10 gün önce yitirdiğimiz emekli Büyükelçi Solmaz Ünaydın'ın "Expo 2015 İzmir Tanıtım Grubu Başkanı" sıfatıyla 2008 Mart'ında aylık "Le Monde Diplomatique" gazetesinde bir yazısı yayınlanmıştı. Şöyle diyordu:
"Expo 2015 fuarı, İzmir için tetikleyici olacak. Uzun tarihinin en hızlı değişim sürecini yaşayan İzmir'in imkanlarını genişletmeye ihtiyacı var. Expo 2015, ona bu tarihi fırsatı sağlayacak."
Ama sağlayamadı. Zira 31 Mart 2008'de Paris'te yapılan Expo 2015 fuarı oylamasında İzmir rakibi Milano'ya 21 oyla geçildi. Unutanlar için oylamanın sonucunu da hatırlatalım: İzmir 65 oy, Milano 86 oy.
Derin bir düşkırıklığı çöktü İzmir'in üstüne Expo 2015 dosyası kapatılıp rafa kaldırıldı.
Ey İzmirliler; o dosyayı raftan indirin. Hemen. Çünkü size bir müjdemiz var.
Güzel haberi biz değil, İtalyan internet gazetesi "Italio Oggi" versin.
Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün hiç sektirmediğimiz "Dış Basında Türkiye" bülteninin 3 Eylül tarihli derlemesinden aktarıyoruz:
"5 yıl sonra Milano'da yapılması gereken Expo 2015'in, Lombardia bölgesi yerel kurumları arasındaki kavgaların batağına saplandığı ve Ekonomi Bakanı Giulio Tremonti'nin uyguladığı mali kesintilerin ardından vahim zorluklar içinde bulunduğu haberi, Paris'teki Expo merkezini endişelendirmesinin yanı sıra Türkiye'ye de ulaştı.
Milano Expo'da yaşanan zorluklar, Türkiye'de yeni umutlar uyandırdı. Nitekim İzmir, Milano tarafından çok az farkla mağlup edilmişti, şimdi ise rövanşı düşünüyor. Ankara'dan daha iyileştirilmiş şartlarda Milano'nun yerine devreye girmek üzere öneriler ulaştı: Gayriresmi gizli görüşmelerde Türkiye, Milano Expo organizatörlerine yapılan masrafları ödemenin yanı sıra yüklü bir tazminat sağlamaya da hazır.
Expo 2015'i Milano'da organize edebilmek için şimdiye kadar nafile çaba harcayan Lombardia üst düzey siyasetçi ve yöneticileri arasında Türkiye'nin önerisi büyük dikkatle izleniyor. Alternatif şu: Şimdi mi rezil olmalı, yoksa açılışın yapılacağı anda mı?
Ancak bu noktada ister istemez bir soru akla geliyor: Uluslararası krizden kendisi de etkilenen Türkiye, nasıl oluyor da İtalya'nın Expo'yu gerçekleştirmek için seferber edemediği kaynakları bulabiliyor? Cevap çok basit: İlk olarak İtalya'nın GSYH'si yılda yüzde 1 oranında ve düşme eğilimli büyüme gösterirken, Türkiye yüzde 4,5 oranında ve yükselme eğilimli büyüme sergiliyor.
İkinci olarak ise, Türkiye, AB'nin üyelik sürecini sürekli ertelemesi nedeniyle, Suriye ve İran gibi ülkelerle daha yeni ve yoğun işbirliği kanallarını açarak Orta Doğu'da yeni liderliğini oluşturduktan sonra, İzmir Expo organizasyonunu, uluslararası (Batılı diyelim) çerçeveye yeniden dahil olma fırsatı görüyor. Dolayısıyla İzmir Expo, Türkiye'ye bugün zor (Suriye) hatta şer (İran) ülkeler yönüne biraz fazla kaymış konumunu, dünyanın Müslüman olmayan geri kalanına doğru dengeleme yolunu da açabilir."
Bu haberi Expo 2015 için canla başla asılan Cumhurbaşkanlığı'na ve Dışişleri'ne ilettik. Cevap: "Bu gelişmeden haberimiz yok ama neden olmasın?"
İzmirliler uyanın ve "Expo 2015" dosyasını raftan indirin. Asılırsanız, Milano'ya onurlu bir geri adım kapısını açtırabilirsiniz.