1792'den beri her dört yılda bir yıl yapılan Amerika Birleşik Devletleri'nde 59. Başkanlık seçimleri için sandıkta oy verme işlemi başladı. Seçimlerin 59.'cusu yapılıyor ama seçimlerde 46. başkan seçilmiş olacak.

"2020 seçimleri ülke tarihinin en kaotik seçimlerinden biri, belki de birincisi olmaya namzet" dersek inanın mübalağa etmiş olmayız. Bunun sebebini söyleyeyim:

2020 seçimlerini farklı kılan en önemli özellik, pandemiden ötürü bu yıl posta yoluyla oy kullanmada rekor kırılmış olması. Son verilere göre posta yoluyla kullanılan oy sayısı 100 milyon civarı. Bu da, seçimde toplamda 255 milyon 200 bin 373 olması beklenen seçmen sayısının üçte birinin, yani yüzde 33'ünün zaten oy kullandığını gösteriyor.

Başkan Donald Trump, posta yoluyla oy kullanmanın seçimlerde Demokratik Parti lehine sonuçlar doğuracak hile ihtimalini gündeme getirdiğini düşünüyor.

Bu nedenle ülkeyi, Martin Scorsese'nin o meşhur New York Çeteleri filminden anımsayacağımız kaotik seçim sahneleri bekliyor. Ve bu seçim, o filmdekinden farklı olarak bir başkanlık seçimi.

Eğer seçim sonuçlarının açıklanması uzarsa ve sonuçlar aleyhine çıkarsa Trump, hile söylemine sarılabilir ve o meşhur 'Silent Majority' yani 'Sessiz Çoğunluk' dediği kitleyi harekete geçirebilir. Bu kitle, Trump'ın, siyahi George Floyd'un öldürülmesinden sonra başlayan mikro iç savaş provası niteliğindeki sokak gösterilerinde bahsettiği 'Sessiz Çoğunluk'.

BARBARLIK ÜSTÜ MEDENİYET

Son haberlere göre zaten bireysel silahlanmaya düşkün olan Amerikan toplumunda seçim öncesi silah satışlarında âdeta patlama yaşandı. Ülkedeki silah satışlarını izleyen araştırma şirketleri Small Arms Analytics ve Forecasting, ABD'lilerin 2020 yılının ilk dokuz ayında yaklaşık 17 milyon silah satın aldığını açıkladı. Şaşırtıcı değil, zira tarihi bir büyük iç savaş, lokal çatışmalar ve istikrarsızlıklarla dolu olan ve âdeta barbarlık üzerine bir medeniyet kurmuş Amerikan toplumu, kendini güvende hissetmediğinde silaha sarılmaya en meyyal toplum.

Amerikalı varoluşçu psikolog, düşünür Rollo May, Yaratma Cesareti adlı kitabında Amerikalıların bu özelliğini şu eleştirel cümlelerle tespit eder:

"Bizim kültürümüzde fiziksel cesaret, biçimini aslen 'Vahşi Batı'ya göçen öncü mitlerinden alır. Örnek tiplerimiz; kanunu kendi ellerine alan, hasımlarından daha hızlı silah çektikleri için hayatta kalabilen 'öncü kahramanlar' olagelmişlerdir. Oysa bu öncü göçmenlerin bize bıraktığı mirastaki çelişkiler hemen önümüzde. Öncülerimizin yaratmış olduğu 'kahramanlık' ne olursa olsun cesaretin bu çeşidi, sadece faydasını yitirmekle kalmadı, salt vahşilik düzeyine indi."

Bu 'vahşilik', Rollo May'in çalışma alanı olan psikanalize göre her an ruhun derinlerinden yüzeye çıkabilecek bir güdü. Bu da kesin seçim sonuçlarının açıklanma tarihine ve sonucun kendisine bağlı. Yasalara göre tüm eyaletlerin 10 Kasım-11 Aralık arasında seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekiyor. Bu zaman aralığında bile olsa süreç ne kadar uzarsa ABD'de kaos ihtimali o kadar artar.

TRUMP SÜRPRİZ YAPABİLİR

Anketlere göre Demokratların adayı Joe Biden yüzde 7,5 ila 9 puan farkla öndeydi. Ne var ki bu ABD seçimleri için güvenilir bir ölçü değil. Somut bir örnekle açayım burayı, zira önemli: 2016'daki seçimlerde Başkan Donald Trump, Demokrat Partili rakibi Hillary Clinton'dan ülke genelinde yaklaşık 3 milyon daha az oy aldı, fakat yeterli delege sayısına sahip eyaletlerde seçimi kazanarak başkan seçildi. Halbuki bu seçimlerde Trump'ın toplam oyu yüzde 46.1 Clinton'ın ise yüzde 48.2 idi.

ABD'deki seçim sistemine göre, seçimi kazanmak için ülke genelinde daha fazla oy almak yeterli değil. ABD'de başkanı, eyaletlerin gönderdiği 538 delegeye sahip Seçici Kurul belirliyor. Bu kurulda da, her eyaletin kendi nüfusuna göre delegeleri var. Bu nedenle, adayın başkan seçilebilmek için Seçici Kurul'da 270 delegeyi temsil eden eyaletlerde seçimi kazanması gerekiyor.

SEÇİMLERİN SALINCAK EYALETLERİ

ABD seçimlerinin kritik eyaletlerine 'Swing States' ya da 'Battleground States', yani 'Salıncak Eyaletler' veya 'Harp Alanı Eyaletler' deniliyor. 2020 seçimlerinin Salıncak Eyaletleri şunlar:

Arizona, Georgia, Florida, Iowa, Michigan, Minnesota, Nevada, New Hampshire, North Carolina, Ohio, Pensilvanya, Teksas ve Wisconsin. Bunlardan bazılarına daha yakından bakalım:

Bu eyaletlerden Arizona'yı ABD Başkanı Donald Trump yüzde 4 oy farkıyla kazanmıştı.

Cumhuriyetçilerin kalesi olan North Carolina'da ise 2008 seçimlerinde Barack Obama sürpriz yapmış ve bu eyalette seçimleri kazanmıştı. Bu sene North Carolina'da postayla oy kullanmada rekor bir artış var. Dolayısıyla buradaki yarış daha da kritik hale geliyor.

EN KRİTİK EYALET FLORİDA

Türkiye Cumhuriyeti'nin azılı düşmanı Fetullah Gülen'in de yaşadığı Saylorsburg kasabasının bulunduğu Pensilvanya eyaleti de Salıncak Eyaletlerden biri. Bu eyaletin 20 delegesi var. Geleneksel olarak Demokratlara oy veren bu eyaleti 2016'da Trump kazanmıştı. Bu arada Demokratların adayı Joe Biden de Gülen gibi 'Pensilvanyalı'. O yüzden memleketinde kazanırsa şaşırtıcı olmaz.

2020 ABD Başkanlık seçimlerinin en kritik eyaleti ise Florida. Bu eyalet, her daim seçim yarışlarının baş başa geçtiği ve at yarışı deyimiyle 'fotofiniş'le sonuçlandığı bir eyalet.

Trump burayı 2016'da kıl payı kazanabilmişti. Az buz, değil 26 da delegesi var bu eyaletin. Ve gelelim en önemli noktaya: 1964 senesinden beri bu eyaleti kazanan aday, başkanlık seçimlerini de kazandı. Muhtemelen bu kez de öyle olacak. Ve Florida'dan başlayarak eyaletlerden gelecek sonuçlar, 'Vahşi Batı'nın 2020 seçimlerinden sonra kaosu seçip seçmeyeceğini de belirleyecek.