TÜRSAK tarafından düzenlenen 14. Uluslararası Randevu Istanbul film festivali, Ayşe Azizoğlu'nun oraganize ettiği ödül töreni ile başladı. Yılın son film festivali olan Randevu Istanbul için seçilen açılış filmi malesef hazırlanan gece kadar güzel ve ilgi çekici değildi. Roman Polanski, Kate Winslet, Christoph Waltz, Jodie Foster, John C. Reilly kadrosu ile seyircilerin sıkılmasını engelleyemedi. Çok başarılı olmayan bir filmi niçin mi yazıyorum? Çünkü film ebeveyn tarzları ile ilgiliydi. Çocukları parkta kavga eden, biri diğerine fiziksel zarar veren iki ailenin sorunu çözmek için buluşması ile başlayan film, bir anlamda ailelerin çocuklara karşı tutumlarını anlatıyordu. Aynı zamanda bu tutumları etkileyen anne ve babaların kişisel özellikleri, birbirleri ile ilişkileri, çatışmaları izlenebiliyordu. Böylece filmin başında çok kısa bir süre gördüğümüz çocuk kavgasının nedenlerini, hangi çocuğun niçin o tür davrandığını sadece aileleri tanıyarak anlamanın mümkün olabildiği düşünülebilir. Çocuğa ilişkin bazı sorunlar, çevre, eğitim önemli olsa da, gelişimde aile tutumları ve ebeveynlik tarzı ilk sırayı alır.
BASKICI AİLE: Çocukların disipline gereksinimleri vardır. Ama aynı zamanda kendine güvene, bağımsızlığa, sosyal uyum yeteneğini geliştirmeye ve yaratıcılığa gereksinim duyarlar. Baskıcı, sözünü geçiren, en aşırı hali ile zorba aile tutumu ise çocuğa ne yapması gerektiğini söyler ve açıklama yapma zorunluluğu hissetmez. Baskıcı ailelerin bir kısmı aynı zamanda sevgi de göstermez.
Çocuk için zahmete girmek istemezler. Sık sık eleştirir, azarlar ve aşağlarlar. Kimi zaman fiziksel şiddete baş vururlar. Bu tür ailelerde yetişen çocuklar kendilerine güvensiz olurlar. Özgüven eksikliği, sürekli hırpalanma çocukluk döneminde ruhsal ve davranışsal sorunlara neden olur.Başkalarıyla ilişkilerinde kırılgan, kullanılmaya açık ya da saldırgan olurlar
AŞIRI KORUYUCU, GEVŞEK DİSİPLİNLİ AİLE (Çocuk Erkil Aile): Bu aile tipinde, doğduğu andan itibaren çocuk ailenin merkezindedir. Anne, baba, hatta geniş aile üyeleri, çocuğun isteklerini yerine getirmek üzere bir düzen kurar.Çocuğun her dileği yerine getirilir. Böylece, çocuğun becerilerini geliştirmesine izin verilmez. Tek başına yemek yemek, giyinmek gibi basit gereksimleri başkaları tarafından karşılandığı için, çocuk öğrenemez. Gevşek disiplin, çocuğun gelişiminin yaşından geri kalmasına,daha küçükmüş gibi davranmasına yol açar. Ayrıca her istediğini elde ettiği için doyumsuz ve sınırsız olur. Bu tür ailelerde büyüyen çocuklar, aynı tutumu arkadaşlarından, okuldan ve diğer kurumlardan da bekler. Bulamadığı zaman hayal kırıklığı ve yıkımı fazla olur. Bağımlı, kendi başına yetersiz,mutsuz çocuklar haline gelirler.
İLGİSİZ AİLE (Bırakınız Yapsınlar Ebeveynleri): Anne babanın çocuğa karşı tamamen ilgisizdir. Bu ilgisizlik hem destek, hem disiplin alanlarında görülür. Aile çocuk sorun çıkarmadıkça onunla ilgilenmez,sevgi göstermez,ilişki kurmaya çalışmaz ve yalnız bırakır. Başarıları, başarısızlıkları, diğer ilişkileri ile ilgilenmez.Aynı zamanda denetlemeye de çalışmaz. Çocuğa ilişkin şikayet gelirse aşırı tepki gösterir, yoksa çocuğun olumsuz davranışları ile ilgilenmez. Bu tür aile ile yetişen çocukların arkadaşlarına ve çevreye daha çok zarar veren çocuklar olduğu, ergenlik döneminde suç ve madde kullanımı açısından risk taşıdıkları bilinmektedir.
SÖZÜNÜ GEÇİREN DEMOKRATİK AİLE: Çocukların her yaşta disipline gereksinimi vardır. Disiplin, ceza demek değildir. Disiplin çocuk ve ergenin sosyalleşmesi için erişkinler tarafından uygulanan kuralların, düzenin ve değerlerin tümüdür. Aile bunu başarırken, aynı zamanda çocukla paylaşan, dinleyen, destekleyen, başarıları ile övünen, sorunlarını ve başarısızlıklarını onunla konuşarak çözmeye çalışan bir aile yapısıdır. Bu aileler disiplin sağlarken çocukların davranışlarını iyi değerlendirebilmekte, önemsiz hataları gözrmezden gelirken, sorunu fark edip çözümleyebilmektedir. Aynı zamanda, cezayı davranış değiştirmeye yönelik ve uygun kullanabilmekte ve olumlu davranışları pekiştirmeyi başarabilmektedir. Ailenin tutumlarında gösterdikleri kararlılık ve devamlılık bu süreçte önemlidir.
