Kurban ekonomisi... Çok önemli... Yüzlerce milyon liranın... Hatta "milyarların" konuşulduğu bir büyüklük.Geçen yıl, bayramda kaç "büyükbaş" kurban edildi?.. Biliyor musunuz?
Tam tamına 871 bin 791.
"Küçükbaşa" gelince... 2 milyon 643 bin.
Bu yıl sayıların yükseleceği kesin.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, "son yıllardaki kurbanlık satışlarını göz önünde tutarak" 2023 için bir tahminde bulundu:
785 bin büyükbaş... 2 milyon 600 bin küçükbaş... Toplamda 3 milyon 385 bin.
Geçen yılın biraz altında... Asrın depremi... Global ekonomik kriz... Olacak o kadar.
***
Konuşan rakamlar
Kurbanlıklara ödenecek toplam para ne kadar?.. Bu konu da da "tahmin" var:
69 milyar 300 milyon lira.
"Kurban derisi ekonomisi." O da önemli.
Kesilecek büyükbaş ve küçükbaşların "derilerinin" ekonomiye katkısı... "363 milyon 800 bin lira."
***
Can suyu
Cuma akşamından başlayan, cumartesi günü tavan yapan, pazar günü devam eden "bayram trafiği". Sahillere hücum.
Anne baba ziyareti... Memleket hasreti... "Anadolu'ya hücum."
Otelciler memnun... Yol üstündeki dinlenme tesisleri memnun... Esnaf zaten memnun.
9 günlük tatil... Piyasaya can suyu oldu.
***
Sekiz dikiş... 'Ciddi sayılmaz'
Kasaplık herkesin becereceği iş değil dedik ama... Bunu, "kimilerine... Kasaplığa özenenlere" gel de anlat.
Türkiye'de "acemi kasap" o kadar çok ki.
Her yıl... Her ilde... Yüzlerce "acemi kasap kazası" yaşanır... Buna rağmen "ders alınmaz".
Kocaeli... "Hastane kayıtlarına giren" bir acemi kasap hikâyesi...
Ramazan Dağ... Bayramın ilk günü... "Olayı" şöyle anlatmıştı:
- Ben kurbanın kafasını tutuyordum... Babam bıçağı hızlı çekince, kolumu kaptırdım... Ciddi bir şeyim yok... Sekiz dikiş atıldı.
***
Kasap parası
Kurban Bayramı'ndan ve kurbanlıklardan söz edip de "kasapları unutmak" mümkün mü?
Kasaplık, herkesin becereceği bir iş değil.
2023... Kasaplara ödenecek para... Tahmini... "Bir buçuk milyon lira."
Kurbanı kesecek... Derisini yüzecek... Parçalayacak... Elbette bir bedeli olacak.
***
Sakarya... İsim isim
İstanbul'dan Erzurum'a, Samsun'dan Kars'a kadar... "Acemi kasap hikâyesi" çok... Yüzlerce değil, binlerce.
Geçen yıl yaşandı.
Önceki yıllar da yaşandı.
Yarın yine yaşanacak.
Mustafa Baş... "Olayı" kendisi anlatmıştı:
- Kurbanı yatırıp iple bağlayacaktım... Ama hayvan tekmeyi vurunca yere düştüm... Parmağım çatladı, alçıya alındı... Düşmenin etkisiyle yüzümden yaralandım.
Köksal Limon... İşte başına gelenler:
- Kurbanı keserken hayvanın ayağı kaydı... Ben hayvanın üzerine çullanırken, benim üzerime çullanan oldu... Kurbanın boynuzu bacağıma saplandı... Üç dikiş atıldı... Ama acemi olan ben değilim, yanımdakiler.
***
Akıllı kurban
Tokat'ta... İtfaiye personeli, sahipsiz bir koç gördüler... İtfaiyenin hemen önünde.
Yakalamak istediler... Ama koç, sığınacak yeri biliyor... Hemen devlet hastanesinin bahçesine girdi.
İtfaiyeciler... Gazeteciler... Hastane personeli... Hayvancağızı sıkıştırdılar.
Koç akıllı... İki kez sıkıştırılmasına rağmen kaçmayı başardı.
Ve... Hızla koşmaya başladı... Kaçtı... Kayboldu.
