Nereye gitsek, Suriyeli... Nereye baksak, Arapça tabela... Kuyumcu, lokantacı, berber... Suriyeli esnaf o kadar çok ki.
Abdullah Erin... Şanlıurfa Valisi... Sabah kahvesi.
- Vali Bey, ne kadar misafiriniz var?
- Suriyeli sığınmacı... 433 bin.
Rize, Niğde, Uşak, Nevşehir, Kastamonu'nun nüfuslarından fazla.
Sığınmacılar... Bir Türkiye gerçeği.
***
Rakamların dili
Vali Abdullah Erin dedi ki:
- Üçte ikisi merkezde.
Okul çağındaki Suriyeli sayısı... 150 bin.
Okullarımızda Suriyeli öğrenci 70 bin.
Kimi sanayide çalışıyor... Kimi inşaatta... Tamircide... Fabrikada... Tarlada... Hemen her sektörde.
Kimi de kendi işini kurmuş... Devlete vergisini ödüyor.
***
Akçakale
Suriye sınırındaki ilçe...
Nüfusu 150 bin.
Oltan Bayraktar... Akçakale Kaymakamı:
- Suriyeli sığınmacı sayısı 60 bin.
Büyük kısmı tarımda çalışıyor... Uçsuz bucaksız Harran Ovası'nda.
Kimi de iş kurmuş... Fırıncı... Bakkal... Tamirci... Telefoncu... Kuyumcu.
Çoğunun Akçakale'de akrabası var...
***
Yüzde 10'u dönebilir
Şanlıurfa... Nüfus 2 milyon 150 bin.
Metropol ilçe Haliliye... Nüfus 393 bin.
Mehmet Canpolat... Belediye Başkanı... Sorduk:
- Haliliye'deki Suriyeli sayısı kaç?
- 128 bin... Hepsi de kayıtlı.
- Suriye'de sular durulunca... Sığınmacıların kaçı ülkesine döner?
- Yüzde 10'u dönebilir... Daha fazlası değil.
- Neden?
- Bu soruyu ben de soruyorum...
Çoğundan aldığım cevap şu:
"Türkiye cennet... Özgür bir ülke... Çocuğum burada doğdu... Ne diye Suriye'ye döneyim?
***
'Türkiye vatan'
Öğrenmenin yaşı yoktur... Reşat Uzun dostumuz, sağ olsun, bize Arapça birkaç cümle öğretti:
- Nasılsınız? Ne yapıyorsunuz? Suriye'de yaşam normale dönünce gidecek misiniz? Gitmek istemiyorsanız, neden?
Tarihi Gümrük Hanı... Bedesten... Balıklı Göl... Sarayönü Caddesi... Dolaştık... Suriyeli kebapçı... Kuyumcu... Çaycı... Çantacı... Ayakkabıcı...
Selamlaşma faslından sonra malum soruyu sorduk.
10 kişiden biri, ikisi "dönmek istediğini" söyledi.
Diğerleri... Ya sorumuza yanıt vermek istemedi... Ya da sorumuzdan incindi, sustu, suratını astı.
"Dönmek istemiyorum... Ailem burada... Huzurluyum... Türkiye gibi bir ülkeden gidilir mi?" diyenler...
Çoğunlukta.
Kuyumcu... İki çocuğu Şanlıurfa'da doğmuş... İşyerinde Türk bayrağı asılı... Bayrağı gösterdi ve dedi ki:
- Türkiye vatan... Bırakıp da gidilir mi?
***
Göç ve insan
Akçakale'den Telabyad'a geçerken... Sınırın sıfır noktasında... Gümrük Müdürlüğü'nün duvarında bir afiş gördük:
"Her insan bir göç, her göç bir insan."
Sığınmacı olayını... Gelenlerin çoğunun dönmeyeceğini anlamak için, buralara gelmek şart.
Gerisi boş laf.
***
Günün sorusu
Mehmet Güneş... İşadamı... Eski milletvekili (Anavatan Partisi)... Kanaat önderi... Hayırsever.
Şanlıurfa'da... Taziye ve çorba evi yaptırmış.
İki de lise... Anadolu Lisesi... Sosyal Bilimler Lisesi.
- Mehmet Bey... Suriye'de huzur sağlanınca, sığınmacılar geri dönerler mi?
- Almanya'ya giden Türkler geri döndüler mi?
Türkiye, gül gibi memleket... Huzur var... Gece yarısı sokaktalar... Eğleniyorlar... Mutlular... Sizce, dönerler mi?
***
Dersimiz siyaset
Siyaset ve siyasetçi üzerine birkaç söz:
1. Siyasetçi, hayal dünyasında dolaşmamalıdır.
2. Siyasetçi, elbette umut verecektir... Fakat umut tacirliği yapmamalıdır.
3. Siyasetçi, olmayacak duaya amin dememelidir.
4. Popülizm... İlacı, tedavisi olmayan bir hastalıktır...
Siyasetçi, popülizm hastalığına yakalanmamalıdır...
Altını kırmızı kalemle ve iddiayla çiziyoruz ki:
"Bana oy verin, sığınmacıları altı ayda... Bir yılda geri göndereceğim" demek... Popülizmdir.
Bunu söyleyen siyasetçi... Öyle sanıyoruz ki... Söylediğine kendisi de inanmamaktadır.
Ancak... İnanarak söylüyorsa... Uzayda yaşıyordur... Ayakları yere basmıyordur.