Gazete içinden bir not düştü ekranıma..
"Önemli bir konuda sizinle dertleşmek istiyorum. Geçen hafta boyunca insanlarımızın vurdum duymazlığı ve saygısızlığından söz ettiniz.
Çok uzağa gitmeye gerek yok, burada yani gazetede çok mu farklı?
Havalandırması yeterli olmayan bu mekanda neredeyse 8-9 saat geçiriyoruz.
Her yerde sigara içiliyor. Hem de ricalara ve uyarılara karşın. İçmeyen onlarca kişiye rağmen.. Bunların içinde kokusundan rahatsız olanlar ve kronik bronşiti olduğu için ciddi sağlık problemi bulunanlar da var.
Amerika ve Avrupa'daki sigara karşıtı haberleri büyütüp sayfalarımıza koyarken, kendimiz bu insan hakları ihlalini ne yazık ki hiç umursamıyoruz.
Biliyorum, böyle yaparak 'Gazetenin Delisi' oluyorum. Ama bu haksızlığa karşı çıkmazsak ve en yakınımızdakine saygı göstermezsek biz nasıl büyük meseleleri çözeceğiz bilmiyorum."
İnsanın insana saygısı.. İnsan hakları.. Kağıt üzerinde ne caf caflı duruyor değil mi?.
O zaman buyrun, size Amerika'dan bir haber daha.. Clyde Haberman, The New York Times'a yazmış.. Orada okudum.

***
Yıllar once Amerika'da ünlü bir sporcu ağzında yanmayan bir pipo ile trene oturunca kondüktör başına dikilmiş..
"Burada tütün içmek yasaktır."
"İçmiyorum ki.."
"Ama ağzında bir pipo var.." "Ayağımda da ayakkabılarım var, ama yürümüyorum.."
90 yıl öncesinin mantığı ile, bugün masanızda bir kül tablası bulunabilir, ama sigara içmiyor olabilirsiniz, değil mi?..
Değil..
New York yasaları artık bu mantığı kabul etmiyor.
Bugünün yasalarına göre sigara içmenin yasak olduğu yerlerde kül tablası bulundurulamaz. İstediğiniz kadar gözden uzak tutun. İster bir dekoratif süs olsun.. İster içine ataşlarınızı, ya da badem şekerlerinizi koyun. Yasayı delemiyorsunuz. Sigara içilmeyen yerde, kül tablası da yasak..
Sebeb..
New York Sağlık Dairesi Sözcüsü "Kül tablası, sigara yakmaya davet gibidir. 'Sigara içilmez' yazısı ve etrafta kül tablası bulunmayışı, sigara içmeyi engelleyen en güçlü iki yöntemdir."
Yasanın yürürlüğe girdiği 1 Mayıs'tan bu yana, 200 kişiye, kül tablası bulundurma cezası kesilmiş.
Bir dükkan sahibi "Müşteri elinde yanar sigara ile giriyor. Nerde söndürecek" diye izah etmiş, tezgahtaki kül tablasını.. Boş.. Cezayı yemiş.
Graydon Carter ünlü Vanity Fair dergisinin Genel Yayın Müdürü.. Times meydanındaki ofisinde kendi özel odasındaki masanın üzerinde kül tablası bulunduğu için cezayı yedi.. Bayan Carter sigarayı bırakalı yıllar olmuş.. "Bu tabla burada burada bana gençlik günlerimi hatırlatıyor.. O günlerden kalma bir kül tablası.. Boş ve tertemiz duruyordu. Ama masamda tablayı gördüler.. Görmeleri ceza için yetiyor" dedi ve "Dikkat" diye ekledi.. "Şuna dikkat edin.. Bu şehir insanın ofisinde dolu bir silah bulundurmaya izin veriyor, ama boş sigara tablasına izin vermiyor."
Sigara Yasağı takip müfettişleri bir gece kulübünün müdürünün çalışma odasında bir dolabın üzerinde üç kül tablası buldukları için ceza yazdılar..
Müdür "Bunlar antika tablalar. Antika atılır mı?.. Kimsenin görmeyeceği bir yere sakladık" dedi, ama boş.. Cezayı yedi..
Müdür "Burada eroin olduğu ihbarı alan polis, yargıçtan arama izni almadan odama giremez. Oysa sigara müfettişlerinin kimseden izin almaları gerekmiyor" dedi. O da işe yaramadı.
Sağlık Dairesi "Çok haklı ve mantıklı görünen itirazlar var. Ama hoşgörülü davranırsak her şey berbat olur. Sınır ne,yoruma bağlı.. Yoruma bağlı yasak olmaz."
Şimdi sadece tüm New York değil, tüm dünya işin sonunun nereye varacağını merak ediyor..

***
New York'ta Genel Yayın Müdürü'nün odasındaki masada kullanılmayan bir hatıra, bir süs kül tablasının durması yasak..
İstanbul'da bir gazetenin ortak çalışma alanında fosur fosur sigara tüttürmek serbest..
İki uç uygulama..
Neden?.. Çünkü ikisinin ortasını bulmak mümkün değil. Hoşgörü başladı mı, kısa zamanda her yer İstanbul..
O zaman..
O zaman katı ve ödün vermez New York uygulamasını alkışlamak gerekmiyor mu?..
Eğer insansak.. Eğer başkalarına saygılı insanlarsak..