Çocuk Alerji, İmmünoloji ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Besin Alerji Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, "Şeker yedikten sonra kurdeşen, karın krampları, kusma gibi belirtiler oluşuyorsa şeker alerjiniz olabilir. Bayramda en çok ikram edilenlerden şeker ve çikolatayı besin alerjiniz varsa tüketmekten kaçının. Tükettiğiniz takdirde şiddetli alerjik durumlarla karşılaşabilirsiniz. Bu reaksiyonlara anafilaksi denir. Anafilaksi; nefes darlığı, ağız ve dil şişmesi, hırıltı, kurdeşen gibi belirtilere neden olur. Anafilaksi hemen tedavi edilmezse hayati tehlike oluşturabilir." dedi.
BELİRTİLERİNİZ ŞİDDETLENMEDEN ALERJİ DOKTORUNA DANIŞIN
Besin alerjinin olduğundan şüpheleniyorsanız belirtileriniz şiddetli hale gelmeden mutlaka alerji doktoru ile görüşmeniz gerekir. Alerjinin şiddetli olduğu durumlarda görülen anafilaksi, yaşamı tehdit edici reaksiyon meydana getirebilir. Anafilaksi belirtilerinden bazıları: Nefes darlığı, dudakların, dilin veya boğazın şişmesi, hırıltı olabilir. Şeker yedikten sonra şişkinlik, gaz, mide bulantısı ya da kusma, karın krampları, ishal belirtileri görebilirsiniz. Besin alerjileri ve besin intoleransları birbiri ile karıştırılmamalıdır. Besin alerjisi, bir bağışıklık sistemi tepkisidir. İntolerans ise sindirim sistemi ile ilgili bir durumdur; vücudunuzun bazı yiyecekleri sindirmekte zorlandığı zamanlarda olur.
ALERJİNİZ VARSA ŞEKER İÇEREN TÜM BESİNLERDEN KAÇINMANIZ GEREKİR
İşte Bazıları:
• Alkolsüz içecekler ve meyve suları,
• Reçeller, jöleler, şuruplar,
• Şeker, dondurma, kek, kurabiye ve şeker çubukları gibi tatlılar,
• Tahıllar, krakerler, granola barlar ve ekmek,
• Fıstık ezmesi,
• Şeker içeren diğer tatlandırıcıları tüketmemeniz gerekir.
ÇİKOLATA ALERJİMİZ OLDUĞUNU NASIL ANLARIZ?
Çikolata, aslında bir karışım şeklindedir. Ana bileşeni kakao çekirdeğinin işlenmiş bir versiyonu olan kakao tozudur. Bu toz daha sonra şeker, yağ ve soya lesitini gibi emülgatörlerle karıştırılır. Süt ürünleri ile çeşitli çikolatalar elde edilir. Çikolataya alerjisi olan kişilerde çikolata içerisinde birden fazla bileşen olduğundan dolayı neyin reaksiyona sebep olduğu anlaşılmayabilir. Buna etki eden birçok olasılık vardır. Soyaya karşı alerjiniz varsa da vücudunuz çikolataya tepki gösterebilir. Bu nedenle çikolata alerjiniz mevcutsa çikolata tüketmeden içeriğine mutlaka bakmanızı öneririz.
ÇİKOLATADAKİ ANA ALERJEN KAKAODUR
Çikolata alerjisinde ilk olasılık kakaoya karşıdır. Vücudun kakaoya alerjisi varsa, bağışıklık sistemi vücuda kakao girdiğinde tepki verir. Nefes darlığı, kurdeşen, hırıltılı öksürük, şişmiş dil, dudaklar veya boğaz, mide bulantısı ya da kusma, karın krampları en sık rastlanan belirtiler arasındadır.Bu belirtiler hemen tedavi edilmezse yaşamı tehdit edebilen anafilaksi ortaya çıkabilir.
