Kilo verme sürecinde en çok ihtiyaç duyduğumuz şeylerden biri zayıflamamıza yardımcı olacak yan ürünler. Bunların başında ise yağ yakmayı hızlandıran baharatlar ve çaylar geliyor. Çayların hepsi, içerdiği antioksidan bileşikler bakımından önemli ama yağ yakma ve metabolizmayı hızlandırma bakımından farklı etkileri var. Bazı baharatların ise içerdikleri çok önemli biyoaktif maddeler sayesinde vücutta yağ depolanmasını engellediğini ve yağ yakımını destekleyerek metabolizma üzerinde gösterdiği faydalı etkilerini artık ezberledik. Ancak mutfaklarımızda hâlâ yeteri kadar kullanıldığını düşünmüyorum. Yağ yakımını hızlandırarak inatçı kilolarınızdan kurtulmanız ve bel çevresindeki yağlarınızı yakmanız için bu çaylara ve baharatlara daha çok yer vermenizi öneriyorum.
YEŞİL ÇAY: Yeşil çay, sağlığa inanılmaz katkıları olan antioksidanlardan ve çeşitli bitki bileşenlerinden oldukça zengin. Bu da yeşil çayı en sağlıklı içeceklerden biri haline getiriyor. Bu sağlıklı içecek, kateşinler dediğimiz güçlü antioksidanlar bakımından oldukça verimli.
Bu antioksidanlardan en önemlisi metabolizmayı yüzde 4-5 oranında hızlandıran bir bileşen olan epigallokateşin gallattır. Metabolizma üzerinde güçlü etkileri olan kafein ve epigallokateşin gallat gibi biyoaktif bileşenler içermesi nedeniyle yeşil çay, vücut yağlarını yakmaya yardımcı olur. Bir fincan yeşil çay, bir fincan kahveden çok daha az kafein içerse de, yine de yağ yakımını uyararak egzersiz performansını iyileştirici etki gösteriyor.
OOLONG ÇAYI: Birçoğumuzun adını duymadığı veya duyduğunda ismini telaffuz etmekte zorlandığı Çin'in geleneksel oolong çayı; sağlık için onlarca faydası bulunan bir çay türüdür. Yeşil çay ve siyah çay gibi çay bitkisinin bir türü olan oolong çayı, çay yapraklarından elde edilir. Tüm çay çeşitleri aynı bitkiden gelmesine rağmen, hasat ve işleme sırasında farklılıklar ortaya çıkar. Örneğin; oolong çayı kısmen fermente edilirken, siyah çay tamamen fermente edilir. Bu çay, meyvemsi, hoş kokulu bir aromaya sahiptir ancak fermantasyon seviyesine bağlı olarak aroması önemli ölçüde değişebilir. Metabolizmayı hızlandıran, stresi azaltan ve günlük yaşam kalitesini yükselten özellikleri ile dikkat çeken oolong çayı, yeşil çay gibi vücudunuzun yağ dokularını harekete geçirerek kilo kaybını artırmaya yardımcı olan bir çaydır.
BEYAZ ÇAY: Çay bitkisinin henüz olgunlaşmadan toplanmasıyla elde edilen beyaz çay, yeşil çay ya da siyah çay gibi soldurma, fırınlama, kurutma ve fermentasyon işlemlerinden geçmez. Bu nedenle yüksek düzeyde antioksidan içerir ve en sağlıklı çaylar arasındadır.
Yağ yakımı dendiğinde akla gelen ilk çay genellikle yeşil çaydır.
Ama beyaz çay da yağ yakma konusunda aynı derecede etkili olabilir. Hem yeşil çay hem beyaz çay, benzer seviyelerde kateşinler ve kafein içerir. Yapılan bir araştırmada, beyaz çay özlerinin yağ parçalanmasını teşvik ettiği ve yeni yağ hücrelerinin oluşumunu önlediği bulunmuştur.
SİYAH ÇAY: Kültürümüzün çok önemli bir parçası olan ve günün herhangi bir saatinde içilebilen siyah çay, özellikle kahvaltılarda vazgeçilmezimizdir ve güne başlangıcın en önemli öğelerindendir. Peki, sofralarımızın baş tacı olan siyah çayın yağ yakıcı özellikleri olduğunu biliyor muydunuz? Diğer çay türleri arasında kafein oranı en yüksek olan siyah çay, kafeinin uyarıcı etkisi sayesinde metabolizmanızı hızlandırarak daha fazla kalori yakmanızı sağlar ve özellikle bel yağlarınızdan kurtulmanızı hızlandırır.
