Bal insanoğlunun bilinen en eski besinlerinden biri. Yapılan araştırmalara göre bal arılarının 30 milyon yıldır var olduğu ve bal yaptığı tespit edilmiş.
Yiyecek maddesi olarak nerede ve kim tarafından bulunduğu ise meçhul! Ancak balın insanlar tarafından toplandığını gösteren en eski belge, İspanya'nın Valencia eyaletinde Bicorp da Arana mağarasında bulunmuş. Araştırmalar, mağaranın duvarındaki bal toplayan kız resminin 16 bin yıl önce yapılmış olduğuna işaret ediyor. Durum Anadolu'da da farklı sayılmaz...
Çatalhöyük duvar süslemelerinde çiçekler üzerinde böcekler resmedilmiş. Bu bilgi de bize günümüzden 8-9 bin yıl önce bile Anadolu'da arının balı çiçeklerden topladığının bilindiğini ve belki de ilk arıcılığın temellerinin bu dönemde atılmış olabileceğini gösteriyor. Balın kullanım alanları saymakla bitmiyor. İşte bazıları...
Şeker yerine bal tercih edin: En iyi doğal tatlandırıcılardan biri. Rafine şekerden yaklaşık 1.5 kat daha fazla tatlı. Bu oranı göz önüne alarak kek, pasta ve tatlılarınızda şeker yerine kullanabilirsiniz. Şeker yerine bal kullandığınızda tarifinizdeki sıvı miktarını beşte bir azaltın.
Balı marinelerde nasıl kullanırsınız?: Etlerinizi marine edip pişirirken kullandığınız bal, pişme esnasında ısıyla birleşince karamelize olur ve eğer etiniz fırında pişiyorsa çıkan is yemeğe hafif bir tütsülenmiş tat verir. Fırında pişireceğiniz kuzu eti için; bal, zeytinyağı, biberiye, portakal suyu ve portakal kabuğu rendesini karıştırın. Etinizi arada çevirmek suretiyle bu karışımda en az altı saat bekletin. Etinizi orta ısıdaki fırına alın, ayırdığınız marinatla fırçalayın. 10 dakikada bir fırçalayarak pişirin.
Sos karışımlarınıza balla lezzet katabilirsiniz: Bal salata soslarınıza hem lezzet hem de kıvam verir. Hemen her çeşit salatada kullanabileceğiniz bir sos tarifi: 10 gr taneli hardal, 25 gr bal, 40 ml beyaz şarap sirkesi, 140 ml ayçiçek yağı, 70 ml zeytinyağı, tuz ve karabiberi derin bir kasede karıştırın. Kullanana kadar dolapta muhafaza edin ve bir hafta içinde tüketin.
Karamelize etmek için en güzel yöntem bal kullanmak: Sebzelerinizi dirice kalacak şekilde haşlayın veya ızgarada pişirin. Tavaya zeytinyağını koyun. Sebzeleri de tavaya alıp tuz, karabiber serpin, bal gezdirin ve limon suyu dökün, biraz mercanköşk ekledikten sonra karamelize olana dek kavurun.
Sirha İstanbul'dan aklımda kalanlar
İstanbul Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen restoran, otel işletmeleri ve yiyecek-içecek sektörü oyuncularını bir araya getiren uluslararası etkinlik Sirha İstanbul çok etkileyiciydi. Benim de aralarında olduğum ziyaretçiler, Anadolu'dan Peru'ya bir gastronomi şölenine tanık oldu.
Bu yıl dördüncüsü düzenlenen etkinliğe İstanbul'da ilk kez katıldım. 2015 Lyon Sirha'ya katılmış, bazı konularda fuara hayran kalırken, bazı konularda da büyük hayal kırıklıkları yaşamıştım. Bizim Sirha, büyük umut vaat etse de Lyon kadar büyük değil. Ancak benim açımdan, sektör açısından çok önemli bir marka olan Sirha'yı ve tüm dünya gastronomisi için yüksek öneme sahip Bocuse d'Or'u İstanbul'da konuk etmek bile fazlasıyla keyif verici.
Ballı susamlı tavuk
500 gr tavuk göğüs eti, küp doğranacak
2 diş sarımsak
Kızartmak için ayçiçek yağı
2 dal yeşil soğan, ince ince doğranmış
Tavuğun lezzetlendirilmesi için
20 ml soya sos
Yarım çay kaşığı toz beyaz biber
Yarım çay kaşığı tuz
20 gr mısır nişastası
Hamur için
110 gr un
70 gr mısır nişastası
1 adet yumurta
175 ml soğuk su
Yarım çay kaşığı kabartma tozu
Yarım çay kaşığı karbonat
Sos için
110 gr bal
90 ml pirinç sirkesi
30 gr soya sos
4 yemek kaşığı esmer şeker
10 gr taze zencefil
1 tatlı kaşığı limon suyu
60 gr mısır nişnastası 4 60 ml su
Üzeri için
6 yemek kaşığı susam
Yapılışı:
Tavukları küp küp doğrayın. Sarımsak ve lezzetlendirmek için gerekli olan tüm malzemeleri karıştırıp dolapta 20 dakika bekletin. Bu sırada hamuru hazırlayın. Malzeme listesindeki her şeyi homojen bir karışım elde edene kadar karıştırıp dolapta dinlendirin. Sos için gerekli olan malzemeleri de (mısır nişastası ve su haricindekileri) karıştırıp servis anını bekleyin.
Kızartma için gerekli olan yağı tencerede ısıtın. 175 derece ısıya ulaştığınızda, tavuklarınızın üzerine yeteri miktarda hamur döküp hepsinin eşitçe bu hamura bulandığından emin olun ve yavaşça yağın içine atıp altın sarısı olana kadar kızartın. Kızaran tavukları kağıt havlu serilmiş bir tabağa alın ve yağını çekmesini sağlayın.
Sos malzemelerini bir tavaya koyup hafifçe kaynatın. Nişasta ve suyu da karıştırıp yavaş yavaş sosa ekleyin. Sos kıvam alınca kızaran tavukları da tavanın içine atıp tavukların sosa iyice bulandığından emin olun. Tabağa koyduktan sonra üzerine susam serperek servis edin.