Anadolu'nun vazgeçilmez tatlarının başında gelen, eşsiz lezzeti ile küçük büyük herkesin severek tükettiği çiğ köfteye beslenme uzmanı olarak ülkemizin en besleyici milli fast food'u diyorum. Çünkü temel besini bulgur olan çiğ köftenin yeterli ve dengeli beslenmeye fayda sağlayan yüksek diyet lifi, B grubu vitaminleri ve bitkisel protein açısından zengin olması en besleyici yiyeceklerimizden biri olmasını sağlıyor. Ayrıca likopeni en fazla içeren salça ve biyoaktif yararlı gıda bileşenlerinden baharatlarla yoğrularak hazırlanması nedeniyle de besleyici bir öğüne dönüşüyor çiğ köfte. Lif içeriğiyle uzun süreli tokluk sağlaması, vitamin ve mineral alımına katkısıyla beslenmeye katkısı göz ardı edilmemeli diye düşünüyorum.
Acılı ya da acısız sevenlerin yemeye doyamadığı çiğ köftenin hem ara hem de ana öğünlerde rahatlıkla tüketilebilmesi, pratik ve ucuz olması sayesinde çokça tercih edilen besinler arasında olduğunu da söyleyebilirim.
ZENGİN BESİN İÇERİĞİ
Çiğ köfte yapımında yüksek lif içerikli bir tahılımız olan bulgur, doğal antibiyotik soğan ve sarımsak, isot, pul biber gibi baharatlar ile domates ve biber salçası kullanılır. Bunun yanında çiğ köfteye ceviz, badem, fındık, fıstık da ilave edilerek besin değeri daha da zengin hale getirilebilir. Bulgur çok değerli antioksidanlar, diyet lifi, B, E vitaminleri, demir, magnezyum, bakır, fosfor ve çinko kaynağıdır. Tüm bu besin bileşenleri sayesinde vücutta inflamasyon belirteçlerini yüzde 20 oranında azaltmaya ve vücutta hasar oluşturan oksidatif stresi önlemeye yardımcı olur. Böylece bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanında kalp-damar hastalıkları, yüksek kolesterol, osteoporoz, Alzheimer, bilinç bulanıklığı ve tip 2 diyabet gibi hastalık riskine karşı koruyucu etki sağlamaya destek olur. Bulgur ayrıca bağırsaklarda yararlı bakterilerin çoğalmasını artırır, ağrı, şişkinlik, kabızlık semptomlarını azaltır.
SOĞAN VE SARIMSAK
Kendine has aroması ve tadıyla kültürümüzün baş tacı soğan ve sarımsak vitamin, mineral ve antioksidan içeriği ile tam bir şifa deposudur. Organik kükürt bileşikleri ile vücutta toksinlerin atımını destekleyerek canlı ve dipdiri bir vücuda kavuşmayı sağlar. Soğan B6, C vitamini, folat ve potasyumdan zengin olmanın yanında bağışıklık dostu antioksidan fisetin ve kuersetin kaynağıdır. Sarımsak ise yüksek miktarda fosfor, potasyum, kükürt, çinko, orta miktarda selenyum, A, B ve C vitaminleri ile az miktarda da kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir, manganez minerallerini ve allisin gibi fitokimyasalları içerir. Bu kadar besleyici bileşenin yanında, düşük kalorili olduklarından bu yararlı sebzeler atardamarları etkileyen hastalıklar, kanser, bağışıklık sistemi bozuklukları ve ağrılı eklem hastalıkları gibi birçok kronik hastalığın önlenmesi ve tedavisinde yarar sağlamaktadır.
ÇİĞ KÖFTE BAHARATLARI
İsot ve kırmızı pul biber A ve C vitaminlerinden ve potasyum, demir, magnezyum, fosfor gibi minerallerden ve kapsaisinden zengin içeriği ile süper beslenme yararları oluşturur. Kapsaisin metabolizmayı hızlandırıp yağ yakımını artırmanın yanında iştahı da baskılayarak kilo probleminin önüne geçilmesine katkı sağlar. Bunun yanında çiğ köftenin temelini oluşturan bu baharatların zengin içeriği sayesinde gaz ve hazımsızlık problemini önlediğini, sindirimi kolaylaştırdığını ve bağışıklığı güçlendirerek solunum yollarını temizlediğini, kan pıhtılaşmasını azaltarak kalp damar sağlığını koruduğunu da aklınızdan çıkarmayın.
ANTİOKSİDAN DEPOSU SALÇA
Çiğ köftenin bir diğer olmazsa olmazı domates ve biber salçası bol miktarda likopen ve fenolinantioksidanları içerir. Bu bileşenler bağışıklık sisteminin güçlendirir. Ayrıca salça A, E ve C vitaminlerinden zengin içeriği ile kalp hastalıklarından kansere kadar vücutta hücre düzeyinde olabilecek bozukluklara neden olan hasarları önleyecek besleyici güce sahiptir.
ETSİZ ÇİĞ KÖFTEYİ TERCİH EDİN
2001 yılında çiğ köfteyle ilgili Avrupa Birliği yasalarına göre yapılan yasal düzenlemede Sağlık Bakanlığı tarafından ülkemizde çiğ köftede çiğ et kullanılması yasaklandı. Çünkü etli çiğ köfte tüketildiğinde bağırsak paraziti, tifo, paratifo, dizanteri, koli basili gibi besin zehirlenmesine neden olan birçok bakteri, virüs ve parazit nedeniyle hastalıklara davetiye çıkarabilir. Bu yeni yasa sayesinde etsiz çiğ köfte sağlık açısından hiç risk oluşturmayan, güvenilebir besin haline gelmiştir.
GÜVENİLİR YERDEN ALIN
Üretimde birinci kalite ham madde kullanan, ürünleri Türk Gıda Kodeksi'ne uygun, herhangi bir katkı maddesi içermeyen güvenilir markaları tercih etmenizi öneririm.
ÇİĞ KÖFTE İLE BESLENME PROGRAMI ÖNERİSİ
KAHVALTI
1 haşlanmış yumurta
1 yemek kaşığı lor peyniri
5-6 adet zeytin
Bol taze domates, salatalık, taze maydanoz, dereotu, roka, nane
ÖĞLE YEMEĞİ
6 sıkım çiğ köfte
1/4 lavaş
Bol göbek marul, roka, nane, maydanoz
1 su bardağı ayran
ARA ÖĞÜN
8 yarım ceviz veya 12 badem veya 15 fındık
AKŞAM YEMEĞİ
150 gram fırında et veya sebzeli tavuk veya hindi veya balık (1 yemek kaşığı zeytinyağı ve baharatlar ile eti marine ediniz.
Kırmızıbiber, yeşil biber ve kabak ile birlikte fırınlayınız.)
1 büyük kase turp-havuç salatası (üzerine 1 yemek kaşığı zeytinyağı ve limon ekleyiniz.)
ARA ÖĞÜN
1 orta boy portakal veya 2 küçük boy mandalina veya 1/2 orta boy greyfurt veya 5 yemek kaşığı nar veya 1/2 küçük boy ayva veya 1 adet yerli muz