Meşhur sözdür... "Banka, ortalık günlük güneşlik iken size bir şemsiye uzatan, yağmur başlayınca şemsiyeyi geri isteyenlerin çalıştığı bir yerdir." Trump... Dolar... Ekonomik saldırı... Piyasalarda bir süredir hava "Yağmurlu."
Güneşli günlerde şemsiye dağıtan bankalar, şimdi ne yapıyorlar?
Araştırdık... İşte "Fotoğraf."
***
Düzce
Fahri Çakır... Milletvekili idi...
Sonra, siyasete ara verdi.
Ticaret ve Sanayi Odası'na başkan seçildi.
24 Haziran'da yine Meclis'e girdi.
Onunla Düzce'yi konuştuk... Dedi ki:
Bu krizde fırsatçılık yapan bankalar var.
Dolar operasyonunda kâr etmek, köşeyi dönmek isteyenler... Böyleleri de var.
Alıp satan... Ticaretle uğraşan...
Onların içinde de krizden kazanç çıkarmaya çalışan çok kişi var.
***
Alanya
Mehmet Şahin... Alanya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı.
Geçenlerde Alanya'daydık.
Dedi ki:
Banka müdürleriyle, bölge müdürleriyle, genel müdürleriyle görüşüyoruz.
Halk Bankası çok yardımcı oluyor... Vakıfbank da.
Fakat... Özel bankalar içinde fırsatçılık yapanlar var.
Kimi verdiği krediyi geri çağırıyor, kimi de faiz artırıyor.
***
Kahramanmaraş
Bacalar tütüyor... Yılda bir milyar doların üzerinde ihracat yapan bir şehir.
Ağırlık... "Tekstil sektörü." Salı günü (25 Eylül) bir toplantı yapılacak.
Ticaret ve Sanayi Odası yöneticileri...
İşadamları... 10 bankanın bölge müdürleri... Bir araya gelecekler.
Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Serdar Zabun'a sorduk:
- Neleri konuşacaksınız?
Serdar Zabun "Sıcak gündemi" dedi:
Bizler... İşadamları...
Sanayiciler... Böyle dönemlerde birbirimizi destekliyoruz.
Bankalardan da fırsatçılık yapmamalarını, iş dünyasına yardımcı olmalarını bekliyoruz.
Dönem faizleri yaklaşıyor...
Ertelenmesini istiyoruz... Bunu hükümet söylerse daha iyi olur.
***
Afyon
Geçen hafta Ankara'dan Uşak'a giderken, bir gece Afyon'da kaldık.
Dönerken, yine Afyon'a uğradık.
Afyonlular... "Aman hiçbir firma zora girmesin" diye birbirlerine yardımcı oluyorlar.
Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hüsnü Serteser, Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Münsürler "O banka senin, bu banka benim" dolaşıp duruyorlar... Üyelerinin başlarına bir şey gelmesin diye "Çırpınıyorlar."
Mermercilerle konuştuk...
Eylül sonunda "3 aylık dönem faizi" var... "Nasıl ödeyeceğiz" diye kara kara düşünüyorlar.
Güneşli günde şemsiye veren bankalar...
Yağmurlu günde şemsiyeyi geri istiyorlar.
Afyonlu'nun "Öfkesi burnunda."
***
Konya modeli
Bundan on yıl önceydi... 2018...
"Küresel ekonomik kriz" dönemi.
Konya'daydık.
Ticaret Odası'nda bir toplantı vardı.
Hüseyin Üzülmez, Ticaret Odası Başkanı'ydı.
Toplantıda sanayici, tüccar, üretici, banka müdürü, turizmci, özetle "Bütün piyasa" vardı.
Hüseyin Üzülmez bankacılara dedi ki:
Biz neler yapmalıyız, siz neler yapmalısınız?.. Bunları açık açık konuşmalıyız.
Aramızdaki iletişim çok önemli.
Firmanın devletten alacağı var... Ama aynı firmanın bankaya da borcu var.
Firmayı sıkıştırmayın... Devletten parasını alınca borcunu ödeyecek.
Ayrıca... Ticaret Odası olarak, bizler de birbirimize kol kanat gereceğiz.
2008'de "Konya modeli" başlığı ile "Bunları" yazmıştık.
Konya... Küresel ekonomik krizi hasarsız atlatmıştı.
Zor durumdaki firmalara, "Diğer firmalar destek olmuşlardı." Bugün... Konya modelinin bir örneğini "Kayseri'de" görüyoruz.
***
Kayseri
Haftalar önce... Krizin ilk günlerinde...
Kayseri'de bir toplantı yapıldı.
Ticaret Odası, Sanayi Odası ve Ticaret Borsası başkanları buluştular.
Krizi konuştular.
Sonra da bankaların "Bölge müdürleri" ile toplantı yaptılar.
Şunları konuştular:
Üyelerimizi sıkıştırmayın.
Faize boğmayın.
Verdiğiniz kredileri geri çağırmayın.
Aynı gemide olduğumuzu unutmayın.
Sonuç:
Kayseri eğer krizde nezle olmadıysa işte bu "Toplantı...
Diyalog... Özveri" sayesinde.
Kayseri'de, iş dünyası "Dayanışma halinde."
***
Genel hava
Kayseri'den... Kayseri dayanışmasından söz etmişken...
Kayseri'deki "Genel havaya" bir göz atalım.
Kayserili, ABD'den çok "Trump'a öfkeli." Fatura ABD'ye değil, Trump'a kesiliyor.
Hükümete verilen avans sürüyor...
Ama "Ekonominin düze çıkması için de" can suyu bekleniyor.
Can suyu demek...
Piyasada para dönmesi, bankanın "İş dünyasının üstüne gelmemesi" demek.
Unutmadan... Mehmet Özhaseki, bakan olmayınca Kayserili "Alınmış... Bozulmuş." Ama sonra Özhaseki, genel başkan yardımcılığına getirilince, Kayserili'nin "Karın ağrısı" geçmiş...
Neşesi yerine gelmiş.