Alkışı hak etmişti... Çok kişi de alkışladı.
***
Yarın... 'Çok kaza olacak'
Adıyaman'da... Mehmet Yeşilkaya, kurbanlık boğayı yere yatırmak isterken... Boğanın altında kalmıştı...Ağır yaralanmıştı.
Kahramanmaraş'ta... Aceminin biri, kurban keseyim derken, sol elini kesmişti... Doğru hastaneye.
Aynı acemi... Bir yıl sonra... Bu defa sağ elini kesti.
Acemi, acemiliğini kabul etmedikçe... Kaza kaçınılmaz.
Yarın... "Benzer acemi kasap kazaları" yine yaşanacak... Binlerce.
***
Erbakan... Demirel... Ve Erdoğan
Necmettin Erbakan... Sağlığının yerinde olduğu dönemde... "Kendi kurbanını kendisi keserdi."
Süleyman Demirel... Kendisinin kestiğini hiç görmedik.
Ankara'da... Evinin arkasındaki küçük bahçede... İki kurban kestirirdi... Eşi ve kendisi için.
Recep Tayyip Erdoğan... 2016... "Diyanet'e" vekâletname vermişti... Ve kurban Tanzanya'nın Zanzibar adasında kesilmişti... Eti, adadaki ihtiyaç sahiplerine.
***
Padişah... 18 kurban
Reşad Ekrem Koçu... Tarihçi... Osmanlı dönemi, İstanbul, bayram gelenekleri üzerine araştırmaları var.
Tarihçimiz... Padişah için sarayda "18 kurban kesildiğini" yazıyor.
Ve kurbanlardan birkaçını "bizzat padişah kesiyor".
Acaba... Padişahlar içinde "acemi kasap kazası" yaşayan oldu mu?... Bilemiyoruz.
Reşad Ekrem Koçu, bu konuda bir şey yazmamış.
***
Kurban pazarı
Kurbanlık fiyatları "ortalama" kaç lira?
Türkiye Ziraat Odaları Birliği araştırdı... İllerin "ortalamasını" aldı... Sonuç:
Büyükbaş... 35 bin ile 145 bin lira arasında.
Küçükbaş... 4 binden başlıyor, 15 bine kadar çıkıyor.
Bazı yerlerde... Kurbanlık "kiloyla" satılıyor. Örneğin:
İstanbul'da kiloyla alırsanız... Büyükbaş, "170-185" lira... Küçükbaş ise "160-185" lira.
***
Ali Coşkun'un kurbanlık listesi
Odalar Birliği'nin eski başkanı... Eski milletvekili... Eski bakan.
Kurban Bayramı öncesinde dostlarına tavsiyede bulunur.
"Bayramda kurban edilmesi gerekenlere dair" bir liste verir.
Paylaşalım:
Kindarlık... Yalancılık... Kibir... Ego... Nobranlık... Nefret... Cehalet... Kabalık... Riyakârlık... Ve ihanet.
Yararlı bir liste.
Teşekkürler ve iyi bayramlar Ali Abi.
***
Erzurumlu işi biliyor
Merak ettik... Araştırdık... Türkiye'de... Nüfusa göre kurban kazasının en az olduğu il hangisi?
Erzurum... Açık ara önde.
Bölgede... Bayramda "küçükbaş" kesen az... Çoğunluk "büyükbaş" kesiyor... Tabii "ortaklaşa... Hisseli" kesim.
Kazaların azlığı, kesimin "kasap tarafından yapılması".
Kasap bulmak kolay... "Tarifesi" de belli
Bu işi, Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen koordine ediyor.
İl merkezinde... İlçelerde... Mobil "kesim merkezleri".
Hani... "İş bilenin" denir ya... Mehmet Sekmen bu işi biliyor.
***
Sakın ha!..
Birkaç yıl önceydi... Tekirdağ... Malkara ilçesi... Hüseyin Alkan, kurbanlık dananın etini "spiral taşı ile parçalamak istedi".
Ama... Taş elinden kayıverdi.
Hüseyin Alkan'ın, sağ bacağı kan içinde kaldı.
Ambulans... Hastane... Acil servis... Doktorlar çırpındılar... Fakat... Atardamar parçalanmıştı... Allah rahmet eylesin.
Özetle... İşi ehline bırakmakta fayda var.