Uzaklık, Erzincan... Trabzon... Veya Kahramanmaraş... Bin kilometre.
Uçağımız alçalmaya başlayınca aşağılara baktık... Köyler... Ve köylerde camiler.
Öyle bir coğrafyaya geldik ki... Benzerliğimiz çok.
Arnavutluk... Nüfus 3 milyona yakın... Yüzde 60'ı Müslüman.
Havaalanından otele geçtik... Hilton. Genel müdürü Türk... Selçuk Kazan... Mersinli.
Yiyecek içecek müdürü Türk... Özkan Bikiş... Çorumlu.
Tiran... Balkanlar'da bir Osmanlı şehri.,
***
Türkçe'nin yükselişi
Türkçe'den geçen kelime sayısı... 10 bine yakın.
Bahçe... Yastık... Dede... Ezan... Fasulye... Fener... Baston... Fidan... Koltuk... Kanepe... Yorgan... Tencere... Yatak... Dolap... Berber.
Halkta, Türkçe öğrenme isteği yüksek.
Yunus Emre Enstitüsü'nde... 8 bin kişi Türkçe öğrenmiş.
Türkçe kursu... 3 ay... Öğrenciye 35 euro.
Büyüklere 70 euro.
***
"Biz akrabayız"
İstiklal Marşı şairimiz... Mehmet Akif Ersoy... Arnavutluk kökenli.
Şemseddin Sami... Osmanlı aydını... Türkçe sözlük Kamus-i Türki'nin yazarı... Arnavutluk kökenli.
Köken konusu açılınca... Mihmandarımız dedi ki:
Saymaya kalksam saatler alır... Türkiye ile Arnavutluk akraba sayılır.
Emel Sayın'dan Müge Anlı'ya... İlhan Cavcav'dan Ersun Yanal'a... Kenan Evren'den Melih Gökçek'e... Sezen Aksu'dan Filiz Akın'a... Ata Demirer'den Zeynep Bastık'a kadar... Türkiye'de Arnavutluk kökenli binlerce... 10 binlerce kişi var.
İstanbul'daki Arnavutköy semti adını nereden aldı sanıyorsunuz... Yüzyıllar boyunca buradan gidenlerden... Aslında biz akrabayız.
***
Dersimiz Türkçe
Türkiye'yi... İstanbul'u, Ankara'yı... Türk siyasetini... Özellikle Erdoğan'ı... Fenerbahçe'yi... Galatasaray'ı... İyi biliyorlar.
28 TV kanalı var... Türkiye'den haber veriliyor.
Ve... Türk dizileri... Kurtlar Vadisi... Diriliş Ertuğrul... Abdülhamit... Kuruluş Osman... Eşkıya Dünyaya Hükümdar Olmaz... Kırgın Çiçekler... Ben Bu Cihana Sığmazam... Benim Güzel Ailem... Gönül Dağı... Alparslan Büyük Selçuklu... Balkan Ninnisi... Kızılcık Şerbeti.......
Diziler... Arnavutça altyazılı.
Diziyi Türkçe izlemek isteyen... Doğru Türkçe kursuna.
Unutmadan... Yabancı diller lisesi var: Asım Vokşi Lisesi.
Bu lisenin Türkçe öğrenci sayısı 77.
Holder Protopapa... Türkçe öğretmeni.
***
"Nerede Türk varsa..."
Tercüman... Aralıksız 20 yıl çalıştığımız gazete... Sloganı... İddiası şuydu:
"Nerede Türk varsa Tercüman orada."
Almanya'da... Avusturya'da basılan ilk gazete... Tercüman'dı.
Ve bugün... "Nerede Türk varsa Yunus Emre Enstitüsü orada."
Tebrik ediyoruz... Gurur duyuyoruz.
Londra... Tahran... Lefkoşa... Moskova... Roma... Berlin... Dublin... Rabat... Belgrad... Viyana... İskenderiye... Amsterdam... Tokyo... Budapeşte... Kahire... Köln'de...
80'e yakın ülkede, "Gelin tanış olalım" felsefesiyle... Yunus Emre Enstitüsü.
"Gelin tanış olalım,
İşi kolay kılalım,
Sevelim, sevilelim,
Dünya kimseye kalmaz."
Geldik... Osmanlı'nın izlerini taşıyan coğrafyanın insanlarıyla tanış oluyoruz.
***
Medya buluşmaları
Birinci buluşma... Arnavutluk'ta... Buradaki gazetecilerle birlikteyiz.
Neler konuşuldu? Kim, ne dedi yazacağız.
Arnavutluk notlarına... Yarın da devam edeceğiz.
Sonra... Tiran'dan Romanya'ya... Bükreş'e geçeceğiz.
Tiran buluşmasında... Arnavut gazetecilerden biri dedi ki:
Biz Türkiye'yi çok iyi biliyoruz. Şehirlerini... Müziğini... Yemeklerini... Kültürünü... Siyasetini... Her şeyini.
Ama sizler... Türkler... Arnavutluk'u ne kadar biliyorsunuz?
Arzumuz, talebimiz, beklentimiz şu: Türkler'in Arnavutluk'u keşfetmesini istiyoruz.
***
İki Cumhurbaşkanı
Türkiye-Arnavutluk Medya Buluşması'nda... Kahve molası... Arnavut gazeteci Malik Basa anlattı... Anadolu Ajansı'nın eski Arnavutluk Temsilcisi.
Sali Ram Berişa... Arnavut siyasetçi... Eski Başbakan... Eski Cumhurbaşkanı.
Seneler önce... Süleyman Demirel, Cumhurbaşkanı iken... Ve iki lider konuşurken;
Berişa... "Ben Arnavutluk Cumhurbaşkanı olarak" diye söze başlayınca...
Demirel... "Bir dakika" demiş:
"Türkiye'deki Arnavut kökenli nüfus, Arnavutluk nüfusunun iki katından fazla... Arnavutlar'ın Cumhurbaşkanı benim."
Arnavutluk'ta bu olay herkesin dilinde... Siyasetçinin... Gazetecinin... Bürokratın... İş insanlarının.
***
Türkiye'nin Arnavutları
Artur Bejzade... Arnavutluk Radyo Televizyonu programcısı.
Ülkenin kıdemli ve tanınan bir medya mensubu.
Televizyonda program yapıyor... Her hafta 30 dakika:
Türkiye'nin Arnavutları.
Bir programı daha var: Köprü.
Bu programda da... Yine Türkiye var... Çorum... Trabzon... Konya... Ve elbette uzun uzun İstanbul.
***
Türk romanları
Türkçe'den Arnavutça'ya çevrilen kitap çok.
Toplantıda bu konu açılınca öğrendik... Bizim kitaplar üçüncü sırada.
İlk sırada... Almanca'dan tercüme edilenler var.
Arnavut okuyucu... Bizimkilerin artmasını istiyor... Yayıncılarımızın ilgisine, bilgisine.
***
Hakan Fidan... Tiran'da
Avrupa'da... FETÖ'nün en güçlü olduğu ülke hangisi?
Bildiniz... Arnavutluk.
Bugün... Eski gücünde olmasa da yine diri... Örgütlü.
Unutmadan... Bu coğrafyanın şerifi Amerika.
Amerika'nın söz sahibi olduğu yerde... FETÖ'nün rahatça at oynatması... Doğal.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, dün akşam Tiran'a geldi.
Temaslarına bugün başlayacak.
Ajandasında... Elbette bu konu da olacak.