Türkiye'nin tarihi gaz keşfi iki yabancı ajansın algısıyla piyasada şekillendirilmeye çalışılıyor. Hatırlayın, 19 Ağustos'ta Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın 'müjde' açıklamasının ardından Reuters haber ajansı müjdenin gaz keşfi olduğunu, rezerv miktarının 800 milyar metreküp olduğunu yazdı. Açıklanan rezerv miktarı 320 milyar metreküp olunca millet burun kıvırdı. (320 milyar metreküplük doğalgaz rezervinin bugüne kadar ülkenin en büyük keşfi olduğu hiçe sayılarak, bulunan miktarın piyasa fiyatlarıyla karşılığının 65 milyar dolar olduğu görmezden gelerek, Doğu Akdeniz'de yaygara koparılan birçok sahadan daha büyük bir potansiyeli barındırdığını unutarak…) Bu günlerde ise bir başka ajans ortaya çıktı. Bloomberg rezerv miktarının yukarı revize edileceği haberini 'önemli revizyon' diye duyurunca piyasada bakkal hesabı yapılmaya başlandı.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz
'Yok iki katı, yok üç katı, yok 1 trilyon metreküp…'
Tabii, bu haberler borsadaki enerji hisselerine de yansıdı. Pazartesi günü borsa yüzde 1 yükselirken, enerji endeksi yüzde 3.2 arttı. Son 1 haftada da enerji endeksi yüzde 4 ile borsanın iki katı çıktı. Son 1 haftadaki işlem hacminin yüzde 8'i yani yaklaşık 11 milyarı enerji hisselerinde oldu.
Yahu, şimdi açıklanacak yeni rezerv miktarı 80-100 milyar metreküp olursa karalar mı bağlayacağız!
Elbette ki hayır…
Biliyorsunuz, gaz rezervi ilk açıklandığında Sakarya Gaz Sahası'nda deniz suyundan 3.500 metrelik derinliğe kadar inildiği, mevcut lokasyonda inilmesi planlanan 1.000 metrelik derinlikte de 500 metrelik gazlı alanı olduğu belirtilmişti. Şimdi Fatih sondaj gemisi sismik taramalarda görülen iki ayrı gazlı alanda tespitlerini yaptı. Önümüzdeki günlerde buradaki çalışmanın sonucu açıklanacak. İlk keşfe ilave edilecek miktarla kuyudaki gaz rezervi netleşmiş olacak. Daha sonra sismik gemiler Karadeniz'de 5-6 bin kilometrekarelik alanda yürüttükleri çalışmayı tamamlayacak. İlk sahanın yanında başka rezervlerin bulunması olasılığı var. Ama burada asıl önemli olan 320 milyar veya 400 milyar metreküpün ekonomik değerinin iyi algılanması…
Dedim ya, o dönemde gaz keşfi bir ajansın algısına kurban gitti. O gün de dedik, bugün de tekrarlayalım: Türkiye'nin son yıllarda doğalgaz tüketim miktarının 45-50 milyar metreküp civarında olduğu biliniyor. Dolayısıyla, 320 metreküp doğalgaz rezervi Türkiye'nin 7-8 yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacak bir miktar… Ekonomik değeri 65 milyar dolar… Yıllık 13 milyar dolarlık doğalgaz ithalatını önleyecek. Velhasıl, Türkiye'nin bugüne kadar ürettiği toplam doğalgaz miktarının neredeyse 20 katı seviyesindeki rezerve burun kıvırmak şımarıklık olur…