Siyasi Etik Yasası... Siyasetin olmazsa olmazı... MHP Lideri Devlet Bahçeli, geçen hafta büyük kurultayda da söyledi... Mutlaka çıkarılmalı.
TBMM... Böyle bir yasayı çıkarabilir mi?
Ah keşke... Ama hiç sanmıyoruz.
Zira... "Perşembenin gelişi çarşambadan belli" misali, defalarca gündeme gelen bu konuda, "Meclis, her seferinde, topu taca attı... İpe un serdi." Şimdi... Siyaset pazarı böylesine karışıkken...
Etik, kimin umurunda?
***
Yargılama
Etik Kurulu, "gelen şikâyetleri" inceliyor.
Şikâyetçiyi... Şikâyet edileni... Tanıkları dinliyor...
"Yargılama" gibi.
Ve... Bir etik ihlali varsa... "Var" diye karar alıyor.
Kararı... Cumhurbaşkanlığı'na... İlgili bakanlığa...
Şikâyet edene ve edilene bildiriyor.
"Şikâyet" çok... Büyükelçi... Müsteşar... Genel müdür... Kamu personeli... Ve belediye yöneticileriyle ilgili yığınla şikâyet.
***
Fıkra değil... Gerçek
Osmanlı dönemi... Herkes rüşvetten şikâyetçi.
Sadrazam (Başbakan) Koca Yusuf Paşa... Bürokrasinin tepe isimlerini toplamış:
- Rüşvet almayanlar yemin etsin.
Herkes... Yemin etmeye başlamış.
Salonda... Dönemin ünlü şairi... Nüktedan... Haşmet de varmış.
Sadrazam, Haşmet'e dönmüş:
- Haşmet, sen de önemli görevlerde bulundun... Yemin etmeyecek misin?
- Efendimiz...
Halk arasında yaygın bir inanç var... Yalan yere yemin eden çarpılır... Bekliyorum... Salondakilerden kimse çarpılmazsa ben de yemin edeceğim.
***
Unutamadığımız tabela
Salih Gök... Rahmet istedi... Dostumuzdu... 27 Mart 1994'te Belediye Başkanı seçildi... Batman'da.
İlk işi... Koca bir tabela yaptırmak oldu... Ve tabelayı belediye binasına astı:
"Rüşvet veren de, alan da melundur."
Salih Başkan... Zamansız, sizlere ömür... O ölünce, tabela indirildi... Çöpe atıldı.
***
İnanılmaz
Şikâyet... Bir "belediye" ile ilgili...
Özeti:
"Başkan... Eşini dostunu, hısım akrabasını işe alıyor... Sınavsız." Kamu Görevlileri Etik Kurulu... Konuyu araştırıyor.
Araştırmanın sonucu... Köksal Toptan, "İnanılmaz bir şey" diyor:
- Belediyede... Başkan ile aynı soyadı taşıyan tam 17 kişi çalışıyor.
***
Yerel... Ve küresel
Kamuda etik ihlali... Dünyanın sorunu... "Küresel sorun."
"Geçmişte" vardı... Bugün de var... Yarın yine olacağı kesin.
Ama... Önlenmesi şart... Bunun yolu da, "etik kuralların" uygulanmasından geçiyor... "Şeffaflık."
Ve bir diğer önemli koşul:
"Hesap sorulması... Yapanın yanına kâr kalmaması."
Zaten... Kamu Görevlileri Etik Kurulu'nun, "kuruluş amacı" da bu.
***
2020 raporu
Kamu Görevlileri Etik Kurulu, her yılın sonunda "Faaliyet Raporu" yayınlıyor.
Rapor-2020... Masamızda... Okuyunca şunu gördük:
"Kamuda" etik ihlali çok.
Ve... En çok da... Belediyelerde.
Belediyelerdeki etik ihlalleri iki konuda yoğunlaşıyor:
1. İhale ve imar yolsuzluğu.
2. Adam kayırma... Eşidostu işe alma.
İmar konusunu konuşurken... Kamu Görevlileri Etik Kurulu Başkanı Köksal Toptan dedi ki:
- İmarla ilgili hukuki düzenlemede, bir kelimenin yerini değiştir... Kimse fark etmiyor... Ama o değişiklik birilerine rant kapısını açıveriyor.
***
Cumhurbaşkanı'na şikâyet
Etik Kurul'un üzerinde durduğu konulardan biri de... Kamu personeline hediye verilmesi... Kamu personelinin hediyeyi kabul etmesi.
Kurul... Bu konuda... Daha önce bir "karar" aldı... "Açıklama" yaptı... "Bütün illere" duyurdu.
Özellikle de yeni yıla girerken... Kamu personeline, "hediye" yağıyor.
Etik Kurul, "Bunlar olmasın" açıklamasını yapınca... Ortalık karıştı.
Öylesine ki... Kamu Personeli Etik Kurulu'nu, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'a şikâyet edenler" oldu:
- Efendim, yılbaşı hediyesi, ekonomide bir sektör... 3 bin çeşit ürün üretiliyor ve satılıyor... Gömlek, kravat, çanta sektörü bunların başında geliyor... Etik Kurul'un kararı, piyasayı zor duruma sokuyor.
Bunları konuşurken... Köksal Toptan güldü:
- Hediye işi devam etsin etmesine de... Fiyatı makul ölçüyü aşmasın... Kravata, gömleğe, çantaya, çikolataya bir şey demiyoruz... Yılbaşı yaklaşırken gazetelere bir bak... Saat reklamından geçilmiyor... Dövizle satılan pahalı saatler... Toplu saat satışları oluyor... Kimler alıyor? Kimlere hediye ediliyor? Bizim dikkat çektiğimiz konu bu... Kimse saptırmasın.
***
Zor... Çok zor
Dilimizde... Yerleşmiş sözler... Atasözü gibi.
"Devletin malı deniz..." "Bal tutan, parmağını yalar..." Ve daha nice benzer söz.
Böyle sözlerin maalesef dillerden düşmediği yerde... Rüşveti önlemek... "Zor dostum, zor." Ancak yine de, "bir yerden" başlamak şart.
Köksal Toptan da bunu söylüyor:
- Bugüne kadar Meclis'te değişik girişimler oldu... Ama sonuç alınamadı... Meclis, Siyasi Etik Yasası'nı mutlaka çıkarmalı.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz