Türkiye'nin en iyi haber sitesi
ENGİN ARDIÇ

Anayasa ne zaman ölecek?

Kılıçdaroğlu değişmiş, kendisi öyle diyor.
Doğrudur, hazret sabahtan akşama kadar birkaç kere değişir.
O değiştiğine göre CHP de değişecekmiş, öyle diyor. Değişimden anladığı, parti yönetiminde birkaç isim değişikliğidir. Onu da yarın akşam yapacak işte.
Bu arada, partiyi kurtaramayacaklarını çoktan anlayan bazı amigo gazeteciler, çaresizlikten, "gerekirse partinin adını bile değiştirin" dediler.
İlginç olur, TBP yapabilirler mesela, Tutucu Burjuva Partisi...
BTP olabilir, Beyaz Türk Partisi. (Biz zenciyiz.)
İÇP olabilir, İsmet'in Çocukları Partisi...
İGBP olabilir, İçi Geçmiş Bürokratlar Partisi...
O arada, partinin "ekonomi işlerine bakan" hanım da aynı postalcı gazeteye bir demeç vermiş.
Her zamanki "lagaluga söylemleri" bir yana, bir cümlesi ilgimi çekti:
"Öyle bir anayasa yapacaksınız ki, 200 yıl sonra da az tartışılsın" demiş.
200 yıl sonra ister az ister çok tartışılması için o anayasanın önce 200 yıl "yaşaması" gerekiyor...
Herhangi bir ülkede böyle bir anayasa var mıdır?
"İşte Amerikan Anayasası" diyeceksiniz, öyle mi?
O anayasaya, kabul edildiği 1787 yılından bugüne kadar, 229 yılda tam 27 kere değiştirilmiştir!
Değişen şartlara göre kendisine tam 33 ilave yapılmıştır (amendments)...
Fransa'daki değişimlere bakalım: 1791, 1792, 1793, 1795, 1799, 1804, 1814, 1830, 1848, 1852, 1871, 1940, 1946, 1958 diye gider...
Almanya'da Weimar Anayasası yalnızca 14 yıl yaşayabilmiştir.
Bugünkü 1949'dan beri geçerli... "Öbür Almanya"nın komünist esas teşkilatı da ancak kırk iki yıl yaşayabildi.
Eh, Türkiye'de de 1876, yeniden yürürlüğe girmesi 1908, sonra 1921, 1924, 1961, değişikliklerle 1971, 1982 ve sonra gene bir sürü değişiklik...
Yani, 200 yıl sonra az tartışılan bir anayasa yok.
Ama hanım genel başkanına özenmiş, sallıyor.
Anayasalar, toplumun "ihtiyacını" diyelim, ya da gelişme düzeyini, ya da koşullarını, bir süre sonra karşılayamaz, taşıyamaz olurlar.
Fransa'da parlamenter sistem kilitlendiği için De Gaulle "yarı-başkanlık sistemini" önermiş ve kabul ettirmiştir. (Bu size bir şey hatırlatıyor mu?) Bizde 1982 Anayasası daha ilk yıllarında orasından burasından su alır olmuştu...
Bürokrasinin bir önceki marifeti olan 1961 Anayasası da ilk şekliyle ancak on yıl dayanabildi. Bürokrasi, 1971 değişiklikleriyle, on yıl önce topluma kaşıkla verdiğini kepçeyle geri aldı.
Yani diyeceğim odur ki, 2016 ya da 2017'de yapmayı umduğumuz yeni anayasa 2050 yılını tutarsa ne devlet!
"Peki ya İngiliz Anayasası" mı diyeceksiniz? Öyle bir şey yoktur. Birleşik Krallık'ın yazılı bir anayasası yoktur. "Teamül" ve gelenek vardır.
İki yüz sene sonra az ya da çok tartışılacak bir anayasa yapılabileceğini tahayyül etmek de ancak CHP'de yönetici olmakla mümkündür. Hadi hayırlı tıraşlar, pardon, kurultaylar...

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
SON DAKİKA