Geçen çarşamba günü, içinde bulunduğumuz yüzyılın en büyük güneş tutulması yaşandı. Yalnızca Asya'da izlenebilen tam güneş tutulması en uzun zamanında altı dakika 39 saniye sürdü. Hindistan'ın doğusundaki Taregna Köyü'nde yerel saatle 06.24'te (TSİ 03.54) başlayan güneş tutulması TSİ 03.50'de tam halini aldıktan sonra kuzey doğuya hareket ederek Nepal, Myanmar, Bangladeş, Butan ve Çin'den de izlenebildi. Bu kez ancak televizyondan izleyebildiğim güneş tutulmasına tam 10 yıl önce, yine bir çarşamba günü Amasra'da tanık olmuştum. 11 Ağustos 1999 Çarşamba günü, "Aydınlığın ev sahibi 'Güneş' ile karanlığın kiracısı 'Ay'ın randevusu var," demişler ve beni de tanıklığa çağırmışlardı. Randevu mahalli de Amasra Kalesi, daha doğrusu kalenin iki kulesini birbirine 'Güneş' ve 'Ay' misali bağlayan Kemere Köprüsü'ydü. O günü şöyle sözcüklere aktarmıştım: "12.55: 'Güneş' ile 'Ay' yüz yüze, beden bedene geliyorlar. Kalenin limanından bir heyecan esintisi, Karadeniz'in mavi-yeşil gözkapaklarına iniyor. 'Ay', 'Güneş'i kainattan hiç kimsenin göremediği yanağından öpüyor. 'Güneş'in yanağı da, 'Ay'ın dudakları da kor alev yangınlarda... Bu yangınla 'zaman' da eriyor. Ve tam 14.20'de 'Ay'ın bu hasrete şükran nişanesi olarak 'Güneş'in sağ elinin serçe parmağında bir elmas yüzük. İşte o an, 'Gökyüzü' tülünü indiriyor ve ortalık kararmaya başlıyor. Amasra Limanı'nın karşı yamacını mekân tutmuş bir bulut demeti de kararıyor. Limanın mendireğini martılar misali iskân eylemiş bu randevunun benden başka davetlisi insanlar da... 'Ay'ın biz fani dünyalılara bir 'akşam' armağanı neden olmasın bu?

UMUTLAR 2132'YE KALDI...
Zamanın mührü saat 15.41'in üzerine gölgesini düşürürken 'Ay' da 'Güneş' de kendi gurbetine çekiliyor." Heredot da adını taşıyan tarihinde ilginç bir güneş tutulması olayını anlatır: Lidyalılar, Perslerin amansız saldırısına uğrarlar. Günlerce savaşırlar. Bu kıyımda kimin üstün geldiği belli değildir. Bir gün, hava birden kararır. Gün ortası ansızın geceye çevrilir. Lidya ve Pers savaşçıları, bu durumu kendilerine tanrıların bir işareti kabul edecek ve savaş araç-gereçlerini hemen toprağa gömerek barış yapacaklardır. Oğlum Alican, bu olaydan esinlenerek ağabeyi savaşta olan bir küçük kızın durumunu Gün Ortasında Gece adıyla kısa filme çekmişti. Uzmanlara göre 2132 yılına kadar uzun bir güneş tutulması olmayacak. Binlerce yıl öncesinde insanoğlu, güneşin tutulmasını yaşayınca savaşı bırakıp 'barış' limanına sığınıyor; bir de günümüzü düşünün. Savaşlar dur durak bilmeden sürüyor. Zengin ile yoksul arasındaki uçurum gittikçe derinleşmekte... Güneş tutulması geçen yüzyıl savaşları durduramadı, bu yüzyıl da... Umutlar 2132 yılına mı kaldı dersiniz?

* * *
İNADINA ŞİİR
Issızlık
Bir beni seçti
bir de dağların
en sessizini Issızlık
Refik Durbaş