İnsanın doğasında küstahlık vardır.
Her şeyin doğrusunu bildiğimizi düşünür, geleceği ona göre biçimlendirmek isteriz.
Somut düzeyde nedir toplumun geleceği? Gençlerdir. Kafamızdaki "gençlik" kavramı ise soyut. Onu heykellerde gönlümüzce biçimlendiriyoruz: çakı gibi bir delikanlı, yanında peri gibi bir kız. Gözleri ufuklara dikili. Belli ki bir idealin hizmetindeler.
Hangi idealin? Benimsediğimiz hedef neyse onun tabii. Heykelin kaidesine de kendi çizgimize uygun sözler kazıtırız.
Baktıkça göğsümüzü kabartır görüntü.
Yazık ki çoğu zaman gerçekler kafalardaki şablonlara uymaz. Yetişkinlerin önyargılarından yakınan bir üniversite öğrencimiz bana Ekşi Sözlük'teki "Türk gençliği" karşılıklarından birini göndermişti: "Yozlaşan, saçmalayan, okula belini kıvırdığı mini eteğiyle giren, cebinde sigarası eksik olmayan, henüz hece ayrımı nasıl yapılıyor habersiz, gazete ve kitap okumayan ve okuyan az kesimi kınayan, sanal âlem ve play station hastası, saygı kelimesinden habersiz büyüyen genç."
Heykellerdeki varsayım mı daha doğru, bu tanım mı?
Bütün önyargılar yanıltıcı. Uğur Mumcu kuralını gözetmek, görüş sahibi olmadan önce objektif yöntemle gerçeklere bakmak doğru.

***
Televizyona burun kıvırmak aydınlar arasında pek moda ama çok göz açıcı yayınlara da rastlanıyor. Salı akşamı Ali Saydam ve Nilgün Belgün'ün Sky Türk'teki "Bildiğiniz Gibi" programının konuğu İstanbul Kültür Üniversitesi'nin yöneticisi Dr.
Bahar Akıngüç Günver'di. Konda firmasına yaptırdığı Türkiye Gençliği Araştırmasının sonuçlarını anlattı. Şaşırdım kaldım.
Yöntem bilimsel: 35 ilin 134 ilçesine bağlı 202 mahalle ve köyde 15-
30 yaş arasındaki 2366 kişiyle hanelerinde yüz yüze görüşülmüş. Erişilen gerçekler Ekşi Sözlük'teki uçuk gençlik görüntüsüne hiç uymuyor.
Bir kere, nüfusumuzun o kesimi iyice muhafazakâr. "Geçmişten gelen geleneklerimiz değişmeden korunmalıdır" düşüncesine katılanların yüzdesi 80'den fazla. Kadınla erkeğin birlikte yaşaması için hem resmî hem dinî nikâhı gerekli görenlerin yüzdesi 66.4. "Gündelik hayatta toplumun tüm kurallarına uyarım" diyenler yüzde 55.5.
Orta Doğu ve Müslüman ülkelerle yakınlaşma yanlılarının oranı yüzde 70.3. "Kızını dövmeyen dizini döver" sözünü yüzde 40.2 gibi hatırı sayılır bir bölüm doğru buluyor; yüzde 10 kadarı da karşı çıkmıyor. (Düşünün, çok sayıda kız var bunların içinde!) Ağır basışı göze çarpan başka özellikler faydacılık ve -hayli kuşkuculuk da içerikli- gerçekçilik:
"Hangisi elinizde olursa kendinizi mutlu sayarsınız?" sorusuna gençlerin yüzde 36.5'i "güç", yüzde 36.2 si "para" cevabını veriyor. "Aşk" diyenlerin oranı sadece 27.3.
Gençlerin yarısı iş seçerken her şeyden çok "gelecek garantisi" arıyor. İyi bir yere gelmek için eğitim ve yeteneğin pek işe yaramadığı düşüncesinde.
Ne miymiş önemli olan? "Torpil".
Yetişmelerini yönlendirmede eğitimin pek rolü yok maalesef. "Hayata hazırlanırken en çok şeyi nereden öğrendiniz?" sorusuna "Öğretmenler" yanıtının oranı yüzde 6.9. Yüzde 67.8 "Anne baba" diyor.
Ordu, polis, Meclis, yargı, medya gibi kurumlardan hangisine gönülden güvendikleri sorusuna gelen yanıtlar arasında en yüksek oran "Hiçbiri" (32.7). En az güvenilen? Meslektaşlar sıkı dursun: "Medya" (0.6).
Bütün bunlara karşın gençlik iyimser. Yüzde 57.8 "Benim hayat şartlarım 5 yıl sonra daha iyi olacak" kanısında. Olmayacak diyenler sadece 16.2.
***
Tabloya üzülmek mi gerek, sevinmek mi? Araştırmanın sonuçları üstüne ayrıca konuştum Bahar Hanım'la.
Doğru bir şey söyledi:
"Gençliğin görüntüsünü beğensek de, beğenmesek de, durum bu. Mevcut malzemeyle elden gelenin en iyisini yapmaya bakmalıyız."
Görüntüsü gençliğinkinden farklı olmayan muhafazakâr, faydacı, kuşkucu, iyimser toplumumuzun geneli için de geçerli o söz. Zorlamalarla insanlarımızı gönlümüzce biçimlendirme heveslerinden vazgeçilip mevcut malzemeyle elden gelenin en iyisini yapmaya bakılmalı. Başka türlüsü
"Bilmediğiniz Gibi" olur.