- Sayın Demirel... 1971'in 12 Mart'ında askerler muhtıra verdiler... Muhtırayı alınca ne dediniz?
- Yaptığınız iş hukuk devletine ve Anayasa'ya aykırıdır dedim... Ben düne takılıp kalmam... Bugün bir şeyi söylüyorum... Gelin bu koruma ve kollama işini, siyaset, devlet, millet, asker ilişkilerini yerli yerine oturtalım.
***
Demirel:
- Kollama olayının, meşru iktidarı tahrip etmeden yapılması lazım... Meşru iktidarı aşarak, onu ortadan kaldırarak değil, siyasi iktidarın direktifine bağlanması lazım... Bu şarttır.
***
Süleyman bey:
- Bakın ne oluyor... Vatan sathına gidip, oy istiyorsunuz... Halk da veriyor... Meclis toplanıyor... İktidar oluyorsunuz... Sonra parlamento yeni bir seçim kararı almadan bir güç, devletin bir kurumu gelip, seni oradan kaldırıyor... Eğer seçilmişliği yanlış bir şey sayıyorsanız, bu sistem yürümez.
***
Demirel'in söylemi uzun.
Söylemden bir başka bölüm:
- Dünyanın medeni ülkeleri bakımından söylüyorum... Parlamentosunu, anayasasını ortadan kaldırmış bir ülke yok... Yok böyle bir şey... Bir Cromwell örneği var... Parlamentoyu ortadan kaldırdı, kralı astı... Ama sonra kendi başına büyük sıkıntılar geldi... Cromwell'e yapılan muamele, İngiltere'de sistemi çok güçlü, saygın, kudretli hale getirmiştir.
***
Demirel:
- Pek çok kimse "Geçmişte olan hadiselerin hesabını sormak lazım" diyor.
- Siz ne diyorsunuz?
- Churchill diyor ki: Geçmişi bugüne taşırsanız, ülkenin yarınını tahrip edersiniz... Geçmiş orada kalmış... Üstünden yıllar akmış... Halkın bir bölümü onu alkışlamış... Geçmişi kurcalarsanız yine bölünmeye gidersiniz.
***
- Sayın Demirel, ne yapalım?
- Hepsini söyleyeceğim:
* Bu hadiselerle artık karşılaşmayalım.
* Siyasi iktidar milletin rızasına dayanarak gelmeli, milletin rızası ile gitmeli.
* Devlette istikrar şart.
* Tarihi perspektif içinde yönetim sıkıntısı ve bunalıma düşmemiş pek az devlet var... Önemli olan bunun aşılıp, yola devam edilmesi.
* Türkiye ağır bedeller ödedi... Yeni sıkıntılar olmaması için geçmişten ders alınsın.
* Ders 1: Müdahale ortamı yaratacak yönetim boşluğu olmasın.
* Ders 2: Müdahaleyi yapacak güç bireysel hareket etmesin... Siyasi iktidarın emriyle hareket etsin.
* Siyasi iktidarı millet değil de, devletin bir kurumu tayin edecekse o zaman demokrasiden söz edilemez... Hukuktan da.