Uzun süredir Bağdat ile Ankara arasında gerilim var! Bu, Irak Başbakanı El Maliki'nin Şiiler dışındaki diğer etnik gruplara karşı uzak durmasından kaynaklandı. Türkiye, gerilimi azaltmak için devreye girdi. Önce "arabuluculuğa" soyundu. Baktı ki, Maliki yardımcı olmuyor, tercihini "ezilenlerden" yana kullandı. Maliki bundan hoşlanmadı! Şimdi iki komşu ülke arasında bol gerilimli süreç devam ediyor.
Fakat siyasetteki ciddi gerilim henüz ekonomik ilişkilere yansımadı.
Daha bir ay bile olmadı.
STEAM tarafından Erbil'de düzenlenen enerji toplantısının yapıldığı gün, Güney Irak'taki bir petrol sahası için ihaleye giren TPAO ipi göğüsledi. İki ülke, ekonomide pek çok alanda ortak çalışma yapıyor.
***
Irak'ı izlerken, Türkiye için "
kırmızı çizgileri" olan
Musul ve
Kerkük eyaletlerine dikkat etmeliyiz. İki eyalet tartışmalı bölgeyi oluşturuyor. Musul,
Sünni Araplar'ın kontrolünde, Merkezi Hükümet "
Yönetim bende" diyor. Irak Kürdistan'ı "
Kerkük bizimdir. Ekonomik olarak Musul'u bırakmayız" ısrarını sürdürüyor. Etnik gruplar arasında çekişme sürerken olan halka oluyor. Dünyanın en zengin petrol ve doğazgaz yataklarına sahip olmak yetmiyor! Irak'ta eyaletlerin çoğu karanlıkta, günde ancak
üç saat elektrik alabiliyorlar.
50 dereceyi gören Musul'da elektrik olmadığı için buzdolabı bile çalışmıyor.
Merkezi Irak Hükümeti, sonunda Musul eyaletinin
elektrik açığını kapatmak için harekete geçti. Irak'ın her yerinde mantar biter gibi santral inşa ediliyor.
Henüz hiçbiri üretime geçmediği için elektrik sıkıntısı had safhada.
Maliki iki ay önce Musul için elektrik ihalesi açtı. İhaleye EPDK'dan "
olur" iznini alan dört Türk şirketi katıldı. Halen Suriye'ye elektrik vermeye devam eden
Cemil Kazancı'nın
Aksa Enerji'si ile 2005-2011 döneminde Irak Kürdistanı'na elektrik ihraç eden
Karadeniz Elektrik ihalede yerini aldı.
***
Maliki, ilk ihaleyi iptal etti. Bir ay önce ikinci ihale açıldı. Aksa Enerji ile Karadeniz Enerji'nin yanına bu kez Sabancı Holding'in
Enerjisa'sı eklendi. Enerjisa, Irak'ta ilk kez görücüye çıktı. Kıran kırana yarışıyorlar. K
olay mı?
İhalede ipi göğüsleyen şirket her yıl
250-300 milyon dolarlık elektrik ticaretiyle ihya olacak. Ancak Bağdat Hükümeti, fuel oil ve doğalgazdan elektrik üretimini şart koştu. İki ayrı teklif istedi. Kulislerden yansıyanlara bakılırsa
, doğalgazda en iyi teklifi
Aksa, fuel oil'de ise Silopi'de santrali olan
Karadeniz Elektrik verdi. Pazara ısınmaya çalışan Sabancı'nın Enerjisa'sı sürpriz yapar mı? Niye olmasın?
İş kârlı, pazar iştah kabartıyor.