Türkiye Büyük Millet Meclisi, gelecek hafta yeni yasama yılına giriyor... İlk iş, İstanbul ve kentsel dönüşüm. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki dedi ki:
- Bu işin artık siyaset üstü bir durum olarak görülmesi lazım.
Kentsel dönüşüm, Özhaseki'nin söylemiyle zor iş.
Meclis bu zor işe, at gözlüğüyle değil... Popülist söylemlerle değil... Partiler üstü bakış açısıyla yaklaşmayı başarmalı.
***
Beklenti... Oybirliği
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın başkanlığında, bakanlıkların ekipleri bir araya geldi.
İlgili bakanlıklar... Sekiz bakanlık.
Söz yine Mehmet Özhaseki'de:
Eşzamanlı iki öncelik var... Deprem bölgesindeki kentsel dönüşümün hızlanması ve İstanbul'da kentsel dönüşüm.
İstanbul konusunda çok çalıştık... 36 belediyenin görevlilerinin/yetkililerinin tamamını dinledik... Onların istekleri de kanun taslağında yer alıyor.
Kanunun, Meclis'ten oybirliği ile geçeceğini sanıyorum.
***
Bozulan dengeler
Asrın depremi, Bakan Özhaseki'nin söylemiyle "Birçok şeyin dengesini bozdu."
Bakan, bozulan dengelerden örnekler verdi... Birinci örnek:
Deprem bölgesinde 850 bin konut yapılacak... İlk yıl, 300 bin konut... Şu anda yoğun bir çalışma sürüyor... Binalar yükseliyor.
İkinci yıl, 300 bin konut daha.
Üçüncü yılın sonunda 850 bin konutun tamamını vermeyi planlıyoruz.
TOKİ'nin ise yıllık üretim kabiliyeti 60-70 bin konut.
850 bin konutu yapabilecek müteahhitleri bulmak başlı başına bir sorun... Ama elimizden geleni yapıyoruz.
***
Arsızlar... Fırsatçılar
Bozulan dengelere bir diğer örnek... İnşaat ustası sorunu... Ve de işçi. İstanbul'dan bir müteahhit, Bakan Özhaseki'ye telefon ediyor:
Ne kadar ustamız, işçimiz varsa deprem bölgesine gitti.
Yevmiye 2 bin liraya yükseldi... Usta 2 bin 500'den aşağı gelmiyor.
Beton fiyatı deseniz öyle... Maliyeti 1200 lira ama... Bazı arsız adamlar var, 2 bin 500 lira istiyorlar.
***
Akredite müteahhit
Mehmet Özhaseki, deneyimli... İş bilen... Ve işinin delisi bir yönetici.
Deprem bölgesinde ve İstanbul'un kentsel dönüşümünde, inşaatlarda aksama olmasını istemiyor.
Bunun için de bir formül üretmiş... Anlattı... Beğendik.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerini devreye sokuyor.
İllerdeki müteahhitlerin sicillerini araştırıyor.
"Tüketici mahkemesine düşmemiş... İşi yarım bırakmamış... Vergisini zamanında ödemiş... Sigortaya borcu olmayan" müteahhitlerin listesini çıkarıyor.
Onları sınıflara ayıracak... A grubu, B grubu, C grubu diye.
Ve işleri onlara dağıtacak... Güçlerine göre.
***
Mevzuat hazretleri
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanlığı döneminden tanırız... Özhaseki, iki vardiya çalışır... Bazen daha da fazla... Temposuna ayak uydurmak güç... Şimdi... Yükü çok daha ağır... Deprem bölgesi... İstanbul... Kentsel dönüşüm.
Sorduk:
- Bürokrasi sizin temponuza ayak uydurabiliyor mu?
Özhaseki, "Zorlanıyorum" diyerek söze başladı:
. Pratik çözümler buluyorum... Bürokrat arkadaşlar, "Ama mevzuat şöyle diyor sayın bakanım" diye itiraza başlıyorlar.
. Ben de diyorum ki... "O mevzuatı kim yazdı? Siz yazdınız... Şimdi, yazdığınız mevzuata ne diye tapıyorsunuz?"
. Önemli olan vatandaşa hizmet... Sürekli söylüyorum... "Yeni duruma uygun mevzuat yazın... İşleri hızlandıralım... Geçmişte yazdığınız mevzuatla benim önümü tıkamayın."
***
Baskı... Ve yasak
Konu imar olunca, belediyeler baskıya dayanamıyor.
İki kere ikinin dört ettiği kadar kesin.
Öyle ki... Bazı belediye başkanları bunu itiraf ettiler... Bakan Özhaseki'ye, "Gelen baskılara dayanamayız" dediler.
Özhaseki de çareyi, deprem bölgesindeki imar yetkisini bakanlığa almakta buldu.
Yerelde 25 ofis kurdu.
Ve... Kırmızı çizgileri açıkladı:
Fay hattı olan yerler imar planlarına işleniyor... Artık buralarda inşaat yasak... Ağanın, zenginin, siyasetçinin arsası olabilir... Yasak.
Dere yatakları ağzında... Sıvılaşma olan yerlerde... İnşaat yasak.
***
Başkan titizliği
Melikgazi... Kayseri'nin metropol ilçesi.
Sene 1994... Mehmet Özhaseki, Melikgazi Belediye Başkanı... 30 yaşında.
1. Bazı inşaatların su basman seviyesi 30 santimetre yüksek... Özhaseki'nin talimatı... Derhal yıkılsın.
2. Babasının dükkân komşusu, evini yaparken tarihi eseri bir karış geçmiş... Talimat... Yıkılsın.
3. Belediye Meclisi'nin bir üyesi, binasının arkasına demir merdiven yaptırmış... Talimat... Derhal kaldırılsın.
Özhaseki, bu gençlik anılarını belediye başkanlarına anlattı... İçlerinde her partiden başkan var.
Ve sohbet sırasında bize dedi ki:
- Deprem bölgesindeki belediye yöneticileri, benim kadar titiz olsalardı, asrın depreminin faturası bu kadar ağır olmazdı.
***
Nokta
Mehmet Özhaseki ile her şeyi konuştuk... Dünü de, bugünü de.
Depremi... Devam eden kalıcı konutları... Belediye yöneticiliğini.
Sohbetin bir yerinde... Belediye yöneticilerine, eski Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Özhaseki öyle bir şey söyledi ki... Paylaşmazsak olmaz:
- İyi niyetli olarak kamuda çalışıyorsanız... Boğazınızdan haram lokma geçmiyorsa... Allah, öyle yollar açıyor ki.