OBAMA'NIN ZİYARETİNDE NELER OLACAK?
Obama Mart ayında İsrail-Filistin'i ziyaret edecek. Resmi olmasa da tarih 20 Mart olarak biliniyor. Ziyaret öncesi Ortadoğu'da tansiyon dorukta. Neler konuşulacak, hangi konular gündeme gelecek, kim ne isteyecek? İşte Amerika-İsrail-Filistin üçgenindeki konu başlıkları.
OBAMA "BATI ŞERİA'DAN ÇEKİLİN" DİYECEK
Ziyarette en tartışmalı konu askıda olan İsrail-Filistin barış görüşmeleri. Bu konuda resmi bir plan olmasa da Amerikan gazetelerine göre Obama'nın ajandasında Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim birimleri var. Kulislerde konuşulan ise Obama'nın İsrail Başbakanı Netanyahu'ya "Batı Şeria'dan çekilin" diyeceği. Obama Netanyahu'dan bir çekilme takvimi isteyecek ve Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim birimlerinin 2014'ten itibaren boşaltılmasını talep edecek. Akabinde Filistin-İsrail barış görüşmelerinin başlamasını bekleyecek.
İSRAİL, OBAMA'YA "EVET" DİYEMEZ
İsrail, Filistin'in 29 Kasım'da BM'de gözlemci devlet statüsü kazanmasının faturasını yerleşim birimi inşaatlarıyla çıkardı. Bugün Batı Şeria'yı ortadan ikiye bölen bir plan söz konusu ve Doğu Kudüs ile Batı Şeria kentlerinde her gün Filistinlilere ait evler, Yahudi yerleşimciler için konut inşa edilmek üzere buldozerlerle yıkılıyor.
İsrail 22 Ocak'ta seçimden çıktı ve hala kabine kurulamadı. Kurulacak koalisyonda Yahudi Evi Partisi diye aşırı sağcı ve Yahudi yerleşimcilerin oylarını alan bir parti var. Bennett liderliğindeki bu parti koalisyona girerse ki girmesi muhtemel, Batı Şeria'dan çekilme konusu büyük soru işaretlerini beraberinde getirir.
Seçimin sürpriz ismi Yesh Atid Partisi lideri Yair Lapid her ne kadar barış görüşmelerinin başlamasından yana olsa da koalisyondaki sağcıların çoğunluğu nedeniyle Batı Şeria'dan çekilme zor ihtimal. Yani İsrail, Obama böyle bir talepte bulunursa Amerikan Başkanına "hayır" diyecektir.
FİLİSTİNLİLER VE OBAMA
Filistinliler arasında da Obama hareketliliği var. Beyaz Saray'ın resmi programında Mescid-i Aksa ziyareti henüz yer almasa da Filistinliler, Obama'nın Mescid-i Aksa'yı ziyaret edeceğini düşünüyor. Ve Hamas ile Aksa Vakfı başta olmak üzere Kudüs İslami Hareket Örgütü ve diğer Filistinli gruplar, Obama'ya Mescid-i Aksa uyarısı yapıyor. Filistinliler Obama'ya "Mescid-i Aksa'ya geleceksen, İsraillilerle değil Filistinlilerle içeri gir, İsrail'in egemenliğini kabul etme yoksa seni içeri sokmayız" diyor.
KUDÜS VE BATI ŞERİA
Yerleşim birimi inşaatları, yıkılan evler, işgal planları, açlık grevleri, cezaevindeki işkenceler ve karışan Batı Şeria sokakları. Tüm bunlar Filistin'de 3. İntifadanın çıkacağı yönünde yorumlandı. İsrail öyle hamleler yapıyor ki, her biri aslında başlı başına bardağı taşıran damlalar oluyor. Ancak karşı tarafta aklı selim bir Filistin var, "bu kez provokasyona gelmeyelim" diyorlar.
Tüm bu saydıklarımızın üstüne İsrailliler Mescid-i Aksa'ya geçen hafta iki kez saldırı düzenledi. Birinde İsrail askeri kuran okuyan kız çocuklarını dövdü, kuranı kerimi alıp ayaklarıyla çiğnedi. Ertesi gün ise İsrailli milletvekili Moshe Feiglin Mescid-i Aksa'ya girdi, Filistinlilerin sabrını ölçtü.
Bunların yanı sıra İsrail yönetimi ırkçı otobüs seferlerine başladı. Filistinlilerin İsraillilerle aynı otobüslere binmesine yasakladı. Batı Şeria kentlerinde yaşayan Filistinlilerle, işgalci konumdaki Yahudi yerleşimciler aynı bölgede aynı otobüsleri kullanıyordu. Ancak İsrail yönetimi Yahudilere aynı otobüsler tahsis etti, Filistinlilere ise bu konuda yasak getirdi.
İsrail bu sert hamlelerle Filistinlileri sokağa döküyor ve "Filistinliler, Obama'nın dikkatini çekmek için gösteriler yapıp, şiddete başvuruyor" diye açıklamalarda bulunuyor.