ÇİKOLATADAKİ KAFEİNE DE DİKKAT EDELİM
Çikolataya tepki gösteren bir kişinin, kafeine duyarlı olması da mümkündür. 100 gramlık bir çikolatanın içinde yaklaşık 43 miligram kafein bulunur. Kafein alımının öneminin altını çizen Prof. Dr. Ahmet Akçay, "Kafeine karşı çok hassas olan kişiler için 43 mg kafein miktarı bile belirti göstermeye yeterlidir. Gergin veya sinirli davranış, kaygı, artan kalp atış hızı, ishal, mide bulantısı veya mide ağrısı gibi sindirim sorunları, baş dönmesi, baş ağrısı, uyku problemi, sinirlilik gibi belirtileriniz mevcutsa kafein duyaralılığına (intolerans) sahip olabilirsiniz. Kafein alerjisi nadir görülse de bazı kişilerde kurdeşen ve kızarıklık gibi cilt reaksiyonlarına sebep olabilir. Kafeine duyarlı kişiler kahve, çay veya enerji içecekleri içerken de bu belirtileri görebilir." dedi.
YEMİŞLERE ALERJİNİZ VARSA DİKKAT EDİN
Çikolataya alerjisi olan bazı kişiler, çikolatadaki diğer bileşenlere tepki gösteriyor olabilir. Ağaç yemişleri, yer fıstığı ve soya gibi çikolatada bulunan diğer bileşenler yaygın besin alerjisi tetikleyicileridir. Çikolata alerjisi olmayıp da yer fıstığına veya ağaç yemişlerine ciddi şekilde alerjisi olan biri, bu bileşenleri içeren çikolata ile aynı tesiste yapılan sade çikolataya da tepki verebilir, çünkü bulaş olma riski yüksektir.
SOYA VE BUĞDAY ALERJİNİZ VARSA DA VÜCUDUNUZ TEPKİ VEREBİLİR
Soya alerjiniz varsa çikolata tüketirken dikkat etmeniz gerekir, çünkü soya alerjisi olan biri, tipik olarak soyanın kendisindeki proteine karşı alerji tepkisi verir. Daha az yaygın olarak kişi soya lesitini gibi çikolatada bulunan soya türevli bir bileşendeki eser miktarda soya proteinine de tepki gösterebilir.
ÇİKOLATAYA KARŞI GELİŞEN ALERJİK REAKSİYONDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ?
Prof. Dr. Ahmet Akçay, "Besin alerjisi olan herkes, yediği yiyeceğin içinde ne olduğu konusunda kendisini eğitmek için özenli ve dikkatli olmalıdır. Marketlerde, kafelerde besinlerin içerik etiketlerini mutlaka okumaları gerekir. Restoranlarda, besin alerjisi olan kişiler yiyeceklerinin potansiyel alerjenleri içermediğinden emin olmalıdırlar. Ayrıca arkadaşlarınızdan ve ailenizden, yanınızda alerjiyi tetikleyen yiyecekler yememelerini istemek de faydalı olacaktır. Kakao alerjisi olan herkes, çikolata içeren şekerlemelerin yanında milkshake veya sıcak kakao gibi içecekleri de tüketmemelidir. Çikolata, kahve, alkolsüz içecekler veya alkol gibi içecekleri tatlandırmak için kullanılabilir, bazı ilaçlarda tatlandırıcı olarak da kullanılmaktadır. Çikolataya alerjisi olan kişiler, tüketecekleri besinlerin içeriğinde çikolata olup olmadığını besin etiketi okuyarak anlayabilirler." diyerek besin etiketi okumanın önemini vurguladı.
KEÇİBOYNUZU 'YENİ ÇİKOLATA' MI?
Çikolatanın en yaygın ikamesi keçiboynuzu adı verilen bir baklagildir. Keçiboynuzu işlenerek kakaoya benzeyen bir toz oluşturulur. Genellikle fırınlanmış tatlılarda, içeceklerde çikolata alternatifi olarak kullanılan keçiboynuzu kafein içermez. Bu, kafein duyarlılığı olanlar için iyi bir tercih olabilir. Bayramda sofranızda keçiboynuzlu tatlılara yer açabilirsiniz.
