İdrarını tutamama yetişkinlerde sosyal yaşamı zorlaştıran, gerek fiziksel gerekse de psikolojik birçok hastalığa neden olan en önemli sağlık sorunlarından biri. Yetişkinlerde aşırı kilo alımına bağlı olan obezite, halk arasında "alt ıslatma" olarak bilinen idrar kaçırma problemini tetikliyor.
Central Hospital'den Üroloji Uzmanı Opr. Dr. Yusuf Temiz, yetişkinlerin kabusu haline gelen idrar kaçırma problemini ve dikkat edilmesi gerekenleri anlatıyor.
Yetişkinlerde idrar kaçırmanın sebepleri, bayanlarda ve erkeklerde olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır. Kadınların yaklaşık yüzde 20 ila 30'unda idrar kaçırma hastalığına rastlanmaktadır. Genç kadınların yüzde 20-30'unda, orta yaşlı kadınların yüzde 30-40'ında, yaşlı kadınların ise yüzde 30-50'sinde idrar kaçırma gözlenmektedir. Erkekler de ise idrar kaçırma kadınlara göre yarı yarıya daha azdır. Ortalama erkeklerin yüzde 3-11'inde idrar kaçırma vardır. Erkeklerde yüzde 40-80 sıkışma tipinde, yüzde 10-30 karışık tipte, yüzde 10'dan az baskı tipine idrar kaçırma vardır. Sıkışma tipinde idrar kaçırma daha çok BPH'ya bağlı aşırı aktif mesanede olurken, baskı tipinde idrar kaçırma ise, prostat ile ilgili ameliyatlar sonrası, nörolojik yaralanmalar sonrası daha çok olmaktadır.
Yaş, hamilelik sayısı, doğum yöntemi, obezite, sigara, kronik öksürük, kabızlık, mesane hastalıkları, menapoz ve pelvik cerrahiler idrar kaçırmayı etkileyen genel faktörlerdir. Pek çok kadının ortak sorunu olan idrar kaçırmayı en çok obezite etkiler. Karın içi basıncının artması şişman kadınlarda idrar kaçırma problemine yol açar. Genç ve orta yaşlı bayanlarda baskı tipinde idrar kaçırma, yaşlılarda ise karışık tipte idrar kaçırma daha çok olmaktadır.
Yetişkinlerde idrar kaçırmanın genelde dört tipi vardır. Sıkışma tipinde idrar kaçırma, baskı tipinde idrar kaçırma, karma tipte idrar kaçırma ve taşma tipinde idrar kaçırma. Bu dört tipin teşhisi ve tedavisi birbirinden çok farklıdır. İdrar kaçıran hastanın kaçırma sebebi eğer mesanenin tam boşalamaması ve dolayısıyla böbrekleri etkileyen bir durumsa önemli sorunlar doğurabilir. Bu durum böbrek yetmezliğine neden olabilir. İdrar kaçırma tedavisinde en önemli nokta kaçırma tipini doğru teşhis etmektir. Ayrıca idrar kaçıran insanlarda suyu az içtiklerinde az kaçıracakları düşüncesi oluştuğundan suyu az tüketmektedirler. Bu da diğer hastalıklara sebebiyet verir.
İdrar kaçıran insanların depresyona yatkın oldukları, insani ilişkilerle ilgili sorun yaşadıkları, sosyal aktivitelerden uzak durdukları gözlenmektedir. İleriki yaşlardaki idrar kaçırmaya sebep olabilecek çok fazla belirti yok. Yeni doğan dönemindeki spinal kord hastalıkları üriner sistemi yakından ilgilendirdiği için o açıdan da değerlendirmesi gerekmektedir.
İdrar kaçırmanın tedavisi tamamen sebebe yönelik olmaktadır. Genel olarak idrar kaçırma eğer sıkışma tipindeyse ilaçlarla, baskı tipindeyse cerrahi yöntemlerle olmaktadır. Stresli insanlarda sıkışma tipinde idrar kaçırmalar daha fazla görülür. Bu sorun karşısında kişi psikolojisini bozacak kadar etkilenmişse yardım alması faydalı olur.
