Cemil: Sevim koş koş... Emisyon artmış!
Sevim: O da neymiş?
Cemil: Bilmiyorum ama çok kötü bir şey... Mahvolduk... 'Tayyip para basıyor' diyorlar...
Yazıya bir dönemin meşhur dizisi Bizimkiler'in karakterlerini bugüne uyarlayarak başlamak istedim. Hatırlarsınız, elinde bira şişesiyle bütün gün camda duran Cemil karakteri mahallede duyduğu dedikodudan bozma bilgileri karısı Sevim'e heyecanla anlatırdı. Bugün bakıyorum da herkesin içine bir Cemil kaçmış! Vallahi durumumuz Cemil'i aratmıyor. Günlerdir kamuoyu asılsız bir gündemle meşgul ediliyor. ATM'den gıcır gıcır para gelince "karşılıksız para basılıyor" diye bir deli kuyuya taş atıyor. Muhalefetinden yazarına, kahvecisinden esnafına fısıltı gazetesi çalışıyor. Merkez Bankası'nın emisyon hacmindeki artış bir anda 'karşılıksız para bastılar' yalanına dönüşüyor. Sonra banka 'Yok öyle bir şey' dese de nafile...
Bu algı operasyonlarını yapan Cemil'lere birkaç lafım var. Tek tek anlatayım da anlasınlar...
1- Emisyon (Merkez Bankası'nın piyasaya sürdüğü TL banknot miktarı), mevsimsel artışlar gösterir. Misal, dini bayramlardan önce emisyon hacmi artar. Hatta geçen yıl Merkez Bankası analistleri bu konuda bir çalışma yapmıştı. Araştırmaya göre, dini bayramlar ve özellikle Kurban Bayramı'nda emisyondaki artış normalin 5 katı oluyor. Bunda tatilin uzun olması ve kurban alışverişlerindeki yoğun nakit kullanımı etkili...
2- Tarihsel istatistiklere göre, emisyon hacmi Ramazan Bayramı döneminde % 20, Kurban Bayramı'nda % 30 artıyor.
3- Bayram öncesi artan emisyon bayram sonrasında normale dönüyor. Keza, geçen yıl Kurban Bayramı öncesinde 127 milyar TL olan emisyon hacmi 147 milyar TL'ye çıkmış, bayram sonrasında ise yeniden 130 milyar TL'ye gerilemişti.
Neyse saygıdeğer Cemil arkadaşlarım...
Bunlar işin teknik kısmı... Güzel (!) kafalarınızı fazla bilgiye boğmayayım.
İşin özü şu... Karşılıksız para basıldığı filan yok. Enflasyonla mücadeleyi gündeminin ilk sırasına koyan bir hükümet için bunu düşünmek bile abesle iştigaldir. AK Parti kendine harakiri mi yapacak da karşılıksız para bassın. O yüzden geçin bunları...
Haa, bugüne kadar para basmadılar mı derseniz. Evet, bastılar.
Durun yahu! Hemen heyecana kapılıp algı operasyonuna başlamayın. Bahsettiğim, Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni sistemde yemin ederek göreve başladığı gün Darphane'nin bastığı ve davetlilere dağıtılan 1 TL'lik hatıra paraları... Üzgünüm burada size ekmek yok!