Kelebek Etkisi (Butterfly Effect) adıyla ünlüdür şu yaklaşım: Çin'deki bir kelebeğin kanat oynatması Türkiye'de kasırga yaratabilir. Ancak Tanrı kelebeğin yönünü değiştirerek felaketi önleyebilir.
Kader var mıdır? Osmanlının Cebriye, Batının Fatalizm dediği Yazgıcılık felsefesine göre; her şey evrenin yaratılışından beri planlanmıştır ve insan iradesi yazgıyı asla değiştiremez!
Yüzyılların tartışmasıdır bitmez. "Hıncal'ın telefonuyla kurtulan yaşam"a gelelim.
Pazar (18 Mart) can arkadaşım Hıncal Uluç telefon etti, "Selahattin Duman sana güzel bir yazı yazmış" dedi. Gazeteleri oğlum getirecekti aslında, pazar tembelliğine rağmen sabredemedim. Yazıyı merak ettim giyiniyorum. Yürüyorum, zaman akıyor. Gazeteleri aldım çıkıyorum, kitapçı vitrinine takıldım, saat tık tık, bir çocuk önümde, vitrini göreyim diye kibarca yana çekiliyor, iyi terbiye veren babasını kutluyorum.
Saat işliyor. Yürüyen merdivene basarken biri önüme atlıyor. Kucağında bebek var. Merdiven yükselirken gövdesinin yarısını sarkıtarak aşağı sesleniyor. Bebeğin başı tehlikede, merdivenlerin kesiştiği yere gidiyoruz.
Ve bebeğin başı kopmak üzere.
Ahmak herifi çekiyorum. Bebek kıl payı kurtuluyor.
Annesi arkamdaymış, feryatlar vesaire...
Şu ünlü tekerleme aklıma geliyor.
Bir mıh bir nal kurtarır;
Bir nal bir at kurtarır;
Bir at bir er kurtarır;
Bir er bir cenk kurtarır;
Bir cenk bir vatan kurtarır!
Selahattin Duman (Sağolsun çok incelik gösterdiği) yazıyı o gün yazmasaydı, Hıncal bana o saatte okuyup hemen bana telefon etmeseydi... Ve sonra giyinme, yürüme, satın alma saniyelerinin ritmi, herifin arkamda kalmayıp önüme atlamasıyla zamanın ilahi düzeni bir hayat kurtarıyor...
Yazgıcı felsefeye inanıyorum. Tanrı önceden her şeyi belirlemiştir. İnsan iradesi bunu asla değiştiremez.
Bakınız: 1971. Viyana'dayım, Cemal Kamacı Avrupa Şampiyonluğu maçına çıkmış, ringin dibindeyim, elinde sigara bir foto muhabiri zuhur ediyor. Ringin dibine kadar girilip sigara içilebilen dönem. Kıran kırana maçın ortası, Cemal köşesine geliyor. Foto muhabiri, "Cemaaal" diye sesleniyor, "Çalış biraz". Sigara dumanını üflüyor, ağzı su dolu Cemal'in burnundan giren duman öksürtüyor, fışkıran su, fotocu oğlanın suratını yıkıyor, Cemal "Pardon" demeyi bile ihmal etmiyor ve gong!
Yumruklar uçuyor, Cemal sürekli öksürüyor, maç berabere. Beraberlikte unvan kural gereği şampiyonluk rakibinde (Roque) kalıyor. Bir nefes sigara dumanı kazanacağı maçı Cemal'e kaybettiriyor. 17 Şubat 1959 uçak kazasında 14 kişi ölürken yaralanmadan kurtulan tek yolcu Adnan Menderes idi, 17 Eylül 1961'de idam edildi.
Bu olayları tek sözcük ile tanımlarız? Hangisidir?
Buyrun haftanın mini bulmacası.
