Kadın otobüs veya taksi sürücüsü görünce şaşkınlıktan bakakalıyoruz. Şaşkınlığın önyargılarla yarıştığı dünyada kadının sosyal hayatın içinde olduğu semtler, şehirler, ülkeler göç almaya devam ediyor. Sadece eşit eğitim şartları tanındığında kadınların yaratıcılıkları sınır tanımıyor. Bu sözleri ezbere değil, araştırma sonuçlarına göre söylüyorum.
Google tarafından hazırlanan "Kadın ve Dijital Dünya" araştırması Türkiye'de kadın girişimciliğinin genel durumunu ortaya koyuyor. Kadınlar sosyalleştikleri ortamları girişime dönüştürmeyi seviyor. Keyif aldıkları, kendilerini rahat ifade ettikleri alanlarda özgüvenli şekilde hareket ediyor.
ÖNCE SOSYAL MEDYA VİTRİNİ
Araştırmaya göre her 10 kadın girişimciden sadece biri yaptığı internet girişimiyle ilgili eğitim almış. Genelde kadınlar sosyal medyayı ticarete atılan ilk adım olarak görüyor. Instagram ve Facebook üzerinden iş yapmaya başlıyor. Hemen web sitesi yatırımına girmeyi çoğu kadın arzu etmiyor. Sadece üç girişimciden birinin web sitesi var.
Kadınların internet üzerinden neler yaptığına baktığımızda; eğitim ve yenilikleri takip etme fikri öne çıkıyor. Araştırmaya göre iki kadından biri interneti bilgiye erişim özgürlüğü ve kendini ifade etme özgürlüğü olarak kabul ediyor. Ayrıca yine her iki kadından biri yeni nesille arasındaki farkı kapatmak için internetin vazgeçilmez olduğunu söylüyor. Üstelik yine aynı oranda kadın internet sayesinde kendini bilgili hissediyor. 10 kadından yedisi sosyal medya dışındaki fırsatları henüz değerlendiremiyor.
EĞİTİM DOĞRUDAN ETKİ EDİYOR
Araştırmaya göre dijital okuryazarlığın işgücüne katılımına katkısı yüzde 25'e ulaşmış. Dijital okuryazarlık sayesinde ücretli ve sigortalı kadın işgücünün oranının yüzde 21 artacağına dikkat çekiliyor. Yani araştırmalar kadının eşit eğitim koşullarında daha başarılı olacağını gösteriyor. Kafamızdaki önyargılardan kurtulursak, kadına eşit koşullarda eğitim hakkı sunarsak, kalkınma projelerinin başarıya ulaşma şansı artıyor. Diğer koşulda toplum bir ayağı aksayarak kalkınma yürüyüşü yapamıyor.
Yeterince internet kullanılmıyor
Yapılan araştırmalar kadınların iş hayatına ve ekonomiye katılım için interneti yeterince kullanmadığını ortaya koyuyor. İnterneti kullanan kadın girişimcilerin internet kullanımının ortalama bir veya iki yıl olduğu görülüyor. 10 kadından sekizi işini tek başına kurmuş. Yine işini kuran 10 kadından altısı halen tek başına çalışıyor. İş amaçlı kullanılan mecraların yarısında sosyal ağlar kullanılıyor. Yani facebook ve Instagram hesaplarından yapılan satış ve tanıtımlar kadınlara önemli katkı sağlıyor.
Her kesimden kadın internetle tanıştı
Eşit eğitim koşulları sağlamak için harekete geçen Türk Telekom'un internet ve teknoloji eğitim tırı toplumun her kesiminden kadına destek oldu.
35 ile 44 yaş arası kadınların yoğun ilgi gösterdiği "Teknoloji Seferberliği" etkinliğine Türkiye'nin her yerinden her meslekten insan katıldı. Temizlik işçisinden esnafa, görme engelliden şehit yakınına toplumun her kesiminden kadın ekonomiye katkı sağlayacak projelerle çevresini etkilemeye başladı.
