivil Anayasa demekten dilimde tüy bitti" dese yeridir.
***
Acı ama gerçek
Kenan Evren... Yedinci Cumhurbaşkanı. 1980 darbesinin lideri. 1982 Anayasası'nın mimarı. O bile, "Yaptığım Anayasa'nın kılına bile dokunulamaz" dememişti? "Neler dediğini" yazmıştım:
Bizim yaptığımız Anayasa Allah'ın emri mi? Anayasa, mukaddes kitap mı? Şartlar neyi gerektiriyorsa o yapılır.
Anayasalar da değiştirilir.
Günümüzde... Sivil siyasetin, Kenan Evren'in gerisine düşmesi... Acı ama gerçek.