Sokaktaki insan nereden bilsin, niye bilsin?
Fakat onu bilgilendirme sorumluluğunu almış olanlar bilmeli...
Televizyon kanallarında bitmez tükenmez uluslararası ilişkiler yorumları yapanlar hiçbir ayrıntıyı kaçırmamalılar.
Çünkü şeytan o ayrıntılarda gizli.
***
Libya'yı, Hafter'i, Berlin Zirvesi'ni konuşup durduk ama
Çin'in Libya'daki yeri ve hedefleri konusuna dikkat çekenler bir elin parmaklarını dahi bulmadı.
Oysa ABD medyası ve strateji kurumları sürekli bunu konuşuyor.
Nitekim, BAE'nin Hafter'e verdiği
Çin silahlarından işin kokusu çıkmaya başladı.
Washington'un derinlerinde seslendirilen tez şu:
Çin, Libya'da örtülü bir plan işletiyor, buna derhal ve aktif biçimde karşı koyulmalı!
***
Ama
Çin, ikili oynuyor.
Hafter'le çok yakındı ama
Trablus Hükümeti'ni de dışarıda bırakmadı.
Milli Mutabakat Hükümeti'nin Dışişleri Bakanı Muhamed Tahir Siyala ile 2018 Mayıs'ında Pekin'de "Kuşak ve Yol" anlaşmasına imza atmıştı.
2019 Şubat'ında Libya'daki Çin büyükelçisi Trablus'un Çin'in ekonomik çıkarlarına katkısı nedeniyle kutlamıştı.
Malum,
işin içine milyarlarca dolarlık çıkarlar girince tavırlar da değişiyor.
O yüzden Trablus, Çin'in Hafter'le bağları konusunda sessiz kalmayı tercih ediyor.
***
Peki ne anlayacağız bütün bunlardan?
Bir kere Çin'in tabloda yer almayışına aldanmayacağız.
Çin, Libya sorununun tam göbeğindedir.
Dolayısıyla...
Moskova toplantısında iplerin elinden kaçacağından kuşkulanıp Hafter'i geri çağıran ABD için Libya'da durumun şimdilik çözümsüz kalması gerekiyor.
Hatta mesele Çin ise...
ABD, Çin etkisinin oradan çıkışına kadar Libya'daki gerginliği ve savaşı büyütmeyi tercih edebilir.
***
Hatırlayın...
ABD'nin İran operasyonunu değerlendirirken de Çin ile İran arasında Eylül 2019'da yapılan muazzam anlaşmaya bakmayı "
unutmuş"tuk!
Oysa masaya öyle böyle değil,
tam 400 milyar koymuştu Çin...
Ne ambargonun ne de gerginlik oyununun anlamı kalırdı bu durumda.
Acil müdahale gerekirdi, edildi.
***
Sonra ne oldu?
Hepimiz biliyoruz da, ne olduğunu tam anlayamıyoruz.
Birdenbire
corona virüsü belası ortaya çıktı.
Çin, tıbben bu belanın altından kalksa bile şurası kesin:
Çin ekonomisi, demografisi ve hatta Komünist Parti'nin mutlak iktidarı ağır yara alacak.
