Geldik... Gördük... Gezdik... Beğendik... Ve çok duygulandık... Demokrasi şehidi Adnan Menderes'in aziz hatırasına yakışan bir eser olmuş.
Emeği geçenleri kutluyoruz.
Başta... Siyasi irade... Sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı.
Ve inşaat süresince yakın ilgisini esirgemeyen İçişleri Bakanı Sayın Süleyman Soylu'yu.
***
Çakırbeyli'de sabah
Aydın Valisi Hüseyin Aksoy'la, "Tepeye" çıktık... İki yel değirmeni var.
Aşağısı... Çine Ovası... Çine Çayı...
Çakırbeyli Köyü.
Sabah... Tarlalarda, traktör sesi yankılanıyor.
Ağaç dallarında kuşlar şarkı söylüyor.
"Menderes'i tanıyanlardan bir yaşlı" kolumuza giriyor.
Çine Çayı'nı işaret ediyor:
-Rahmetli Başvekilim, suyun kıyısında dinlenir, Yenice ciğarasını içerdi... Onu astılar... İçimiz hâlâ yanıyor.
***
Veli Amca
Müzede... Başbakan Adnan Menderes'in, "Mührü" de var, İstiklal Madalyası, kol düğmeleri, çay semaveri, ehliyeti, nüfus cüzdanı, makam aracı.
Çakırbeyli Çiftliği'ndeki, traktörü de...
Veli Amca... Menderes'in sağlığında, traktörü kullanan Veli Yunus... Hayatta... Ankara'dan getirilen traktörü görünce... Evladına kavuşan baba misali, traktöre sarıldı, ağlamaya başladı.
***
Yeter söz milletindir!
Tahta bir sandık... 14 Mayıs 1950... DP'yi iktidara taşıyan "Seçim sandığı."
Makas... Fırat nehri üzerinde sallarla yapılan ilkel ulaşımı sona erdiren ve 1956'da tamamlandığında, Türkiye'nin en uzun betonarme köprüsü olan Birecik Köprüsü'nün açılış töreninde, Menderes'in kurdeleyi kestiği makas.
Ve... 1950'nin ünlü seçim afişi:
"Yeter söz milletindir."
***
Ağlayan mektup
Duvarlarda... Fotoğraflar asılı.
Fotoğraflardan biri... İki genç... Yeni evli.
Berin ve Adnan Menderes.
Müzede... Mektuplar da var.
İşte... Berin Menderes'in, Yassıada'daki eşine yazdığı son mektup... Gözyaşı damlamış üzerine... Tarihi 2 Eylül 1961... Menderes'in idamından 15 gün önce:
"Bugün 2 Eylül... Seninle müşterek hayata başladığımız mesut gün.
Güzel Karşıyaka'mızın latif, ılık bir gününde rahmetli anneciğimiz, kardeşlerimiz ve iki şahidimizle sessiz, sedasız, alayişsiz nikâh oluvermiştik...
İşte o andan itibaren başlayan 33 senelik hayat arkadaşlığımızın tatlı, acı hatıraları, sinema şeridi gibi gözümün önünden geçiyor.
Durmadan gözümden yaşlar akıyor..."
***
"Berin"
Mektuplar... Fotoğraflar... Anılar...
Menderes'ten eşine cevaben son mektubu... 14 Eylül 1961.
"Berin'im, Hayatım, dün o kadar bekledim, mektupların gelmedi... Hüznüm bir kat daha arttı.
O dayanılmaz hasretini bir derece hafifleten, heyecan veren, nefes alma imkânı veren mektupların...
Görülmemiş bir sevgi ve iştiyakla güzel yüzünü öperim Berin'im."
***
Futbolcu Adnan
1914-1916 yılları... Adnan, lise öğrencisi... İzmir'in köklü kulüplerinde forma giyiyor.
Karşıyaka'nın fırtına sol açığı.
Yeşil-kırmızılı forvetin diğer isimleri Kadızade Rifat ve Sadi İplikçi.
Sonra... Siyah-beyazlı Altay'da rakip filelere gol şansı tanımayan kaleci... Adnan Menderes.
***
Son konuşma
Karanlık bir oda... "Mini sinema" gibi.
Duvarda ekran...
Ekranda "Başbakan olarak son konuşmasını yapan" Adnan Menderes.
"Çok sevgili vatandaşlarım, Yolumuz seçim yoludur...
Serbest seçim yoludur.
Yolumuz, hürriyet ve demokrasinin memleketimizde yerleştirilmesi yoludur.
Şayet büyük Türk milletinin olgunluğuna ve demokrasinin faziletine inanmakta isek, iktidara gelmenin ve iktidardan gitmenin seçimden başka bir yolu olmadığını kabul etmemiz lazım."
***
İmza
Menderes... Yurdun her köşesinde izi de var, tozu da... İmzası da.
Nazilli'de fabrika açmış... İmzası şimdi müzede.
Kayseri Şeker Fabrikası'nın ilk üretimi... Bir kutu kesme şeker... Müzede.
Daha da neler var neler... Anlatmakla bitmez.
***
Arkası yarın
Adnan Menderes'i tanıyanlar...
Çakırbeyli Çiftliği'ndeki kâhyanın kızı.
Köylüsü, komşusu, çalışanı.
Hepsinin de Menderes'le ilgili anıları var.
Yarın... Yine Adnan Menderes Demokrasi Müzesi... Yazacak o kadar çok şey var ki.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz