Yeni yılın ilk haftasında en çok "Konuşulan, yazılan, tartışılan" konulardan biri... "Türkiye'deki sığınmacılar...
Suriyeliler." 2 milyon nüfuslu Şanlıurfa'da Vali Abdullah Erin'e sorduk:
-Misafirleriniz... Ne kadarlar?
-455 bin kayıtlı sığınmacı var... Kaydı olmayanlarla birlikte 500 bini aşar... Yüzde 99'u Suriyeli...
Diğerleri Afgan ya da Iraklı.
Şanlıurfa... "Bu konuda" laboratuvar.
Buyurun... Laboratuvardan sıcak ve yorumsuz notlar.
***
Özetle...
Önce bir hususun altını çizelim:
Şanlıurfalı misafirperver...
Yardımsever...
Zordaki sığınmacıya evini, barkını, yüreğini açıyor...
Ekmeğini paylaşıyor.
Eşyasını, giyeceğini veriyor.
Ama...
2011-2019...
Misafirliğin de bir sınırı var.
Özetle...
Şanlıurfalılar da "Bu konuyu" tartışmaya başlamışlar.
***
Anket
Anket... Suriyeli nüfusun "Yüzde 85'i Türkiye'de olmaktan memnun." Ama... "Bölge halkının" memnuniyet yüzdesi "Daha düşük." Anket... Sığınmacıların çoğu "Suriye'ye dönmek istemiyorlar." Türkiye'de kalmak, "İş kurmak" istiyorlar.
***
Suriyeli... Her Sektörde
Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Halil Peltek'e sorduk -Suriyeli üyeniz var mı?
-Elbette... 2017'de 22 Suriyeli üyemiz vardı... Şu anda kayıtlı Suriyeli üyemizin sayısı 220... Her sektörde varlar.
-Örneğin?
-Gıda... Otomotiv...
İnşaat... Zirai alet... Aklınıza ne gelirse.
***
"Öğretmen" Vali
Abdullah Erin... "Eğitimci vali." "Bizimkilerin" ve sığınmacıların eğitimi Şanlıurfa Valisi'nin "Önceliği."
Suriyeli... Eğitim çağında...
150 bin çocuk var.
2016'da... 25 bin Suriyeli çocuk okula gidiyordu... Bugün 80 bini aştı.
2018'de yapılan okul sayısı...
393.
Suriyeli çocuk... Türk çocuk...
Aynı okuldalar.
***
Biliyor Muydunuz?
Şanlıurfa... Genç bir nüfus. İl genelinde, yaş ortalaması "19.6."
Nüfus artış hızı... Türkiye ortalamasının "2 katı."
Yılda... 56 bin doğum oluyor...
"Bizimkiler." Bitmedi... Her yıl doğan "Suriyeli çocuk" sayısına gelince... "10 bin."
***
Halil İbrahim
Sığınmacılar konusuna yarın devam edeceğiz.
Şimdi... Biraz da...
"Hayatın içinden" notlar.
Gezerken...
Tanıştığımız, konuştuğumuz insanların çoğunun adı ya "Halil", ya "İbrahim", Ya da "Halil İbrahim." Sanıyoruz ki... Türkiye'de en çok "Halil İbrahim" Şanlıurfa'da.
Lokantaya gidiyorsunuz...
"Halil İbrahim Sofrası."
***
Kafalar Karışık
Çarşı pazar...
Park... Balıklıgöl...
Lokanta... Otel...
Kahve dolaştık.
Suriyeliler konusunda "Şanlıurfalının kafası karışık." "Ne zaman dönecekler" diyen de var.
"Ekonomiye katkılarının olduğunu" söyleyenler de.
Sorduk:
-Ne gibi katkı?
-Ucuz işçilik...
Özellikle de tarım sektöründe...
Harran Ovası'nda bizimkilerin yarısı kadar ücret alıyorlar...
Üstelik sigortasız çalışıyorlar.
***
Ve... Fatma
Abdulkadir Açar... Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri... "Hartavi" aşiretinden.
500 yıllık aşiret... 22 köy... Ayrıca...
Aşiretin bir kısmı diğer şehirlerde...
Profesörler, doktorlar, mühendisler, avukatlar var.
Abdulkadir Açar dedi ki:
Bizim aşiret... "Yavuz Sultan Selim'in iskân politikası olarak Konya'dan bu bölgeye yerleştirilmiş."
Hartavi aşiretinde... Her ailede "Mutlaka bir Fatma var."
Sadece bizde değil... Her yerde... Merkezde, ilçelerde, köylerde...
"Fatma'sız ev" çok azdır.