Amerika'nın siyasi tarihi... Aslında... Hasımlarına ve dost ülkelere uyguladığı, ama sonunda kendisinin de zarar gördüğü "Ambargolar ve yaptırımlar" tarihidir.
Büyük dağların, büyük uçurumları olur.
Dünya lideri Amerika'nın, "Sicilinde" uçurum çok.
Dünden bugüne... Ülke ülke... Tarih tarih... Dostumuz, müttefikimiz, stratejik ortağımız Amerika'nın, "Ambargolar ve yaptırımlar tarihinde" bir gezintiye... Ne dersiniz?

***

İngiltere
Amerika... Dünya lideri ya... 1807'de, "İngiltere'ye ambargo uyguladı."
Ama... Çok geçmeden, "Kendisi de zarar görmeye başladı."
1808... ABD'nin ihracatı 108 milyon dolardan 22 milyon dolara düştü.
Devletin gelirleri... 17 milyon dolardan, 7.8 milyon dolara geriledi.
Sonuç... Tam bir fiyasko... ABD ambargoyu koyduğuna, koyacağına pişman oldu.

***

Sovyetler Birliği
Sene 1980... ABD Başkanı Jimmy Carter... Sovyetler Birliği'ne "Tahıl ambargosu."
Ambargonun Sovyetler Birliği'ne verdiği zarar... "225 milyon dolar."
Ambargo üzerine... Sovyetler de, "Bazı Amerikan mallarının ithalatını durdurdu."
İthalat durunca... ABD'nin zararı... "2.3 milyar dolar."

***

Pakistan
Ülke ülke... Örnek öylesine çok ki. 1990... Pakistan'a karşı "Konvansiyonel silah ambargosu."
Sonuç... Pakistan, "Nükleer silah üretimine" doğru yelken açıverdi.

***

Airbus
Airbus uçakları... Yapımına başlandığı zaman, "ABD'de üretilen parçaların oranı" yüzde 50 idi.
Aradan 25 yıl geçtikten sonra... Bu oran, "Yüzde 20'nin altındaydı."
Nedeni?.. ABD'nin izlediği politikalar... Pek çok ülkede ABD'ye karşı doğan endişe... Güvensizlik.

***

Amerikan şirketleri
Amerikan şirketlerinin dünyanın her yerinde, "İşleri" var... Yatırım... Üretim... İhracat.
"Yaptırımlar... Ambargolar... Tehditler." Amerikan şirketlerinin çıkarlarını etkileyince... Şirketler zarar görünce...
676 Amerikan şirketi bir grup oluşturdular... "USA Angage."
"Yönetim ve Kongre üzerinde" lobi faaliyetine başladılar.
"Yaptıkları araştırmaları" açıkladılar.
Çeşitli ülkelere uygulanan ambargo nedeniyle ABD'nin yıllık kaybı, "15-19 milyar dolar" arasında.

***

Kıbrıs
Kıbrıs Barış Harekâtı... Ve hoş geldin Amerikan askeri ambargosu... 1975.
ABD ambargosu üzerine... Türkiye'den karşı atak... İncirlik hariç, Türkiye'deki askeri tesislerden Amerika yararlanamaz."
Ambargo... Kendisine de zarar vermeye başlayınca... ABD Başkanı, "Kongre'yi ikna etmeye çalıştı... Uzun süre."
Fakat... ABD'nin, "Beklentileri" vardı... Kıbrıs'la ilgili... O nedenle, "Kongre bir türlü ikna olmuyordu."
Sonuç... ABD'nin, "Beklentileri" karşılanmadı... Ve ABD, "Ambargoyu kaldırmak zorunda kaldı."
Ambargo üç yıl sürmüştü... Bu üç yıl içinde iki ülkenin ilişkileri yara aldı... "Türkiye'de ABD karşıtlığı" başladı... Hâlâ devam ediyor.

***

Neden Türkiye?
Dick Cheney... ABD'nin eski Başkan Yardımcılarından... Bir makalesi var... 1999'da yayınlandı.
Kıbrıs Barış Harekâtı... Türkiye'ye silah ambargosu neden uygulandı?... Cheney, bu sorunun yanıtını veriyor:
Türkiye bir NATO ülkesi... Biz yaptırımları Yunanistan'a değil Türkiye'ye uyguladık... Niçin?
Makul olduğu için değil, ABD'nin politikası bunu gerektirdiği için.
Türkiye'ye yaptırım uyguladık çünkü ülkemizdeki Yunan asıllı Amerikalıların lobisi, Türk asıllı Amerikalıların lobisinden daha büyük ve etkiliydi.
Ambargonun asıl sebebi buydu.

***

Azerbaycan
Eski Başkan Yardımcısı Dick Cheney... Makalesinde... "Azerbaycan'a uygulanan ambargodan" da söz ediyor.
Ambargonun... Tutarlı bir nedeni olmadığını... Ama ABD'deki Ermeni lobisinin, Azeri lobisinden daha etkili olduğunu söylüyor... "İşte ambargonun asıl nedeni."

***

Piliç savaşı
Amerika için, "Varsa yoksa kendi çıkarı."
Hasım ülke... Dost... Müttefik... ABD için, "Hiç fark etmiyor."
Örnek mi dediniz? Amerika ile Avrupa Birliği ülkeleri arasındaki, "Çelik savaşları... Hormonlu et savaşları... Piliç savaşları... Muz savaşları."
Say say bitmez.

***

Onur Öymen
Diplomaside geçen bir ömür... Lefkoşe'den Strasbourg'a, Prag'dan Madrid'e... Almanya Büyükelçiliği'ne uzanan başarılı bir kariyer.
O bir uzman... Alanı, "Dış politika."
2002'de adımıza imzaladığı 520 sayfalık kitabında (Silahsız Savaş) her şey var... Türkiye'yi savaşa sokma çabaları gibi... ABD'nin baskıları, yaptırımları, ambargoları gibi...
Tam bir "Başucu kitabı."
Yararlanarak okuyoruz... Ve merak ediyoruz... Bir dönem milletvekilliği yaptığı CHP neden onun "Kadrini kıymetini" bilmiyor ve ondan yararlanmıyor?.. Türk siyaseti için büyük eksiklik.