PU ERH ÇAYI: Çin'in bir bölgesinin adını taşıyan bu çay türü, yeşil çay ve siyah çay gibi çaylarla aynı bitkinin yapraklarından elde edilmektedir. Fermente edildikten sonra, çay yaprakları bekletilerek yıllandırılmaktadır. Bu fermantasyon ve yıllandırma süreçleri, pu erh çayına kendine özgü bir tat vermesinin yanı sıra, bir dizi benzersiz tıbbi özellik de sağlar. Kalp hastalıklarını önleme ve kötü kolesterol seviyelerini iyileştirme gibi çeşitli sağlık yararlarından faydalanmak amacıyla Çin'de uzun yıllardır içilmektedir. Yapılan çalışmalarda bu çayın kolesterol seviyelerinde düşüşe neden olduğu kanıtlanmıştır. Kafein içermesi sebebiyle vücuttaki yağ hücrelerinde depolanmış yağ asitlerinin metabolize edilmesinden sorumlu olan belirli hormonları salgılaması için tetikler.
PUL BİBER: Acı biber, metabolizmayı ve vücudunuzun enerjiyi kullanma hızını artırır. Termojenez dediğimiz bir etkiyle besinleri vücutta enerjiye dönüştürürken ısıyı arttırarak kalori yakımının artmasına, metabolizma hızının yükselmesine ve yağ yakımının hızlanmasına neden olur. Termojenez vücut ısısını yükseltir ve bu süreçte ısınarak daha fazla kalori yakılır.
TARÇIN: Tarçına lezzetini ve kokusunu veren sinnamaldehit adlı biyoaktif bileşen, kan şekerini dengeler, vücudun yağ depolanmasını durdurur.
Ayrıca bu bileşen termojenezi arttırır ve yağ metabolizmasında görevli olan enzimleri arttırarak yağ yakımını destekler, bel çevresindeki yağlanmayı önler.
ZERDEÇAL: Zerdeçalda bulunan kurkumin, yağ metabolizmasında görev alan p27 genini aktive ederek yağ hücrelerinin gelişmesini engeller ve yağ yakımını hızlandırır. Yapılan çalışmalarda zerdeçalın termojenezi ve metabolizmayı düzenlemeye yardımcı olan bir hormon olan adiponektin düzeylerini arttırarak metabolizmayı hızlandırdığı, bel ve kalça bölgesindeki yağlanmayı azalttığı görülmüştür. Zerdeçalın emilimini arttırmak için karabiber ve zencefille birlikte yemeklere katmanızı öneriyorum.
ZENCEFİL: Zencefilde bulunan gingerol adı verdiğimiz biyoaktif bileşik, yağ hücrelerinin büyümesini engeller, yağ metabolizmasında etkili olan PPAR'ı (peroksizom proliferatör ile aktive edilen reseptör delta) uyararak yağ yakımını hızlandırır ve bu etkileri sayesinde termojenezi arttırarak vücut ısısını ve metabolizma hızını arttırır. İştahı kontrol etmeye yardımcı olur, vücut ağırlığını ve açlık kan şekerini düşürür.
KİMYON: Kimyon, antioksidan ve anti-inflamatuvar özelliklere sahip, timokinon adlı benzersiz bir aktif bileşeni içermesi nedeniyle kilo vermenize yardımcı olur. Yapılan çalışmalarda kolesterolü, trigliseriti ve LDL'yi düşürerek HDL'yi yükselttiği, böylece kan yağları üzerinde sağlıklı etkileri olduğu da görülmüştür.
HAFTANIN BİLİMSEL NOTU
Siyah çikolata sakinleştiriyor
Tatlı yerine şekersiz kakao oranı yüksek siyah çikolata tüketmenin bir yararı daha bulundu. Çikolatanın mutluluk verdiğini bilimsel çalışmalar bize göstermişti ancak yepyeni bir araştırma siyah çikolatanın iyi hissettiren nörotransmitter olan anandamid bileşiğini içerdiği tespit edildi. Ayrıca yine bambaşka bir biyoaktif bir madde olan FENİLETİLAMİN de içeren siyah çikolata sakin kalmanıza da yardımcı oluyor. İdeal miktar 20 gram ve haftada dört kere günün her vaktinde tüketilebilir. Siyah çikolatadaki kakao oranı kan damarlarını açıcı, tansiyonu düşürücü etkiye de sahip.