Son dokuz yılda eğitimde büyük başarı sağlandı. Çünkü Cumhuriyet tarihinde ilk defa AK Parti hükümetleri döneminde eğitim harcamaları savunma harcamalarının üzerine çıktı.
Hatta 2012 bütçesinde savunma ödenekleri 16.9 milyar liradan 18.2 milyar liraya artırılırken, eğitim ödenekleri 34.1 milyar liradan 39.1 milyar liraya yükseltildi ve böylece geçen yıla göre savunma ödenekleri yüzde 8, eğitim ödenekleri de yüzde 15 artırıldı. Bu artış hükümetin eğitime verdiği önemi gösteriyor. Ama bir sorun var. Öğretmen kadroları 2012 bütçesinde geçen yıla göre azaltıldı.
Geçen yıl 713 bin 359 olan öğretmen kadro sayısı, 2012 bütçesinde 713 bin 159'a geriledi. Tabii kadro azaltılması sadece öğretmenler için geçerli değil, emniyet ve din hizmetleri kadroları da daraltıldı. Sağlık Bakanlığı kadroları ise 326 binden 339 bine çıkarıldı. Üniversite öğretim elemanı kadroları da yine 150 binden 164 bine yükseldi.
Peki öğretmen kadrolarının azaltılması doğru mu? Değil. Hemen bazı rakamları verelim. Son on yılda Türkiye'de okullaşma oranı orta öğretimde yüzde 64'ten yüzde 93.3'e, yüksek öğretimde yüzde 28'den yüzde 72'ye çıktı. İlköğretim ise yüzde 100 seviyesinde bulunuyor. Okul öncesi eğitimde on yıl önce okullaşma oranı yüzde 10.1 seviyesindeyken 2011'de yüzde 45.3'e ulaştı.
O halde okul öncesi eğitimde öğretmen ve okul ihtiyacı var. Bu açığın acilen giderilmesi şart. Zira eğitimde her gecikme ileriki yıllar için büyük bir soruna dönüşüyor. Şimdi "bütçede yeterli kaynak yok" gerekçesiyle yapılan kısıtlamalar, gelecekte kaçınılmaz olarak Türkiye ekonomisine ağır bir maliyet ödetiyor. Niye derseniz... Çünkü Türkiye'de 15 yaş üzerindeki kadınların 3 milyon 115 bini, erkeklerin 697 bini hâlâ okuma yazma bilmiyor.
Bütçe görüşmeleri sırasında Maliye Bakanı, bu konuya değindi ve okuma yazma bilmeyenlerin nedeninin on yıl öncesinde olduğunu belirtti. İleride eğer aynı soru başka bir maliye bakanına sorulursa, o da "bizden önceki hükümetler okul öncesi eğitimi yüzde yüze ulaştıramadıkları için şimdi kalifiye eleman sıkıntısı çekiyoruz" diyebilir.
Cumhuriyet bütçelerinde askeri harcamaları azaltarak eğitim ve sağlık harcamalarını çoğaltan ve bu konuda bir devrim yapan AK Parti hükümetlerinin okul öncesi eğitim sorununu da hemen halletmesi gerekiyor. Acilen gezici ya da sabit derslikler oluşturup 4-5 yaş arasındaki çocukları eğitime almaları şart. Bunun imkânları var. Binlerce öğretmen atama bekliyor. Bu öğretmenler kısa bir eğitimin ardından okul öncesi eğitime yöneltilebilir. Hatta okul öncesi eğitim kamu-özel ortaklığı modeliyle de verilebilir.
Gelelim bir ezberin bozulmasına... Türkiye'de hep kamu personel sayısının çok fazla olduğu ileri sürülür. Oysa yeterli ve kaliteli kamu hizmeti almak için de kamu personel sayısını çoğaltmak gerekiyor. Hemen bir örnek verelim... İngiltere'nin nüfusu 63.1 milyon ve kamu personeli sayısı 6 milyonu buluyor. Türkiye'nin nüfusu 74.8 milyon. Kamuda çalışan personel sayısı ise 2012 bütçesiyle birlikte 3 milyon 64 bin kişi olacak. Türkiye'de sanılanın aksine kamu personel sayısı fazla olmak bir yana yeterli değil. Daha fazla elemana ihtiyaç var.
Unutulmamalı ki, eğitim harcaması aslında bir yatırım harcamasıdır. Kamuya öğretmen almak yatırım yapmak anlamına geliyor. 2023'te 500 milyar dolar ihracat hedefini tutturmak için emek becerisi yüksek elemanlara ihtiyaç var. İşte bu nedenle öğretmen atamalarını yapmaktan çekinmeyelim.
Ayrıca bütçede ödenek ayırmak harcamak anlamına gelmez, gerekirse savunma ve diğer kamu hizmet birimlerine ödenek tavanına kadar harcama yaptırmayarak tasarruf edilen nakit, öğretmen ve derslik yapımına harcanabilir. Öğretmen kadroları ek bir kadro yasasıyla hemen artırılabilir. Onların hizmeti bu ülkede milli geliri ve refahı, askeriyeden daha fazla artıracaktır, bunu unutmayalım.