Proje kapsamında Giresun Belediyesi temizlik işçilerinden Şanlıurfa'da siber suçlarla mücadele şubesi ekibine, Körleri Eğitim ve Kalkındırma Derneği Gaziantep şubesine bağlı engelli gençlerden Kütahya Belediyesi peyzaj işçisi kadınlara, İstanbul'da ve İzmir'de Down ve serebral palsi hastası çocukların ailelerinden şehit yakınlarına, işini sosyal medyada büyütmek isteyen esnaftan el emeğini internetten satmak isteyen kadınlara kadar çok çeşitli profildeki kullanıcıya internet eğitimi verildi.
Türk Telekom Akademi'den 120 eğitmen 311 saat eğitim verdi. Proje kapsamında yaklaşık 5 bin kişiye eğitim verildi. Eğitim dolaylı olarak yaklaşık 20 bin kişiye ulaştı.
Türk Telekom Gezici Eğitim Tırı 51 günde toplam 11 bin kilometre yol kat etti. Eğitimler toplam 38 ilde günde ikişer saat olmak üzere en az 2 kez verildi. Eğitimlere en yoğun 35-44 yaş arası kadınlar katıldı. Kadın katılım oranı yüzde 92, erkek katılım oranı yüzde 8.
Katılımcıların yüzde 89'unun akıllı cihazı var, yüzde 11'in akıllı cihazı yok. Katılımcıların yüzde 34'ü çalışıyor, yüzde 66'sı çalışmıyor. Katılımcıların yüzde 88'i internet kullanıyor.
***
Pizza dağıtan teknoloji şirketi
Aç karnına eve gelen veya ofiste mesaiye kalan arkadaş gruplarının sosyal yiyeceği genelde pizza oluyor. Pizza şirketleri de elinin hamuruyla teknolojiye bulaşıp müşteriye tek tıkla ulaşmasını sağlayacak servisler oluşturmaya gayret ediyor. Tüketicinin tek başına değil, birlikte tükettiği pizza bu yönüyle sosyal bir yemeğe dönüşüyor. Bu alışkanlıkları tetikleyen olayları takip eden gıda şirketleri tüketiciyi baştan çıkaracak teklifleri sıralıyor.
Dominos Pizza da akıllı satış ve dağıtım altyapısını Rusya, Azerbeycan ve Gürcistan gibi bölge ülkelerine taşıyor. Ayrıca diğer Dominos ülkeleri de Türkiye'de teknoloji ekibinin başarısını yakından takip ediyor. Tüketiciye doğru zamanda arkadaşlarıyla pizza paylaşma şansı sunuyor. Yani alışkanlıkları görerek doğru tahminlerde bulunmak rekabette önemli avantaj sağlıyor. Böyle olunca her sektör müşterilerinin davranışlarını önceden öngörmeye çalışıyor. Bunun için teknolojiyi sonuna kadar kullanıyor.
Dominos Pizza Genel Müdürü Aslan Saranga tüketicinin dijital ortamda taleplerini anlamak ve hızlı yanıt vermek için önemli bir dijital dönüşüm projesine imza attıklarını belirtirken ortaya çıkan girişimi, "Biz pizza dağıtımı yapan teknoloji şirketi kurduk" şeklinde tanımlıyor. Aslan Saranga bu dönüşümü yaratan ekibin kendisine sunduğu hizmetleri şöyle özetliyor: "Ortalama servis süresini, karşılaştırmalı ciroyu, şube başına haftalık satış cirosunu, müşterinin web sitesi veya mobil uygulamadan mı bize ulaştığı bilgisini anlık olarak takip ediyoruz."
Girişim ekosistemine yatırım yaparak farklı yetenekler geliştireceklerini söyleyen Saranga sözlerine şöyle devam etti: "Konum tabanlı hizmetlerimizi geliştireceğiz. Tüketici sadakati tekliflerimizi de müşteri alışkanlıklarını takip ederek daha etkin hale getireceğiz. Ayrıca farklı platformlardan gelen müşterilere ulaşma yeteneğimizi başka ülkelerdeki Dominos ekiplerinin kullanımına sunacağız. Rekabette bizi farklılaştıracak olan bu digital platformları kendimiz geliştirmek istiyoruz."