Medyadaki yeni eğilimi fark etmişsinizdir...
IŞİD'e komplo merceğinden bakmak demode bulunuyor artık.
Onun yerine uzmanlar bulunuyor; onlarla birlikte IŞİD'in sosyolojisi kurcalanıyor, siyasi karakteri masaya yatırılıyor.
Neymiş? IŞİD'i tanımak gerekirmiş!
Tabii araya iki, üç ay IŞID'in özel izniyle Rakka ve civarında bulunmuş Batılı gazetecilerin gözlemleri de katılıyor.
Tamam, iyi! Bunları bilmiyorsak, öğrenelim...
Fakat IŞİD "komplo deyince olmadı, mağlup edemedik; bir de sosyal analizini deneyelim" havası biraz gülünç kaçmıyor mu?
Rakka'daki IŞİD'i anlatıp duranlar Paris'teki IŞİD'in farklı yanlarını görmüyor olabilir mi?
Hem hangi konspirasyon (fesad kurgusu) bir sosyal tabana dayanmaz?
Komplo denilen şey "insansız hava aracı" değil ki!
Ama durup düşünmek gerek: Göçmenlerin sosyolojisinden söz edip durmak tonlarca patlayıcı ve yüzlerce silahın bir Avrupa şehrinde stoklanmasını açıklayabilir mi?

***
Elbette El Kaide ve benzeri örgütlerden farklı olarak devlet iddiası bulunan ve toprakları olan bir yapı IŞİD.
Ama bana sorarsanız...
İki yıl kadar önceki tanımım değişmedi.
Hâlâ bir tür İngiliz anahtarı.
Hâlâ "hem söken, hem takan" bir alet.
Bir yandan büyük güçlerin bölgeye müdahalelerini "meşrulaştırıyor", öte yandan da terörün dünyaya yayılmasında bu müdahaleler jeneratör işlevi görüyor.
Bir düşünün...
Savaş ÖSO ve rejim arasında sınırlı kalsaydı, yani IŞİD canavarı ortaya çıkmasaydı...
Rusya öteden beri bunu istemesine rağmen şimdi olduğu gibi elini kolunu sallayarak savaşa müdahil olma imkânını bulabilir miydi?
Şimdi katliamcı şebbihalara kol kanat gerip muhalifleri bombalıyor, sorana da "ama IŞİD!" diyor.
Ne diyeceksiniz buna?
IŞİD sosyolojisinin sonuçları veya uluslararası ilişkiler cilvesi mi?
Güldürmeyin beni!
***
İçeriye dönersek...
IŞİD ortaya çıktığından beri Türkiye'nin "yüzde 49.5"iyle savaşıyor!
Bombaları geçtim, başka bir şeyden söz ediyorum.
IŞİD önce Kürtler üzerinden Kobani marifetiyle büyük bir siyasal santrifüj yarattı. Etkili de oldu.
Şimdi de "Türkiye İran mı olacak?" demekten bıkmayanların yeni umudu olmak üzere...
Geçen gün NTV'de bazı güçlerin "acente"si niteliğindeki bir yorumcu "Milli maçta saygı duruşunu ıslıklayanlar arasından yüzlerce IŞİD'ci çıkacak" diyordu (Meraklısı Süleyman Seyfi Öğün'ün dünkü "Türkiye'yi IŞİD ile vurmak" başlıklı analizini okumalı).
Uzun konu fakat yerim tükendi.
Sonra devam ederiz ama iddiamı son kez tekrarlayayım: IŞİD çok büyük ve fena halde kullanışlı bir komplodur.