Urfa'nın etrafında dumanlı dağlar yok... Ovalar var... Harran Ovası... Viranşehir Ovası... Ceylanpınar Ovası... Siverek Ovası... GAP bereketi... Yemyeşil ovalar.
Bir zamanlar susuzluktan çatlayan topraklarda... Şimdi organik ürünler yetişiyor.
Ama... İlle de, "Urfa'nın etrafı dumanlı dağlar" türküsünü dinlemek isterseniz... Sıra geceleri sizi bekliyor.
Hangisine gitmek istersiniz?
Çardaklı Köşk... Urfasaray Konuk Evi... Gülizar Konuk Evi... Cevahir Konuk Evi... Yıldız Sarayı Konuk Evi... Şanlı Ruha Konuk Evi... Bitmedi... Köşk, saray, konuk evi çok.
Acılı çiğköfte... Ve türkü, türkü, türkü.
Urfalıyam ezelden... Ağam olasın Ömer... Garip Bir Kuştu Gönlüm...
Yaz sıcağı geride kaldı.
Şanlıurfa'nın tam zamanı.
Turist kaynıyor... Yerli, yabancı.
***
Çiğköfte
Lokantaya girin... Masanıza hemen çiğköfte gelir... Adıyaman'da da böyle. Fıkra... Çiğköfteye sormuşlar:
- Nerelisin?
- Nüfusum Şanlıurfa... Ama Adıyaman'da ikamet ediyorum.
***
Çocuk bahçesi
Türkiye'nin nüfusu 2023 yılında 93 bin kişi arttı.
En çok artış... Şanlıurfa'da.
2023... Şanlıurfa... Nüfus artışı 43 bin.
İl merkezi... İlçeler...
Köyler... Çocuk bahçesi gibi.
***
İsot
Kahramanmaraş'a gidiyorsunuz...
Adım başı dondurmacı.
Şanlıurfa'ya geliyorsunuz... Adım başı isotçu.
Arazi kıpkırmızı... İsot kurutuluyor.
Çarşı... Dükkânlar... İsotçu dolu.
İsotun... Yani biberin... Kolonyası bile var.
***
Fıstık
Televizyon... Yarışma programı... "Kim Milyoner Olmak İster?"
Soru:
"Türkiye'de en çok fıstık şu dört ilin hangisinde yetişiyor?"
Şıklar:
Gaziantep... Siirt... Şanlıurfa... Muş.
Yarışmacının yanıtı:
- Gaziantep... Son kararım.
Sonuç... "Bilemediniz, elendiniz."
Zira... Doğru yanıt, "Şanlıurfa."
Evet... Fıstığın adı... "Antep fıstığı."
Ama... Fıstık üretiminde birinci il... Şanlıurfa.
Hatta... Fıstık kolonyası bile var
Bu yıl fıstık üretimi iyi... Üretici bayram yapıyor.
***
En genç şehir
Hasan Şıldak... Şanlıurfa Valisi... İlçe ilçe, okul okul dolaşıyor... Sorduk:
- Öğrenci sayısı ne kadar?
Türkiye'nin 50 ilinin nüfusundan fazla... 764 bin.
Bayburt... Tunceli... Ardahan... Gümüşhane... Kilis... Iğdır... Nüfuslarını topla... Şanlıurfa'nın öğrenci sayısından az.
Türkiye'de... En çok öğrenci İstanbul'da.
Sonra Ankara'da. Üçüncü sırada ise... Şanlıurfa.
Nüfus, oldukça genç... Türkiye'nin en genç nüfusuna sahip ili.
Yaş ortalaması 20.1.
***
Beğendik
Valiliği, emniyeti, jandarmayı kutluyoruz.
Yakalanan uyuşturucu, bir yıl öncesine göre 4 kat fazla.
Ekipler sokakta... Çarşıda... Okulların önünde... Her yerde.
Halk memnun.
***
Marifet iltifata tabidir
Hasan Şıldak, Balıkesir Valisi iken Başarıyı İzleme ve Geliştirme Projesi (BİGEP) uyguluyordu.
Başarılı öğrencilere, öğretmenlere, okul idarecilerine ödül veriyordu.
Projesini, Şanlıurfa'ya taşımış... Başarı ödüllendiriliyor.
Hani, ne derler: "Marifet iltifata tabidir."
Vali Hasan Şıldak... "Çalışkana... Başarılıya iltifat ediyor."
***
Şanlıurfa'da siyaset
Aşiretler... Doğu ve Güneydoğu Anadolu gerçeği... Buralarda siyaset çok farklı.
Şanlıurfa... Nüfus yapısı... Türk, Arap, Kürt... Aşiretler de öyle.
Aşiretler... Elbette, siyasette de etkili.
Bölgenin sosyolojisini bilmezseniz... Aşiretleri göz ardı ederseniz... Bölgede siyaset yapamazsınız.
Örneğin Necmettin Cevheri... Rahmetli, siyasetin marka isimlerindendi.
Şeyhanlılar aşiretindendi.
Karakeçili aşireti... Bin-i Muhammed aşireti.
Bin-i Acır aşireti.
İzol aşireti... Milli aşireti... Acem aşireti... Bazıki aşireti... Tamamını saymaya kalksak yerimiz yetmez.
Sokak... Siyasette yumuşamadan, normalleşmeden memnun.
Meclis'te, Şanlıurfa aritmetiği... AK Parti, sekiz milletvekili... DEM, dört milletvekili... CHP ve MHP, birer milletvekili.
Yozgatlı TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ... Şimdi Şanlıurfa'da AK Parti'nin lokomotifi... Son seçimde Meclis'e Şanlıurfa'dan girdi.
Şehir merkezinde... Siverek, Harran, Suruç, Viranşehir, Akçakale, Halfeti, Birecik'te... Bu coğrafyada... Erken seçim talebinin karşılığı sıfır.
Bölge gündeminde... Hele bu mevsimde... İsotun yeri... Mazot ve gübre fiyatları... Tarladaki ürün... Siyasetten çok daha önemli.
***
Köy villaları
Asrın depremi... Şanlıurfa... 20 bin 423 bağımsız bölüm yıkıldı.
13 bin 782 konut.
3 bin köy evi.
3 bin 641 ticari alan... Dükkân... Depo... Ahır.
TOKİ... Depremin olduğu illerde... İlçelerde... Köylerde... Destan yazıyor.
Kalıcı konut inşaatları... Köy evleri... Bitenler hak sahiplerine dağıtılıyor.
Aşağıçiftlik Köyü'ne gittik.
Üç tip köy evi yapılıyor... Bu ay içine girilebilir... Evler bitmiş... Sadece çevre düzenlemesi kalmış.
Biz köy evi diye yazıyoruz ama... Siz, "villa" diye okuyun.
***
Şehir... Büyük bir şantiye
İnşaat sektörü canlı... Şanlıurfa şantiye gibi.
Reşat Uzun ile birlikte dolaştık... Müşteri gibi.
Konut fiyatları... 3+1... Veya 4+1... Makas 2.5 milyon ile 15 milyon lira arasında.
Dikkatimizi çekti... 1+1. İnşaat çok... Alıcısı da çok... 1.5 milyon ile 2 milyon lira arasında.
Müteahhide sorduk:
- Kimler alıyor?
- Memurlar ile öğrenciler, 1+1 evi tercih ediyorlar... Satın alan kiraya veriyor... İyi de gelir getiriyor.
***
Müze şehir
Şanlıurfa notları öyle bir güne sığacak gibi değil.
Burası... Tam bir müze şehir.
Yarın devam edeceğiz.